Білім беру бағдарламасы бойынша ozhth 4322 «Өнімді жануарлардың ТӘжірбиелік хирургиясы»



Pdf көрінісі
бет11/29
Дата12.09.2022
өлшемі4,27 Mb.
#38879
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   29
Бақылау сұрақтары: 
1. Экстренді (шұғыл) хирургияны қандай жағдайларда жасайды? 
2. Шұғыл жағдайда жүрек жұмысын реттеу қалай жүреді? 
3. Жіті жарақаттарды емдеудегі негізгі принциптер қандай? 
Дәріс № 6 Қарқынды (интенсивті) терапия 
Мақсаты: Хирургиялық тәжірбие барысында жануарларға операцияда кейінгі ем 
ретіде көрсетілетін қарқынды (интенсивті) терапия түрлерін студенттерге үйрету. 
Кілт сөздер: метоболизм, параэнтеральді азықтандыру, антибактериальді терапия, 
Қышқыл – сілтілік алмасу. 
Жоспары: 
1 метоболизмнің коррекциясы. 
2 параэнтеральді азықтандыру. 
3 антибактериальді терапия. 
Су және электролиттердің алмасуы. Судың мөлшері ересек жануарларда жалпы 
салмағының 60-75% су, 75-84% төлдерде. 
Су негізінен торшаның ішінде орналасқан, тірі салмағының 20% ішілік 
сұйықтықтан тұрады, торшадан тыс соның ішінде 5-20% қан құрамында және лимфаның 
құрамында. 
Жұлын және ми сұйықтары және буын қуысындағы, сірлі және қабықтықтардағы 
сұйықтық. 
Бірінші тәулікте сау мал организмнде 1кг таза салмағының 40мл сұйық бөледі. 
Соның ішінде 50% сілекей арқылы тыныс арқылы және термен бірге бөлінеді. 


24 
Мал ауырған жағдайда сұйық алмасу бұзылады. Сұйық және тұздардың 
алмасуының бұзылуы: 
1) Гипертоникалық дегидротация. Организмге келетін судың мөлшері азайғанда 
байқалады. Сонымен бірге дене қызуы көтерілгенде, өкпенің гипервентилясиясында, 
полиурияда, кейбір дәрілерді дұрыс қолданбағанда. 
2) Гипотоникалық дегидротация. Натрий жетіспеушілігі, эксикоз негізгі 
себептері. Көп мөлшерде глюкоза ерітіндісін құю. Асцид кезінде байқалады, зәр дұрыс 
бөлінбейді, жүрек қызметі нашарлауы байқалады. 
3) Изотоникалық дегидротация. Судың, тұздың жетіспеушілі: перитонитте, көп 
мөлшеғрде қан жоғалту, ішектің бітелуі, панкреатит кезінде. 
4) Гипертониалық гипергидротация. Натрийдің көп болуы. 
5) Гипотониалық гипергидротация. Сумен улану. Негізгі себебі дұрыс ем 
жүргізбеу, малдың рационындағы тұздардың жетіспеушілігі.
Гидротация дәрежесі: 
Жеңіл түрі 
Клиникалық белгілері 
Жоғалтқан судың мөлшері 5% төмен 
Байқалмайды 
Орташа дәреже 5-7% 
Терінің серпімділігі төмендейді. 
Жоғалтқан судың мөлшері 6-9 % төмен Капилярларда 
қан 
ағыстың 
төмендеуі, 
жануардың көзі шүңірейеді, кілегей қабықтар 
құрғайды. 
Жоғалтқан судың мөлшері 10-12% 
төмен 
Тері 
серпімділігі 
толығымен 
тежеледі, 
микроциркуляция 
бұзылады, 
тахикардия, 
малдың аяқтары суйды, пульс байқалмайды. 
Ем көрсетілмесе шок болады. 
Жоғалтқан судың мөлшері 15% жоғары Шок. Малдың өліп кетуі мүмкін. 
Патологиялық жағдай, 
клиникалық белгілері 
жоғалтатындары 
Қалпына келтіру 
Малдың құсуы 
Na, Ca, Cl, Au, H2 
Физ. ертінді+Са Cl 
Он екі елі ішек әсерінен 
болған малдың құсуы 
Ba, Na, Cl, Н2 
Гартман 
немесе 
Ринтгер 
сұйықтығы 
Іш өту 
Na, Ca, Cl, Au, H2 
Рендгерлан ерітіндісі, 5% 
глюкоза+Са Cl 
Ішектің бітелуі 
Әртүрлі тұздар, су 
Қанның 
сары 
суы, 
Рендгерлан ерітіндісі 
Уремия 
Са, сутегі иондары, судың 
мөлшері өзгермейді. 
Физ. ертінді. 5% глюкоза, 
10% натрий тиосульфаты, 
сода 
Этиологиясы және белгісі 
анық емес патологиялар. 
Белгісіз. 
Көп 
компанентті 
сұйықтар+5% глюкоза. 
Қышқыл – сілтілік алмасудың бұзылуы. 
1) 
Метоболизмдік ацидоз. 
2) 
Метоболизмдік алкалоз. 
3) 
Респираторлық ацидоз. Көмір қышқыл газының артуынан. 
4) 
Респираторлық алкалоз. Көмір қышқыл газының төмендеуінің себептері. 
Өкпенің гиппер вентеляциясы, энцефалит, сепсис, жоғарғы температура. 
Метоболизмді қалпына келтіру принциптері: 
1) 
Этиологиялық факторларды жою. 
2) 
Гемодинамиканы қалпына келтіру. 
3) 
Бүйректің қызметін және зәр бөлу жолдарын тексеру. 


25 
4) 
Ұлпалардағы тотығу – тотықсыздану процесстерін реттеу. 
5) 
Ішкі ағзалардың жұмысын тексеру. 
6) 
Қанның құрамындағы иондардың мөлшерін анықтау. 
Иондардың қызметі: Na ионыының-буферлік қызметі. Са –торша ішіндегі негізгі 
катион. Ферменттердің қызметін ынталандырады, жүрек қызметін жақсартады. 
К- торша мембранасының өткізгіштігін реттейді. Осымен бірге жүйкелердің қозу 
қызметі қатысады. 
Мg – ферменттердің қызметін реттейді, бұлшықеттердің жиырылуына қатысады, 
көп болса тыныстану процессі бұзылады. 
Cl – осмостық қысымды реттеуге қатысатын негізгі онион. Түрлері:
1) 
Гемотранцфузия. 
2) 
Қан сарысуын құю. 
Қан сарысуын дайындау үшін: 
1) 
Натрий цитраты 40мл/г; 2). Глюкоза 30г. 
3) 
Хлор қышқылы 7 мл; 4). Риванол 0,005/50мл-ге 
5) 
Акводистилят 7л-дей - 900 л қанға -100мл құю. 
Арнайы сұйықтарды құю: 1кг таза салмағына керек заттар. 
1) 
Су 40мл;
2) 
Энергия 30 кг ка 
3) 
Амин қышқылы 1-2 г. 
4) 
Глюкоза 3-5 г. 
5) 
Майлар 0,7-1,5 г. 
6) 
Натрий 1,5 мл/моль 
7) 
Кальций 0,8-1 моль 
8) 
Хлор 2,5 м/моль 
9) 
А витамині 10 мл/г 
10) 
В1 витвмині 20 мл/г 
11) 
В2 витвмині 30 мл/г 
12) 
В6 витвмині 30 мл/г 
13) 
В12 витвмині 30 мл/г 
14) 
С витвмині 0,05 мл/г 
15) 
Е витвмині 1,5 мл/г 
16) 
Никотин қышқылы 0,2 мл/г 
17) 
Фоллий қышқылы -3 мл/г 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет