Білім беру бағдарламасының білім алушыларына арналған vk fkh 2207 Физколлоидтық химия пәні бойынша Алматы, 2022 ж



бет5/17
Дата26.11.2023
өлшемі255,57 Kb.
#128339
түріБілім беру бағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Аспаптар мен ыдыстар: тығынды пробирка — 8; бюретка - 3,50 мл бөлу құйғыштары, 30-50 мл тығыңды колба — 2 дана.
Реактивтер:А - ацетон, метил спирті, этил спирті, сірке қышқылы, диоксан; В – бензол, толуол, ксилол, хлороформ, төртхлорлы көміртек; С - су.
Егер үш сұйықты шартты түрде А, В, С арқылы белгілеп, олардың бәрін бір ыдысқа құйсақ, онда олар өзара ерігішгіктік негізгі үш түрін беруі мүмкін:
1. А, В және С заттары ішінара араласатын жұптарды құрайды, яғни ешқайсысы да басқаларда толық еріп араласпайды.
2. Берілген А, В және С үш заттарының арасында тек екі жұптары ғана бірі- бірінде ішінара ериді, мысалы, А заты В затында және А тағы да С да, ал келесі бір жұп айталық, В заты С да толық ериді, мысалы, А заты В затында және А тағы да С да, ал келесі бір жұп айталық, В заты С да толық ериді.
3. А, В және С үш заты бір- біріңде шектеулі араласатын сұйықтық бір жұбын, мысалы В заты С да, ал қалған екі жұбы, айталық, А-В да және А- С да толық және кез - келген катынаста араласады.
Мысал ретінде келесі заттарды алуға болады:

А

В

С

ацетон, метил спирті, этил спирті, сірке қышқылы

Бензол, толуол, хлороформ, ксилол, төртхлорлы көміртек

Су

Енді шартты ұғымға нақтылы мән беріп көрейік. Ол үшін ацетоңды -А, бензолды - В, суды - С әріптері арқылы белгілейік. Бензол мен ацетон өзара шексіз араласса, бензол сумен өте шектеулі араласады, көбінесе олар араласпайтын қабат түзеді. Мұның есесіне ацетон сумен де, бензолмен де шексіз араласады.
Сонымен бензол мен суды қоссақ, екі қабатты сұйық пайда болады. Оның астыңғы бөлігі бензолдың судағы қаныққан, ал үстіңгісі бензолдағы судың қаныкқан ерітіндісінен тұрады. Бұған үшінші құрылым - А- ацетонды ептеп қоса бостаса, ол осы екі қабатта да бірдей араласып, ери бастайды және оның мөлшерін көбейткен сайын, белгілі бір қатынастар тұсында қабат шегі жойылып, үшеуі де біртекті ерітіндіге айналады.
Жұмыстың орындалу тәртібі:
Үш құрылымдық жүйенің ерігіштігін, әр түрлі құрамдағы екі сұйықтың гомогенді қоспасын, үшінші затпен титрлеу арқылы анықтайды. Титрлеу лайланғанша не ерімейтін қабаттың алғашқы тамшысы пайда болғанша жүргізеді; лайдың көрінуі екінші фазаның түзілуін, гомогенді жүйенің гетерогендіге түрленгенін нұсқайды. Мұны асқан сезімталдықпен байқап, мұқиат қадағалау нәтижесінде анықтайды. Ол үшін екі қатардағы тәжірибені жүргізеді. А мен В қоспаларын С затымен және А мен С қоспаларын В- мен титрлейді (лаборант не оқытушы нұсқауы бойынша). Бөліну аймағын көрсететін қисық айқын болуы үшін, мына құрамдағы екі сұйық қоспасын әзірлеген жөн:

А
В

2
8

4
6

5
5

6
4

7
3

8
2

8
1,5

9
1

9,5
0,5

А
В

2
8

4
6

5
5

6
4

7
3

8
2

8
1,5

9
1

9,5
0,5



/
Әрбір сұйықты жеке-жеке бюреткаға құяды. Әуелі А мен 1 сұйықтарын кестедегі рет бойынша бірнеше колбаға қоспалар жұбын бюреткадан құйьп, әрқайсысын С заты бар бюдреткамен титрлеп, оған кеткен мөлшерін анықтайды. Сонан соң екінші А мен С қоспаларын дайындап, оларды да В құйылғған бюреткамен титрлейді. Бұлардың нәтижесін кестеге жинақтайды:



Көлем, мл

Көлем қосындысы

Көлемдік, %















1
2


























Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет