Білім беруді дамыту орталығЫ

Сабақ 6 
Тақырыбы: Импульстің сақталу заңдары. 
Мақсаты: импульстің сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану 
Материалдық нүктенің импульсі (Р, кг*м/с) деп массаның жылдамдыққа (m𝝑),ал күш 
импульсі деп күштің уақытқа көбейтіндісі (Ft) тең векторлық шамаларды айтады: 
F=ma=d(m
𝝑)/dt=dP/dt 
Демек, уакыт бойынша алынған материалдық нүкте импульсінің туындысы нүктеге әсер 
ететін барлық күштердің тең әсерлі күшіне тең t уақыт аралығындағы импульстің 
өсімшесі мынаған тең: 
∆Р=P
2-
P
1
=Fdt 
Егер F=const болса, онда P=F*t. Жүйенің импульсі оны құрайтын бөлшектердің 
импульстерінің векторлық қосындысы тең: 
Р=P
1
+P
2
+....=Рі. 


t
F
p
p
p
t
F
m
m
t
F
t
m
F
ma
F
t
a


















0
0
0
0






Ішкі күштер деп берілген денеге жүйенің қалған денелері әсер етуін, ал сыртқы күштер 
деп жүйеге енбейтін денелердің әсерін айтамыз. Егер жүйеге сыртқы күштер әсер етпесе, 
онда тұйық жүйе деп аталады. 
Уақыт бойынша алынған жүйе импульсінің туындысы жүйеге әсер ететін барлық 
сыртқы күштердің векторлық қосындысына тең 
Импульстің сақталу заңы: тұйық жүйенің импульсі, осы жүйедегі нүктелердің өзара 
әсерлесуі кезінде тұрақты болып калады. 
Тұйық жүйе деп сыртқы күштер әрекет етпеген жағдайда жүйеге енетін денелер бір-бірімен 
ішкі күштер арқылы ғана әрекеттесетін жүйені айтады. 

жүктеу/скачать 0,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: