Бөж тақырыбы: Адам тініндегі негізгі көмірсулар және оның биологиялық мәні

жүктеу/скачать 1,88 Mb.

бет	3/5
Дата	03.11.2022
өлшемі	1,88 Mb.
	#47228

1 2 3 4 5

2.2 Көмірсулар жасушаның құрылымдық, функционалдық компоненттері

Полисахаридтер

Целлюлоза – өсімдіктердің негізгі құрылыстық полисахариді. Бұл жерде ең кең тараған органикалық қосылыс. Өсімдіктердің жасушалық қабырғаларындағы целлюлоза құрамы 40-50%. Целлюлозаның молекулалық массасы 10_6Д, молекула ұзындығы 6-8 мкм.
Целлюлоза – тізбекті полисахарид, гомогликан, бета-1,4-гликозидтік байланыстармен байланысқан глюкоза қалдықтарынан тұрады. Адамның ас қорыту жүйесінде бета-байланыстарды гидролиздейтін фермент жоқ. Сондықтан целлюлоза қорытылмайтын көмірсу, бірақ тағам компоненті ретінде тағамның дұрыс қорытылуына қажет.
Гликоген – жануарлар мен адамның полисахариді. Крахмал секілді жануар жасушаларында резервті қызмет атқарады, бірақ тағамда маңызы жоқ. Гликоген крахмалдың құрылыстық аналогы, бірақ тармақтану дәрежесі жоғары: глюкозаның әрбір 10 қалдығына бір альфа- 1,6 –гликозидтік байланыс келеді.

2.2 Көмірсулар жасушаның құрылымдық, функционалдық компоненттері

2.3 Көмірсулар алмасуының негізгі сатылары

Көмірсулар алмасуы келесі кезеңдерден тұрады:

тамақпен бірге келетін полисахаридтердің ауыз қуысында, он екі елі ішекте крахмал, гликоген және дисахаридтер моносахаридтерге дейін ыдырауы: глюкоза, фруктоза, галактоза. Моносахаридтердің V. porta жүйесіне сіңуі;
моносахаридтерден және олардың ыдырау өнімдерінен, атап айтқанда лактат пен пируваттан гликогеннің түзілуі және бауырда тұндырылуы;
бауырдағы гликогеннің глюкозаға ыдырауы - глико-генолиз және глюкогенез процесі. Бауырда майдың (глицерин) және ақуыздың (амин қышқылы) ыдырау өнімдерінен глюкозаның түзілуі глюконеогенез процесі болып табылады. Глюкозаның бауырдан бауыр тамырларына, содан кейін жалпы қан ағымына енуі;
глюкозадан гликогеннің және оның ыдырау өнімдерінің, ең алдымен лактаттың, тіндерде (негізінен бұлшықеттерде) түзілуі. Органдар мен тіндердегі глюкозаның лактат пен пируватқа дейін ыдырауы және Кребс циклінде соңғы өнімдерге дейін одан әрі тотығуы;
бүйрек пирамидалары арқылы провизорлық несеппен глюкозаның бөлінуі және оның бүйрек түтікшелерінде толық реабсорбциясы.

жүктеу/скачать 1,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5