Д. Т. Кен же таев Ә.Ә. Сай лы баев Ө. О. Тұяқ баев зайырлылық ЖӘне дінтану негіздері негізгі орта білім беру деңгейінің 9-сыныбына арналған оқулық
жүктеу/скачать 3,82 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Аңыз-ше жі ре
- Йога қалай пайда болды Брах ман дық ке зең.
| 42
төрт топ вар на лар (санск рит ті лін де «түс») деп ата ла ды. Әр адам өз кас- та сын да ғы адам дар мен ара ла сып жә не өз кас та сы на қа тыс ты ша руамен айна лы суы ке рек бол ған. Олар дың се ні мі бойын ша, егер адам дар осы өмір де өз кас та ла ры ның қа ғи да ла рын сақ та са, ке ле сі өмір де олар жо ға- ры кас та да туыла ды. Аңыз-ше жі ре Ді ни-ми фо ло гия лық екі үл кен дас тан – «Ма хаб ха ра та» жә не «Ра маяна» Үн діс тан ның ежел гі өмі рі не ар на лып жа зыл ған. «Ма хаб ха ра та» пат ша лар ара сын да ғы со ғыс ту ра лы бол са, «Ра маяна» поэма сы Ра ма пат ша ның күйеу лер сай ысы – са дақ тар ту дан озып шы ғып, сұ лу қыз Си та ға үйле н- гені туралы. Алай да зұлым құ бы жық Ра ва на Си та ны Лан ку ара лы на алып қа шып ке те ді. Ра ма ға май мыл дар пат ша сы Ха ну ман кө мек те се ді. Ра ма мен Ха ну ман бас та ған жауын гер лер Ра ва на әс ке рі мен жан ая май шай қа са ды. Ақы ры Ра ма же ңіс ке же те ді. Үн діс тан да бұл оқи ға лар ды дәс түр лі түр де сах- на лан ды рып, ме ре ке ұйым дас ты ра ды. Йога қалай пайда болды? Брах ман дық ке зең. Ежел гі Үн ді ді ні нің б.з.б. Х–VII ға сыр лар ара- лы ғы брах ман дық ке зең деп ата ла ды. «Брах ман» сө зі дін қыз мет ші сі, жа ра ту шы құ дай, мақ тау дұ ға сы де ген бір не ше ма ғы на бе ре ді. Брах ман дар қоғамдағы адам өмі рі мен өлі мі нің мә нін ашу ға ты- рыс ты. Брах ман дар дың сенімі упа ни шад ілі мі не гі зін де да мы ды. Ол бой ын ша брах ман дар ға ас кет тік өмір сал тын ке шу , тән аза бын тар- ту мін дет тел ді. Брах ман дар адам ның ру хын лас тән нен өл мей тұ рып бө ліп алу ға бо ла ды деп сен ген. Осы лай ша брах ман дық та йога – де не тәр биесі дү ниеге кел ген. Йога арнайы жаттығу тә сіл де рі ар қы лы олар ру хын иге ру ге, ақыл-се зім де рін ба ғын ды ру ға ты рыс ты. Олар дың та- ны мын да Рух бір де не ден екінші де не ге кө шіп жү ре тін, өл мейт ін зат бо лып са на ла ды. Брах ман дар тыл сым әлем жә не «брах ма» ұғы мы жай лы «Арань яки» деп атал ған ді ни кі тап жаз ған. Он да бұ рын ғы көпқұ дай лық ұғы мы бір брах ман ұғы мы на жи нақ тал ған. Брах ман ның бойы нан бар лық жа сам- паз дық си пат тар та бы ла ды. Ол – жал ғыз, еш қа шан өз гер мейт ін мәң гі жа саушы, бә рін бас қа рып тұ ру шы. Со ны мен қа тар ол та би ғат тың бес эле- мен тін: от, су, то пы рақ, ауа жә не эфир ді жа сай ды. Жұл дыз ды ту ды ра- ды, тау лар ды кө те ре ді, те ңіз дер ді тол ты ра ды. Дегенмен брах ман дар дың бұл ілі мі үн ді хал қы ның көпқұ дай лық тү сі ні гін, әр түр лі ді ни се нім де рін бір ар на ға бі рік ті ре ал ма ды . |