Д. Т. Кен же таев Ә.Ә. Сай лы баев Ө. О. Тұяқ баев зайырлылық ЖӘне дінтану негіздері негізгі орта білім беру деңгейінің 9-сыныбына арналған оқулық
жүктеу/скачать 3,82 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Икона мен айқыштың христиандар үшін қандай маңызы бар Ико на.
- Ін жіл . Пра вос ла- Дін та ну әліп пе сі нен 151
- Дін та ну әліп пе сі нен «Ико на»
| Дін та ну әліп пе сі нен
Хрис тиан әде бін де ар хиерей дін бас шы ла ры на рес ми түр де: епис коп- тар ға «Ва ше Преос вя щенс тво», ар хиепис коп қа не ме се мит ро по лит ке – «Ва ше Вы со коп реос вя щенс тво» деп, патриарх қа «Ва ше Свя тей шест во» (кей бір шы ғыс тық пат риарх тар ға – «Ва ше Бла же нс тво») деп тіл қа та ды. Ал ар хиерей лер мен бей рес ми түр де тіл қат қан да – «вла ды ка» дейді. Икона мен айқыштың христиандар үшін қандай маңызы бар? Ико на. Әр бір ді ни мә де ниет өзі нің Қа сиет ті кі та бы мен ті ке лей бай- ла ныс ты да ми ды. Хрис тиан мә де ниеті нің не гі зі – Ін жіл . Пра вос ла- Дін та ну әліп пе сі нен 151 виелік шір кеу лер ико на лар мен айқыш бел гі ле рі не ерек ше құр мет пен қа рай ды. Себебі ико на мен айқыш – ді ни ғұрып бұйымы. Он да ғы Иса мәсіх, Ма риям ана, пе ріш те лер жә не хрис тиан әулиеле рі Інжілде баян- дал ған оқи ға лар ға бай ла ныс ты бей не ле не ді. Пра вос ла вие ді ни та ны мын да Иса мәсіх – ке мел адам әрі құ дай. Исаның дін та ра ту жо лын да қи нал ға нын, айқышқа ке рі ліп, азап та лып өл ті ріл ге нін, қайт а ті рі ліп, ас пан ға ұш қа нын, ас пан да Әке және Киелі Рух пен та быс қа нын, т.б. оқи ға лар ды хрис тиан дар ға жет кі зу үшін ико на өте қа жет ті бұй ым болып есеп те ле ді. Дін та ну әліп пе сі нен «Ико на» грек тің «eikon» де ген сө зі нен шық қан. «Об раз», «көр кем су рет» де ген ма ғы на бе ре ді. Ал ғаш қы ико на ілі мін ен гіз ген Иоанн Да мас кин (ша- ма мен, 676–754) деп есеп те ле ді. Ал ико на ілі мін заң дас тыр ған VIII ға сыр да өмір сүр ген ви зан тия ойшы лы Фео дор Сту дит (759–826). Ико на ғұрыптық бұй ым ре тін де рес ми түр де VII Все ле нск Со бо рын да (VIII ғ.) қа был дан ған. Ико на лар қа сиет ті зат бо лып есеп те ле ді жә не олар ды жа сау үл кен ше бер лік ті та лап ете ді. Ше бер ико на да көр сет кі сі кел ген оқи ға ны жақ- сы бі луі жә не сол уа қыт та ғы Исаның, Ма риям ана ның (32су рет) , Апос- тол дар дың об ра зын шынайы бей не лей алуы ке рек. Ико на да ғы бей не лен- ген су рет хрис тиан дар ға ой са лып, іш кі се зі мін оятуы та лап еті ле ді. Осы та лап орын дал ған жағ дайда оны дін ба сы ла ры ико на ре тін де қа был дап, үй дің, шір кеу дің қа быр ға сы на іле ді (33су рет) . Со ған құр мет көр се тіп, сыйынады. Әр шір кеу өзі нің құ дай ту ра лы тү сі ні гі не, оқы та тын ілі мі- не, ді ни та ны мы на, се нім не гіз де рі не ла йық ико на лар жа сап ала ала ды. Он да нақ ты заң ды лық, ере же бол майды, тек жо ға ры да айт ыл ған та лап қа на қа таң сақ та ла ды. Ико на су рет те рі нің тү сі, ком по зи циясы, ор на ла су тәр ті бі, кейіп кер дің қи мы лы, бар лы ғы хрис тиан дү ниета ны мы мен ілі- мі не, на ны мы на сай бо лу ына қат ты мән бе рі ле ді. Айқыш. Хрис тиан дар Исаға ұқ сау мақ са ты мен айқыш та ға ды. Ол кү нә лар дан ары лу бел гі сі са на ла ды. Айқыштың тік сы зы ғы құ дай за ңы ның әділ ді гін біл дір се, көл де нең сы зы ғы құ дай дың шын ды ғын, рас ты ғын, еш қан дай заң бұ зу шы лы ғы жоқ ты ғын біл ді ре ді. Әділ дік пен шын дық сы зы ғы ның түйіс кен же рі кү нә сін мой ын да ған, тәубе қыл ған адам ға құ дай дың бер ген ма хаб ба ты, сүйіс пен ші лі гі деп есеп те ле ді. Айқыштың қол да ну аясы на қа рай бір не ше тү рі бо ла ды. Дін уа ғыз- шы ла ры та ғып жү ре тін айқыш «Ие рей айқышы» деп ата ла ды. Оны ал ғаш қы да тек дін қыз мет ші ле рі ға на та ғу ға құ қы лы бол са, кейіні рек жал пы хрис тиан дар ға та ғу ға рұқ сат етіл ді. жүктеу/скачать 3,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|