Д. Т. Кен же таев Ә.Ә. Сай лы баев Ө. О. Тұяқ баев зайырлылық ЖӘне дінтану негіздері негізгі орта білім беру деңгейінің 9-сыныбына арналған оқулық

62
• Песах – б.з.б. 1313 жылы мысырлықтардың құлдығынан азат болу 
мерекесі, көктемде тойланады;
• Шавуот – мысырлықтардан азат болғаннан соң, елуінші күні Синай 
тауында Таураттың тарту етілуіне арналған мереке;
• Суккот – шөл далада қырық жыл тентіреп жүрген кезде күннен 
қорғаған керемет бұлттарды еске түсіретін мейрам. Егін жиналған 
соң, күзде тойланады;
• Симхат Таурат – Тауратты біржылдық оқуды аяқтауға байланысты 
мереке;
• Пурим – б.з.б. V ғасырдағы еврейлердің Парсы империясының 
аумағындағы қырғын соғыстан құдайдың құдіретімен құтылу құр-
метіне арналған мереке.
• Ханука – грек басқыншылары Храмды бүлдіргеннен кейін ғибадат 
етуді қалпына келтіру құрметіне б.з.б. ІІ ғасырда белгіленген мереке. 
Осы сегіз күндік мерекеде арнайы майшамдар мен шырақтар жағы-
лады. Қыста тойланады.
Иудейлік дін Қазақстан аумағына қашан келді?
Иу дей лік тің Қазақстан аумағына келуі. 
Иудаизм немесе иу дей лік 
ді н Қазақстан аумағына Хазар қағанаты кезінде енген. Қағанаттың рес-
ми ісқағаздары көне еврей жазуларымен жазылған. 
XIV ғасырда еврейлердің бір тобы Ираннан Бұқараға, Бұқарадан 
Түркістанға қоныс аударды.
Еврей халқының келесі көш легі Ресей империясының отаршыл-
дық көші-қон саясаты негізінде ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың 
басында орын алды. Кеңес дәуірінде олар қоныстанушылардың жаңа 
тол қынымен толықты.
Екін ші Дү ниежү зі лік со ғыс тың бас та лу ына орай ук ра ина лық ев рей-
лер 1941–1945 жыл да ры Қа зақ стан ау ма ғы на кө ші ріл ді. Олар дың ба сым 
бө лі гі Ал ма ты қа ла сы на қо ныс тан ды. 1989 жылы Ал ма ты қа ла сын да 
«Ша лом» ев рей мә де ни ет ор та лы ғы құ ры лып, ке ле сі жы лы осын дай 
атау мен га зет те жа рық кө ре бас та ды.
1990–2000 жыл да ры Қа зақ стан ның көп те ген ев рей ле рі Из ра ильге, 
АҚШ, Ка на да , Ауст ра лия ға жә не бас қа ел дер ге кет ті. 
1995 жы лы Тал ды қор ған қа ла сын да «АВИВ» ев рей мә де ни-қайы-
рым ды лық ор та лы ғы» қо ғам дық бір лес ті гі құ рыл ды. Атал мыш ор та лық 
Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы ның «Миц ва» қау ым дас ты ғы мен, Ал ма ты қа ла-
сы ның «Ри мон» Ев рей Қау ым дас тық ор та лы ғы мен, Ал ма ты қа ла сы ның 
«Хэ сэд По ли на – Қам қор лық ор та лы ғы» рес пуб ли ка лық ев рей қайы рым-
ды лық қо ғам дық бір лес ті гі мен ты ғыз ын ты мақ тас тық та жұ мыс іс тей ді.

63
1997 жы лы Ев рей қау ым үйі жұ мы сын бас та ды. Мұн да си на го га 
жә не кі тап ха на бар. Осы си на го га ға 1939 жы лы Қа зақ стан ға жер ау да-
рыл ған 

жүктеу/скачать 3,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: