Білім беру бағдарламасы үшін жылу энергетикасы Нұр- султан 021 тақырып. Энергетикалық кәсіпорындардың сипаттамалары
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 261,58 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4 тақырып. Энергетиканың өндірістік қорлары Дәріс мақсаты
- 1. Энергетиканың негізгі қорлары
- Материалдық емес активтер
- Негізгі құралдар
| Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар: қатты отын: классификация, қорлар, кен орындары? Табиғи газ-қорлар, кен орындары? Мұнай-қорлар, кен орындары?
Ұсынылатын әдебиет: 2,4,7, 9 4 тақырып. Энергетиканың өндірістік қорлары Дәріс мақсаты: энергетиканың негізгі қорлары мен айналым қаражатын ашу Негізгі сөздер (терминдер): энергетиканың негізгі қорлары мен айналым құралдары 1. Энергетиканың негізгі қорлары Кәсіпорын-қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру және пайда алу мақсатында өнім өндіру, жұмыстарды орындау және қызметтер көрсету үшін заңда белгіленген тәртіппен құрылған заңды тұлға құқығы бар дербес шаруашылық жүргізуші субъект. Осылайша, кәсіпорынның басты және қосалқы мақсаттары бар, басты мақсаттарға жету үшін қызмет ететін және оларға тек сауатты басқару немесе кәсіпорында бар барлық ресурстарды үйлестіру арқылы ғана қол жеткізуге болады. Кәсіпорын экономикасы-бұл қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру және пайда табу мақсатында өнімді өндіретін, жұмысты орындайтын және қызмет көрсететін Дербес шаруашылық субъектінің экономикасы. Басқаша айтқанда, Кәсіпорын экономикасы кәсіпорында өтетін экономикалық процестердің жиынтығы болып табылады. Тауарды немесе қызметті өндіру процесін еңбек құралдары мен заттарының қосылуы, сондай-ақ жұмыс күші ретінде ұсынуға болады (сурет. 1).
Сур. 1. Тауарды өндіру процесі (қызметтер) Басқаша айтқанда, Кәсіпорын экономикасы негізгі қорлар, капитал, кадрлар және еңбекақы төлеу, өндіріс шығындары, өзіндік құн, пайда және рентабельділік салынған айналым құралдары сияқты өндірістік процестің негізгі құрамдастарын зерттейді. Капитал дегеніміз - кәсіпорынның мүліктік және кіріс әкелетін қаражаты. Капитал тұрақты және айналымға бөлінеді. Негізгі капиталға қаржылық, материалдық емес және материалдық активтер (негізгі құралдар) кіреді (1-сурет). Қаржы активтері-бұл капиталды мемлекеттік бағалы қағаздарға (облигациялар және басқа да борыштық міндеттемелер), бағалы қағаздарға және басқа ұйымдардың жарғылық капиталдарына, еншілес және тәуелді компаниялардың пайларына және акцияларына ұзақ мерзімді салымдар. Материалдық емес активтер ‒ бұл зияткерлік меншік объектілері, яғни физикалық (материалдық-заттай) құрылымы жоқ, бірақ басқа мүліктен бөлінуі және бағалануы мүмкін, кемінде бір жыл пайдаланылады, қайта сату үшін емес сатып алынған және оларға құқықтар құжаттармен расталуы мүмкін объектілер. Негізгі құралдар-бұл Негізгі қорлардың ақшалай көрінісі. Негізгі қорлар-бұл өндірістік процеске бірнеше рет қатысатын еңбек құралдары, бұл ретте өзінің табиғи пішінін сақтай отырып, біртіндеп тозып, өз құнын бөліп-бөліп жаңадан құрылатын өнімге ауыстыратын еңбек құралдары. Оларға қызмет ету мерзімі бір жылдан асатын және құны 100 айлық жалақыдан асатын қорлар жатады. Негізгі қорлар өндірістік (ОПФ) және өндірістік емес қорларға бөлінеді. Негізгі өндірістік қорлар өнімді дайындау немесе қызмет көрсету процесіне (станоктар, машиналар, аспаптар, беру құрылғылары және т.б.) қатысады. өз кезегінде, ҰҚҚ өндіріс процесіне тікелей қатысатын (станоктар, жабдықтар) және өндіріс процесіне жанама түрде қатысатын (ғимараттар, құрылыстар) белсенді болып бөлінеді.
жүктеу/скачать 261,58 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||