60
Егер фермент бір субстраттың өзгерісін катализдейтін болса ондай ар-найылық абсолютті
болады. Мысалы, аргиназа аргининді ыдыратады. Егер фермент байланыс түрлері бірдей бір
топ субстраттардың өзгерістерін
катализдейтін болса, ондай
арнайылық салыстырмалы
болады. Мысалы, пепсин жануар және өсімдік белоктарын бірдей ыдыратады. Пепсиннің әсер
ету аймағы пептидтік байланыс болады. Стереохимиялық арнайылық химиялық заттардың L-
және D- оптикалық изомерлері мен геометриялық цис- және транс- изомерлерінің болуына
негізделген. Фермент тек бұл изомерлердің біреуіне ғана әсер етеді. Мысалы, фумараза фумар
қышқылының (транс- изомер)өзгерісіне ғана әсер етеді, ал малеин қышқылына (цис- изомер)
әсер етпейді.
11. Ферменттің қуаттылығы, оның сипаттамасы. Өлшем бірлігі.
Ферменттер өте жоғары қуаттылыққа ие, сондықтан ферменттің
субс-тратқа деген
ынтықтығы жоғары болады және олар активтену энергия-сын қатты төмендетеді.
Ферменттің
активтілігінің өлшем бірлігі – катал.
12. Проферменттер, активтендіру механизмдері.
Кейбір ферменттер активті емес проферменттер түрінде түзіледі. Реак-цияларға
дайындалу кезінде ферменттердің активті орталығы түзілуіне қарай олар активтендіріледі.
Мысалы, пепсиннің проферменті пепсиноген. Асқазанда
тұз қышқылының әсерінен
пепсиногеннен активті пеп-син түзіледі.
13. Мультиферменттік комплекс. Түрлері, маңызы.
Мультиферменттік комплекс- бір субстратқа әсер етіп, оны жүйелі түрде және бір уақытта
бірнеше реакциялар түрінде өзгерістерге ұшырататын ферменттер жүйесі. Мысалы,
пируватдегидрогеназдық мультиферменттік комплекс пирожүзім
қышқылының тотығудан
декарбоксилденуін катализдейді.
Достарыңызбен бөлісу: 
