Д. Т. Кен же таев Ә.Ә. Сай лы баев Ө. О. Тұяқ баев зайырлылық ЖӘне дінтану негіздері негізгі орта білім беру деңгейінің 9-сыныбына арналған оқулық

46
Конфуций ілімінің өміршеңдігі неде?
Кон фу ци йлік ілім.
Кон фу ций дің өлі мі нен кейін шә кі рт те рі оның 
өсиет те рі не сүйене оты рып, бес мі нез-құлық ере же сін қа лып тас тыр ған: 
1. Пат ша мен ха лық ара сын да ғы құр мет пен сүйіс пен ші лік.
2. Әке-ше ше мен ба ла ара сын да ғы құр мет пен сүйіс пен ші лік.
3. Ер лі-зай ып ты лар ара сын да ғы құр мет пен сүйіс пен ші лік.
4. Дос тар ара сын да ғы құр мет пен сүйіс пен ші лік.
5. Үл кен дер мен кі ші лер не ме се бү кіл адам дар ара сын да ғы құр мет пен 
сүйіс пен ші лік.
Кон фу цийлік ілім де пат ша, ер лер, үл кен дер – әділ бас қа ру шы, ал 
ха лық, жұ мыс шы, әйелдер мен кі ші лер олар ға ба ғы ну шы бо луы ке рек. 
Өза ра ту ра лық ты та лап ету жә не бір-бі рі не құр мет көр се ту бас ты қағи-
да бо лып та бы ла ды. Қо ғам да ғы ұс таз бен шә кірт, әке мен ба ла, бас шы 
мен қыз мет ші, ер мен әйел, үл кен мен кі ші ара сын да ғы бай ла ныс тар да 
жо ға ры да атал ған қағидалар сақ та луы ке рек. Сон дай-ақ Кон фу ций дің: 
«Өздерің ұнат па ған нәр се ні бас қа лар ға іс те мең дер», – де ген сө зі не сай, 
адам дар, әсі ре се пат ша лар жақ сы лық қа бейім бо луы тиіс. 
Кон фу ций көзі тірісінде қандай да бір нақты құл шы лық рә сі мін қа-
лып тас тыр ма ған
.
Бі рақ Кон фу ций дің өлі мі нен кейін оның зи ра ты ның 
ба сы на құр бан дық ша лы нып, ғи ба дат ха на лар тұр ғы зы ла бас та ған. Им-
пе ра тор Лу дың жар лы ғы мен Конфуцийдің өз үйі құр бан дық ша лу орны-
на айналды. Билікке келген әрбір император құрбандық шалу дәстүрін 
салтанатты шараға айналдырып отырды. Хань дәуірінен бастап бұл 
дәстүр мемлекеттік маңызға ие болды.
Конфуцийді құрметтеу қазірге дейін жалғасып келеді. 1984 жылдан 
бастап Конфуцийдің отаны Цюйфу қаласында конфуций мәдениетінің 
халықаралық фестивалі өткізіліп тұрады.

жүктеу/скачать 3,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: