Ч а с т ь V i молодой ученый
жүктеу/скачать 6,09 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Түркістан қаласын орналастыру
| Негізгі бөлім
Түркістан қаласы-көп жылдық тарихы бар Қазақстанның ежелгі елді мекендерінің бірі. Ұлы Жібек жолының ежелгі ке- руен жолында қолайлы географиялық орналасуы, сонымен қатар діндарлардың ұлы сопылық ақын және уағыздаушы Қожа Ахмет Яссауидің кесенесіне зиярат ету орны оның дамуына және жанданған саудасына ықпал етті. Түркістан қаласына Қазақстанның ғана емес, бүкіл Орталық Азия өңірінің рухани, мәдени, тарихи және туристік өмірінде елеулі мән берілген. Түркістан қаласын орналастыру 1. Халықаралық мәтінмен Қазақстанның, сондай-ақ Түркістан қаласының айрықша ге- ографиялық орналасуы «Жібек жолының экономикалық бел- деуін» қалыптастыру жобасынан пайда алуға мүмкіндік береді, өйткені Еуропа мен Азия арасындағы жүктерді қоса алғанда, сауда ағындарының елеулі үлесі Қазақстан аумағы бойынша ағып өтеді. Бұрын тек Теңіз бойынша ғана орындалған сауда өзара бай- ланыстары, бүгінгі күні барлығы әуе және теміржол қатынасы қабілеттеріне көбірек сүйенеді. Қазақстан тұтастай алғанда және Түркістан қаласы Шығыс пен Батыс арасындағы сауда маршруттарында табысты орналасқан. Экономикалық бірлестік Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) шеңберінде Қазақстанның Ресей Федерациясымен, Қы- рғызстанмен, Беларусьпен, сондай-ақ Армениямен бірлескен жұмысы да жаңа Жібек жолының мүмкіндіктерін кеңейтеді. 2. Туристік мәтінмен Ортағасырлық сәулет өнерінің ерекше ескерткіштерінің бірі-Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Яссауи кесенесі. Қожа Ахмет Яссауи кесенесінің құрылымы-әр түрлі үй-жай- лардан тұратын, нақты әрі үйлесімді жоспары бар ерекше құрылыс: Бас холл (қазанлық), ғибадатхана(гурхана), мешіт, кітапхана (ютапхана), жиналыс залы (үлкен және Кіші Ақ- сарай), асхана (асхана), кезбе адамдарға арналған тұрғын үй (худжа). Ескерткіштердің мәдени, тарихи және рухани маңыз- дылығымен қатар, сәулет ескерткіштері де нақты экономикалық мәнге ие екені даусыз. Орталық Азия аумағында Ұлы Жібек жо- лының туристік бағытын қалпына келтіру экономикалық да- муға серпін береді. Туристік жол Өзбекстан Республикасында, Хорезм оа- зисінің інжу-маржандары-Хиуа қаласынан басталады. Одан әрі маршрут Бұхара, Навои, Самарқанд, Жизақ, Ташкент сияқты Орталық Азия қалалары арқылы өтеді және Қазақстан Респу- бликасында өз жалғасын табады. 3. Өңірлік мәтінмен Қазақстанның оңтүстік бөлігінде шоғырланған архитек- туралық монументтері жоғарыда аталған бағыттың лайықты жалғасы болып табылады. Мұнда Республикалық маңызы бар Шымкент қаласы, Сайрам ауылы — Қожа Ахмет Яссауи сопысының туған жері, «Орда- басы» ұлттық тарихи — мәдени қорық аймағы, Домалақ Ана ке- сенесі, Бәйдібек Ата кесенесі, Отырар қаласы, ортағасырлық фи- лософ Әл-Фараби, астроном және математик Аббас Жаухари, лингвист және географ Исхак Әл-Фараби, Арыстан баб кесенесі, Гаухар ана кесенесі, Қожа Ахмет Яссауидің қызы, Үкаш Ата кесе- несі және құдығы сияқты ғалымдардың Отаны орналасқан, Са- уран қаласы, Қаратау мемлекеттік табиғи қорығы. Сонымен қатар Түркістанда Қожа Ахмет Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті — Орталық Азиядағы ең ірі жоғары оқу орны орналасқан. Жоғарыда аталған ортағасырлық мәдениет ескерткіштерінің Түркістан қаласында және оған іргелес аумақта болуы Қа- зақстан Республикасының осы өңірінде туристік кластерді қа- лыптастыру үшін үлкен мүмкіндіктерді ашады. |