Бишкек 2019 кыргыз тили
жүктеу/скачать 7,72 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ТИРКЕМЕ 231 55 60 65 70 75
| 30
35 40 45 50 жакшы көрүп, ыр жазган, бирок өзүн акынмын деп эсептеген эмес. Акыры ал аскер кеңешчилеринен, согуш иштерин көздөгөн кызмат адамдарынан четтеп, өзүнүн сүйгөн ишине киришкен. Чоң атасы Темир сыяктуу Самаркандды кооздукка бөлөп, татынакай имараттарды курган. Бухараны бак-шактуу, заңгыраган шаарга айландырган. Мектеп, медресе жана башка билим, илим алчу мекемелерди көбөйткөн. Улукбекти дүйнөгө тааныткан анын астрономия боюнча жараткан эмгектери. Айрыкча анын эң белгилүү эмгеги Самаркандга салдырган обсерваториясы болуп эсептелет. Бул обсерваториянын жер үстүндөгү бөлүгү үч кабат болуп, ал жылдыздардын бийиктигин өлчөп билүү максатында колдонулган. Анын жардамы менен Улукбек «Астрономиялык таблица- ны» түзгөн. Анын түзгөн астрономиялык таблицасында Күндүн жана планеталардын кыймылынын теориясы, Ай менен Күндүн тутулушунун себептери жазылган. Азыркы окумуштууларды бул эмгектердин аябай тактыгы таң калтырат. ТИРКЕМЕ 231 55 60 65 70 75 Ырас, бүгүнкү күнү бул таблица көңүлдөн чыгып калды. Бирок, ал 17-кылымда Орто Азияга гана эмес, Европага да таанымал болчу. Голландиялык гравюрада ошол доордогу кайсы бир мезгил чагылдырылып, анда Улукбек өзү- нүн астроном шакирттери менен турган- дыгы түшүрүлгөн. Самарканддык бул астрономдордун монументалдуу эмгеги – жылдыз каталогунун толук жыйнагын түзүшкөндүгү. Жылдыздарды жиктеп бөлүштүрүү өтө оор жумуш эле, ошондуктан бул эмгекти иш жүзүнө ашырыш үчүн 30 жыл талап кылынган. Таланттуу мамлекет башчысы музыка да жазып, өзү аткарчу. Анын өзгөчө сапаттары тууралуу али күнгө чейин уламыштар айтылып жүрөт. Улукбек аңчылыкка өтө кумарлуу болгондуктан, олжологон айбанаттарын тизмектеп, алардын күлк-мүнөзүн, кайсы күнү колго жүктеу/скачать 7,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|