Май қышқылды ашу оттегісіз ортада өтеді, бұл ашытуды тудыратын бактериялар облтгатты анаэропты бактериялардың қастарына жатады. Олар 30-35 тіпті одан да жоғары температурада көбейе алады.
Clostridium pastenrianus
C.Buturicum
Сірке қышқылды ашу.
Bacterium aceti сірке қышқылды ашу облигатты аэробты бактериялардың әрекетінен туады. Олар 20-30t өсіп дамиды.
С‰т қышқылды ашу.
Streptococcus lacticus
Bacterlum bulgaricum
Bac cancossicum
Бактерияның клеткасының қабықшасының ерекшелігі олардың мынадай ерекше таксаномиялық белгісімен тығыз байланысты. Ол грамша бояу окраска по граму. Бұл бояуды 1884 жылы немістің ғалымы К.Грамм ұсынған. Бұл тәсілдің негізгі мәні прокариоттардың фиксированный клеткалар, негізгі бояғыш-кристаллическим фиолетовым (к‰ңгірт кристал) бояп және одан әрі препараттарды иодтың ерітіндісімен өңдеу табылады. Иод кристаллвиолетпен (суда ерімейтін, спиртте немесе ацеттонда нашар еритін) комплекс т‰зеді. Препараттарды спиртпен өңдеген соң, бактериялардың бір т‰рлерінде жоғарғы да айтылған комплекс клетканың қабықшасынан т‰гелімен жуылып кетеді де, олар т‰ссіз болып қалады. Ал басқа т‰рлерінде комплекс клетка қабықшасымен тығыз байланысып қалады да, жуылмайды. Ондай клеткалар жасыл к‰йінде қалып қояды. Иодтың комплексін және кристаллиовтті ұстап қалатын бактериялар грам положительный, ал спиртте т‰ссізденіп қалатын клеткалар грам атрицательный деп аталынады.
Клетка қабықшаларының құрылыстарына талдау (анализ) жасағанда грам – положительный болған бактериялардың мурейін торы көп қабатты және оның салмағы клетка қабықшасының құрғақ салмағының 90% т‰зеді екен. Ал грам отрицательный болған клеткалардың мурейін комплексі бары 5-15% т‰зеді. Мурин каркасының ‰стінде борпылдақ ақуыздық қабат бар, ол өзінің кезегінше липополисахоридты және липопротеинді қабаттармен жабылған.
Көптеген бактериялардың клеткасының қабықшасының сыртын шырыш (слизистый) қабаты – капсула алып жатады. Оның қалыңдығы бактерияның әрт‰рлі т‰рлерінде біршама өзгеріп отырады. Капсуланың заты (вещества) көп жағдайда гидротированный полисахаридтер болып келеді, кейде оларды гликопротеидтер және полипептидтер байқалады.(мысалы, бацилл капсуласында – Bacillus)
Бактерияның жас клеткаларында цитоплазма ескі клеткаларына қарағанда гомогенді болады. Ескілерінде ол көп т‰йіршіктенген (гранулирована). Бұл т‰йіршіктердің көпшілігі артық қор заттар болып есептелінеді: крахмал, гликоген, гранулезу, валютин, май тамшысы т.б.