Дәріс тезистері №1. Мәдениет пен өркениеттегі ғылым


Дәріс 9-10. Ғылымның парадигмалық жүйесі. Парадигмалық негіздің ғылыми верификациясы



бет5/7
Дата18.06.2023
өлшемі26,98 Kb.
#102101
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Лекциялар

Дәріс 9-10. Ғылымның парадигмалық жүйесі. Парадигмалық негіздің ғылыми верификациясы.
Жоспарлы түрде объектісі түрлерінің көрсеткіштерін Антикалық философия көрсетті. Мұндай мысалдар антикалық математикада теориялық зерттеулердің қалыптасуына сөзсіз әсерін тигізді. Шығыс қоғамдарына қарсы грек полисі социалды шегімдер шығарды. Оларды өз кезегінде халық жиналысында конкурентті көз – қарастармен және ойлармен салыстырылды. Диалог екі тең адам арасында жүргізілді. Негізінен көзқарас идеал ретінде антикалық философияда ғылыми білімдерге де ауысты.
Грек математикасында біз мынандай түсіндірмесін кездестіреміз, ол теория жүзінде орын алады: «берілгені - дәлелдеу керек – дәлелдеме».
Әдіс ретінде диалектиканың дамуының алғаш қадамдары дауда қарама–қарсы көзқарастарының қақтығсуы нәтижесінде болды. Логикаға тоқталатын болсақ, антикалық философиясында оның орые алуы ораторлық мәдениетінде дұрыс ой критерийлерінің ізденісінен басталады.
«Табиғат» категориясының жаңа мағыналары «кеңістік» және «уақыт» деген жаңа мағыналардың қалыптасуымен байланысты болды. Олар эксперимент методы үшін қажетті орта ғасырдағы адам кеңістік және уақыт бір деп ойлап, уақыттың әртүлі кезеңдері және әртүрлі кеңістік орындары әртүрлі мағынаға және түсінікке ие болады.


Дәріс 11-12. Ғылымның адамдық өлшемі. Антропологиялық ілімнің педагогикалық бағыттары.

Ғылыми таным абстрактылы ұғымдармен жұмыс жасаса, көркемдік таным нақты тірі адамды бейнелі, көрнекілік тұрғыда қарастырады. Табиғи, техникалық және гуманитарлық ғылымдар жалпы ғылыми прототип негізінде, яғни антикалық ғылым негізінде қалыптасты. Табиғи және техникалық ғылымдарда зерттелініп отырған объектіні қызмет, жұмыс істеуін белгілі бір параметрлерді өзгерту арқылы оның әрекетін айта алатындай мәселе қояды. Ал гуманитарлық ғылымдар зерттеліп отырған объектінің түсінігін беру әдісін, жалпы зерттеудің сипатын анықтайтын қызметін көрсетеді. Ғылым таным құралы дамушы организм ретінде танылып отыр.


Ғылым дамуы барысында жаратылыстану, әлеуметтік және техникалық өзара тығыз әрекеттесуі барынша күшейіп, тәжірибенің «ғылымдануы», адамдардың өмірінің барлық салаларында да ғылымның ролі белсенді түрде өсіп, оның әлеуметтік маңызы артып, ілім – білім түрлерінің ғылыми, сондай – ақ, ғылымилықтан тыс түрлері өзара жақындасып, ғылымның аксиологиялық (құндылықты) егеменді нығая береді. Ғылымды жеке салларға бөлу құбылысты заттардың табиғатына, олардың заңдылықтарына бағыну шартында іске асады. Әрқилы ғылымдар және ғылыми тәртіптнр тәуелсіз емес, бір – бірімен байланысты, түрлі бағыттарда өзара әрекеттесу жолымен дамиды. Олардың біреулері – белгілі бір ғылыми мәліметтерде екінші бір


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет