Дәріс 1 Тақырып: Кіріспе



бет189/215
Дата04.11.2023
өлшемі0,72 Mb.
#121980
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   215
Сәбіз туысы (морковь – Daucus). Сәбіздің 60-тай т‰рі бар. Көпжылдық, 2-
жылдық және 1- жылдық шөптесін өсімдік.
Европада, алдынғы Азияда (Жерорта теңізі облысы), Африкада, Австралияда, Жаңа Зеландияда, солт‰стік және оңт‰стік Америкада кеңінен таралған. БОР-дың флорасында жабайы сәбіз (дикая морковь D.carota) деген бір ғана т‰р кездеседі. БОР территориясында ол Запорожьеге дейін барады. Тамаққа пайдаланатын сортарының ұзын, сиректеу қысқа, ашық сары немесе қызғыш- сары т‰сті тамыржемістері болады. Малға беретін сорттарының тамыржемістерінің т‰сі ақ немесе ақшыл-сары болып келеді және салмағы 2кг.-ға дейін барады.
Одан басқа сәбіз, витамин өндірісінде, аса қажетті шикізат болып табылады. Тамыржемісінде каротин (провитамин А) және С, В1, В2 витаминдері жиналады.
Петрушка туысы (Petrosetіnum). Оның 6-т‰рі бар. БОР-ның флорасында, оның ішінде Қазақстанда да кәдімгі петрушка (петрушка обыкновенная немесе П. Кудрявая-P. crіspum) деген жалғыз т‰р бар. Табиғи жағдайда д‰ниеж‰зінің барлық құрылықтарында кездеседі; БОР-дың территориясының арктикалық және субарктикалық аудандарынан басқа жерлердің барлығында өседі. Тамырлары мен жапырақтары ‰шін отырғызады.
Боршевик туысы (Heracleum). Д‰ниеж‰зі бойынша 70-тей т‰рі бар, БОР- дың флорасында 36 т‰рі, ал Қазақстанда 2 т‰рі кездеседі. Табиғи жағдайда қоңыржай климатты облыстарда және Европаның, Азияның, Африканың, солт‰стік Американың тауларында өседі. Мал азығы ретінде перспективті өсімдік, көп мөлшерде көк балауса береді. БОР-дың көптеген жерлерінде себіледі, кейбір т‰рлері улы өсімдіктердің қатарына жатады.
Сібір борщевигі (борщевик сибирский-H.sіbіrіcum)-биіктігі 1м-ден асатын өсімдік, жапырақтары ‰лкен қауырсынды тілімделген болып келеді. Кәдімгі борщевик (борщевик обыкновенный-H.sphondytіum)-биіктігі 1м-ге дейін баратын көпжылдық шөптесін өсімдік. Жапырағы ‰шқұлақ болып келеді және улы өсімдіктердің қатарына жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   215




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет