Астанада жеке кәсіпкерге
қарасты өндірістік цехтың
ғимараты жанып кетті. Өрт
сөндірушілер оқиға орнынан
белгісіз бір адамның
мәйітін тауып
алды.
Бір адам
цех ішінде
жанып кетті
ҚР Төтенше
ж а ғ д а й л а р
м и н и с т р л і г і
ма ман дары ның
хабар ла уын ша,
кеше са ғат 01.25
шама сын да Ас-
тананың Сары
арқа
ауда
нындағы Көктал-1 елді ме
кенінде
бір қабатты өндірістік цех өртенген. Шағын
өндіріс орнының «Барышев» жеке кәсіп-
керлігіне қарайтыны анық
талды. Түн
орта сында шыққан жалын үш сағат бойы
цех
тың мың шаршы метрін түгел
шарпыған. Астана қалалық төтенше
жағдайлар де партаментінің мамандары
өрт сөндірілген соң күл арасынан бір
адамның денесін тапты. Оның аты-жөні
анықталған жоқ. Ас та наның өндіріс ор-
ындары мен кәсіп кер лік нысандарында
төтенше оқиға ты йылмай тұр. Ақпанның
9-ы күні Есіл ауда
нындағы «Альбион»
тұрғын үй кешені аума
ғында бильярд
клубы орналасқан ғимарат өртенген еді.
Тілсіз жаудан зардап шеккендер жоқ.
Клубтың 40 шаршы метр аумағы өртеніп
жатқанда жапсарлас тұрғын үй ғима-
ратынан 55 адам қауіпсіз жерге көшірілді.
Болатбек МҰХТАРОВ
ҚҰҚЫҚ ПЕН ҚҰРЫҚ
Қызылжар полицейлері
көлігіне 5 келіге жуық
героинді жасырған азаматты
ұстады. Бұл – соңғы бірнеше
жыл ішінде қолға түскен
есірткі заттары ішіндегі ең
қомақтысы.
40 мектептің
оқушысына
жететін есірткі
тәркіленді
Қарағанды қаласының 50 жастағы
тұр ғынын ұстау үшін Қарағанды мен Сол-
түстік Қазақстан облыстарының есірткі
биз несіне қарсы күрес басқармалары күш
біріктірулеріне тура келген. Қызылжарға
жа қын жерде көлікті тоқтатып, тексеріс
жұ
мыс
тарын жүргізу барысында шам-
дардың астына жасырған бес полимер
пакет та был ды. Жалпы салмағы 4 келі 870
грамм ақ түсті заттың героин екені кейін
анық талды.
Бұл есірткі затының қара нарықтағы
бағасы 13 миллион теңгеге жетеді екен.
Іш кі істер департаментінің баспасөз хат-
шысы Мәдина Балғашоқованың айтуын-
ша, бұл есірткі саудаға түскен жағдайда
40 шақты мектептің оқушыларын тегіс
инеге отырғызуға жетеді екен. Ал күдікті
көлі гінде жасырып не апара жатқанынан
ха барсыз болғанын айтып ақталды. Ал,
шын ды ғында, полицейлер Қазақстан ар-
қылы Ресейге өтетін есірткі тасымалдау-
шы лар дың жолын кесті. Тасымалдаушы
уақыт ша оқшаулау изоляторына қамауға
алынды. Қазіргі таңда есірткі саудасын
кәсіп қыл ғанның басқа да сыбайластары
іздестіріліп жатыр.
Ербақыт
АМАНТАЙҰЛЫ
Нұрғиса ЕЛЕУБЕКОВ (фото)
Нұрғиса ЕЛЕУБЕКОВ (фото)
№21 (932)
12
2
.0
0
2.
2.
20
20
13
13
ж
ж
ыл
ыл
,
,
се
се
йс
йсен
ен
бі
бі
www.alashainasy.kz
e-mail: info@alashainasy.kz
y
y
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ
У
У
а
а
қ
қ
ы
ы
т
т
ы
ы
н
н
д
д
а
а
а
а
у
у
дарылмай қ
қ
а
а
л
л
ғ
ғ
а
а
н
н
з
з
е
е
й
й
н
н
е
е
т
т
ақы
жарнасы жай
й
лы
Мен осы жылдың сәуір айында жасыма байланысты зейнеткерлікке шығамын. Соны
ескеріп, құжаттарымды жинақтай бастаған едім. Үздіксіз жұмыс істеп келе жатсам да, кей
айларға зейнетақы жарнасы аударылмай қалғаны анықталып отыр. Осы орайда менің білгім
келгені, дер кезінде ауд
д
ар
ар
ыл
ыл
ма
ма
й
й
қа
қалғ
лғ
ан
ан з
з
ей
ей
не
не
та
тақы
қы жарнасын енді аудару
мү
мү
мк
мкін
ін
б
б
е?
е?
О
О
л
л
үш
үш
ін
ін
қа
йда барып шағымдан
н
уы
уы
м
м
қа
а
же
е
?
т?
Марат ТОҒАЙБАЕВ, Ақтөбе облысы
Заңгер маманның айтуына қарағанда, мiндеттi
зейнетақы жарналарының уақтылы төленуін
бақылауды Қазақстан Республикасының заңдарына
сә
сә
йк
йк
ес
е
с
с
ал
ал
ық
ық
орг
рг
ан
ан
да
да
ры
ры
ж
ж
үз
з
еге асырады. «Қазақ-
ст
ст
ан
ан
Р
Р
ес
ес
пу
пу
бл
бл
ик
икас
ас
ын
ын
да
да
з
з
ей
ейне
не
тақымен қамсыз дан-
дыру туралы» Қазақстан Республикасының 1997
жылғы 20 маусымдағы № 136 Заңына сай мiндеттi
зейнетақы жарналары толық және уақтылы ауда-
рылмаған жағдайда салық органдары мiндеттi
зейнетақы жарналары бойынша жинақталып
қалған берешек шегiндегi ақшаны агенттердiң
ба
нк
нк
те
те
гi
гi
ш
ш
от
от
та
та
ры
ры
на
на
н
н
өн
өн
дi
дi
рi
рi
п
п
ал
ал
уға құқылы. Осыған
ор
ор
ай
ай
,
,
10
10
п
п
ай
ай
ыз
ыз
ды
ды м
м
ін
ін
де
де
тт
тт
і
і
зе
зе
йн
йн
е
етақы жарнаңыздың
толық және уақтылы аударылу мәселесі бойынша
жергілікті салық органдарына өтініш беруіңізге
кеңес береміз.
Соңғы кезде елімізде жасөспірімдер
ар
ар
а
а
сы
сы
нда түрлі қылмыстар көбейі
йі
п,
п,
а
а
да
да
м
м
өл
өл
ті
тіру
ру, ату және суық қару қол
л
да
дану
ну
,
,
ұр
ұр
-
-
лық-қарлық, зорлық-зомбылық жасау,
мас күнемдік, нашақорлық тағы басқа заң-
ға қайшы әрекеттер азаймай тұр. Бас про-
куратураның мәліметтеріне қарағанда,
жасөспірімдер қолымен жасалатын қыл-
мыс та
та
рд
рд
ың
ың
б
б
ас
ас
ым
ым
к
к
өп
өп
ші
ші
лі
лі
гі
гі
А
А
лм
лм
ат
ат
ы
ы
қала-
сы м
мен
ен
Қ
Қар
арағ
ағ
ан
ан
ды
ды, Қо
Қо
ст
ст
ан
ан
ай
ай ж
жән
әне Жам-
был облыстарында орын алады екен. Десе
де, республикамыздың өзге аймақтарында
да жағдай мәз емес. Тек кей өңірлерде
нақты жағдай жасырылып, жабулы қазан
жабық қалып, барлық дерек жария бола
бермейді.
Ба
Б
қы
тж
ан ЖҰМАҒҰЛОВ,
ҚР білім және ғылым министрі:
– Осыған сіздер ерекше көңіл бөлі-
ңіздер. Басқа облыстарда дегенмен көп
нәрсе ашығымен сыртқа шығып жатады.
Ал м
м
ын
ы
а
а
оң
ң
тү
ү
стік өңі
ң
рл
рл
ер
р
де
д
осыған кө-
ңі
л
л
бө
бөлу
лу
ле
ле
рі
ріңі
ңіз
з
ке
ке
ре
ре
к
к де
де
п
п ой
ой
ла
лайм
йм
ын.
Иә, Б.Жұмағұлов мырзаның сөзінің
жаны бар. Өйткені жаңа оқу жылы бастал-
ғалы Оңтүстік Қазақстан облысында жас-
тар дың қатысуымен бірнеше атыс-шабыс
оқ
оқ
иғ
и
а
а
тіркелген болатын. Естер
р
ің
ің
із
ізг
ге
с
с
ал
ал
-
-
сақ, 1 қыркүйе
йе
кт
кте
е
Ар
Арыс
ыс
қ
қ
ал
ал
ас
асын
ын
да
да
1
1
7
7
жасар студент
11
-сынып оқушысына пы-
шақ салып, мерт қылған еді. Араға төрт
күн салып Шымкент қаласында мектеп
оқу шысы жасы өзімен тетелес студентті
суық қарумен жайратып салған. Сол оқи-
ға
ға
да
да
н
н
со
со
ң,
ң,
а
а
ра
ра
да
да
бір тәулік өткенде тағы
д
да
қ
қ
ос
ос
қ
қ
ыл
ылмы
мыс
с
ор
о
ын алды. Күндізгі сағат
т
11:30 шамасында Шымкент қаласында
ор наласқан №15 мектеп ауласында оқ
атылды. Оқиға салдарынан бір жасөспірім
жарақаттанып, үш колледж студенті тұт-
қын далған. Дәл сол күні тағы бір қанды
оқиға Шымкен
н
тт
ттег
ег
і
і
Кө
Кө
лі
лі
к
к
жә
жә
не
н
к
к
ом
ом
му
му
ни
ни
-
кация колледжі
жі
ні
ні
ң
ң
ал
ал
ды
дынд
нда
а ор
орын
ын
а
алд
лды
ы.
Білім ошағының ауласында тұрған 16-17
жастағы үш жеткіншекке колледж алдына
келіп тоқтаған көліктен белгісіз біреулер
оқ жаудырған. Оқ тиіп, ауыр жарақат ал-
ған 17 жастағы жасөспірім ауруханаға жет-
пей жантәсілім еткен. Бұл – бір апта іш інде
о
ор
ын
ын
а
алғ
лғ
ан
ан
а
ауы
уы
р
р
қылмыстар. Ал оның ар-
ғы жағында
ж
астардың ұрлық жасау, ақ-
ша бопсалау, қарақшылықпен ұялы те ле-
фон тартып алу сияқты заңбұзушылық тар
та сада қалып жатыр. Ол қылмыстардың бі рі
ашылса, бірі ашылмаған күйі қалуда. Тіпті
кей жағдайлард
д
а
а
жә
жә
бі
б
рл
р
енуш
у
ілер
ер
по ли-
ция ға шағымда
да
на
на
б
б
ер
ер
ме
ме
йд
йд
і.
і.
Я
ғн
ғни
и
на
на
қт
қты
ы
қыл мыс саны құқық қорғау органдарында
тір келген ресми мәліметтен әлдеқайда
көп.
Әлемдік статистикаға көз жүгіртер
бол сақ, жастардың қатысуымен жасала-
ты
ты
н
н
қы
қы
лм
лм
ыс
ыс
с
с
ал
л
дарынан Еуропада жыл
сайын 15 мың адам өмірімен қошта сып,
300 мыңдай адам түрлі
тә
тә
н
н
жа
жа
ра
ра
қ
қ
а
а
ты
ты
н
алады екен. Олар жүргізг
г
ен
ен с
сар
а
ап
ап
та
там
м
ағ
ағ
а
қарағанда, көп жағдайда қылмысқа бой
алдыратындар күнкөрісі төмен отба сында
өскен балалар мен ата-ана тәрбие сінен
тыс қалған жастар көрінеді. Сарап шы лар
жасалатын 10 ауыр қылмыстың то ғызы
тұ
т
рғ
рғ
ындарының
ң
күнкөріс жағдайы тө мен
ел
ел
де
де
рг
рге
е
ти
ти
ес
ес
іл
іл
і
і ек
ек
ен
ен
ін
ін а
а
ны
н
қтаған. Тұр-
мысы төм
ен
елдерде
т
ұр
мы
с деңгейі жо-
ғары елдерге қарағанда жастар ара сын-
дағы қылмыс жеті есе көп орын алады
екен.
Еуразия аймағында жастар арасын да-
ғы қылмыс көшін Ресей ба
ст
ст
ап
а
т
т
ұр
ұр
са,
,
Қа
Қ
-
зақстан бұл тізімде Алба
ба
ни
нияд
яд
ан
ан
к
к
ей
ейін
ін
г
гі
«жүл делі» үшінші орынды иеленіпті. Иә,
кейде «шетелдік сарапшылар сандырақтай
береді» деп сөгіп жататынымыз бар. Бірақ
дәл бұл мәселеде өзіміздегі мәліметтер де
көңіл көншітерлік емес. Құқық қорғау ор-
га
га
н
нда
дары
ры
ны
ны
ң
ң
мә
мә
лі
лі
ме
ме
тт
тт
ер
ер
і
і
бо
бо
йынша, 2009
жылдың 11 айында кәмелетке толмаған-
да
дар
р
та
та
ра
ра
пы
п
нан жасалған 5000 қы
ы
лм
лм
ыс
ыс
ті
ті
р
р
ке
ке
лг
лг
ен
ен.
О
Олардың 1,2 мыңы – ауыр
р
жә
және
не
аса ауыр қылмыстар. Одан кейінгі жыл-
дары да жағдай оңала қоймаған. «Соңғы
деректерге қарағанда, елімізде күнкөрісі
төмен 13 мың шаңырақ тіркелген. Бұл от-
басыларда 20 мыңнан астам бала бар.
Міне, осы
ы
жа
а
ғдайы төмен шаңырақтан
шық қа
н
н
ба
бала
ла
ла
ла
рд
рд
ың
ың
д
ден
ен
і
і
қы
қылм
лм
ыс
ыс
қа
қа
бе-
йім» дей
й і
ді
Б
Б
і
ілім
і
ж
ән
е
ғы
лы
м
мини
ст
р лігі
мамандары.
«Болашағымыз – жастар» дейтін бол-
сақ, онда жастар тәрбиесіне «ата-ана мен
мектеп мұғалімдері жауапты» деп қарап
от
о
ыр
р
май, қоғам болып кірісуіміз қаже
же
т.
Құ
Құ
қы
қы
қ
қ
қо
қо
рғ
р
ау органдары қызметк
ер
ер
ле
лері
рі
мен дәрігер-психологтер мектеп оқушы-
ла рымен ұдайы жүйелі жұмыс жүргізіп
оты руы тиіс. Сондай-ақ спорт агенттігі
жас тар дың бос жүрмей, спортпен айналы-
суына жағдай жасап, спорттық жарыстар-
дың жеңі
ң
мп
мп
аз
аз
да
да
ры
ры
м
м
ен
ен
м
м
ек
ек
те
те
п
п
оқ
оқ
уш
уш
ыл
л
ары
Т
Т
А
А
Л
Л
ҚЫ
Қалдар БЕРДІБЕКҰЛЫ
Мен ауылдық жердегі мектепте бас есепші болып жұмыс атқарып жүрмін. Таяуда тағы бір мектептің
есепшілігін қоса жүргізе бастадым. Бір мектепте отырып, екі мектептің жұмысын толық атқарып отырмын.
Осы орайда менің білгім келгені, екі жұмысты толық атқарып отырғаным ескеріліп, менің екі мектептен де
толық жалақы алуға құқығым бар ма?
Шолпан ТАҢ
АҢ
АТ
А
АРОВА, Оң
Оң
тү
тү
стік Қ
Қ
азақстан облысы
Еңбекті нормалау
ау
ж
жән
әне
е ең
еңбе
бе
кк
кке
ақ
ақы
ы
тө
төле
ле
у
у ба
ба
сқарма-
сының сарапшы маманының мәліметінше, Қазақстан Рес-
публикасы Еңбек кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 196- бабына
сәйкес қызметкер өзi еңбек қатынастарында тұр ған бiр
жұмыс берушiмен (негiзгi жұмыс орны бо йынша), сондай-
ақ
қ
бiр
р
неше ж
ж
ұм
ұ
ыс бер
р
ушiмен де қоса ат қаратын
н
жұ
жұ
мы
м
с
ту
тура
ра
лы
лы
е
е
ңб
ңбек
ек
ш
ш
ар
арты
ты
н
н
жа
ж
сасуға құқылы. Қоса ат
қа
қа
ры
рыла
латы
ты
н
н
жұмыс – қызметкердiң негiзгi жұмысынан бос уақытында
еңбек шарты жағдайында тұрақты, ақы төленетiн басқа
жұмысты орындауы.
Негiзгi жұмы
мы
с
с
ор
орны
ны б
б
ой
ойын
нша
ша ж
жән
ән
е
е
қо
қоса атқаратын
жұмысы бойынша күнделiктi жұмыстың жиынтық ұзақтығы
Кодекстiң 82-бабында белгiленген күнделiктi жұмыс уақы-
тының нормасынан 4 сағаттан артық аспауға тиiс. Қоса
атқаратын жұмыс туралы еңбек шартында жұмысты қоса
атқару
ру
жөнiнде
д
сiлтеме болуы мiндеттi. Уақ
қ
ыт
ы
б
б
ойынша
ең
ең
бе
бека
ка
қы
қы т
төл
өлеу
еу
ж
ж
үйесiнде жұмыс атқарға
ан
н
уа
уа
қы
қы
т
т
ес
есеп
еп
ке
ке
алынады, тиісінше, еңбекақы нақты атқарылған сағаттарға
төленеді. Яғни сіз екі жұмыс орнынан бірдей толық еңбек-
ақы алуға құқылы емессіз.
ОЙТҮРТКІ
Қазіргі таңда халы
ы
қт
қт
ың
ың
т
т
ең
ең
ж
ж
ар
ар
ты
ты
сы
сы
-
-
нан көбі мемлекеттік
е
е
ме
мес
с
же
же
ке
кеме
ме
нш
нш
ік
к
е
е
м-
м-
ханаларда емделгенді жөн көреді. Кәсіп-
керлердің айтуынша, бұған себеп – жаса-
латын ем-домның сапасы мен маман дар-
дың біліктілігі, сондай-ақ орталықтардың
за
з
манауи технологиямен жабдықталуы
бо
бо
л
лып
ып
о
о
ты
т
р.
р. Ш
Шын
ын
ды
ды
ғы
ғын
н
айту керек, жеке-
ме
е
нш
ш
ік
і
м
ед
д
ицин
ал
а
ық
ы
орталықтарда ем-
де луді кез келген азаматтың қалтасы көте-
ре бермейді. Кәсіпқой маманның алдына
кіру үшін алдымен ең кемі 3000 теңге тө-
ле уің қажет. Бірақ бұл мәселеге де кәсіп-
керлердің айтар өз уәждері бар. Айтула-
рынша, елімізде қабылд
д
ан
а
ып
ы
жатқан бағ-
ғ
дарламалар тек мем
мле
ле
ке
ке
тт
тт
ік
ік м
м
ек
ек
ем
ем
ел
ел
ер
ер
үшін ғана тиімді, тек мемлекеттік емхана-
лар дың ғана жағдайын жасап отыр. Ал
жекеменшік ұйымдар өз күндерін өздері
көріп, нақтырақ айтқанда, төрт қабыр ға-
ларын өздері көтеріп, ішін заманауи жаб-
ды
дықт
қт
ар
ар
ға
ға
т
т
ол
ол
ты
ты
ры
ры
п,
п,
м
м
ам
а
андарын шетел-
де
дерд
рде
е
оқ
о
ыт
ытып
ып
,
,
дә
дә
рі
рі
-д
-д
әрмегін қамтып
отыр ған жайлары бар. Сол себепті де «ша-
расыздықтан қызметтеріміздің құнын
көте реміз, егер Үкімет жекеменшік меди-
ци наға да көз қырын сала жүрсе, әлбетте,
төмендейді» дейді кәсіпкер
р
лер.
Достарыңызбен бөлісу: |