3 - тақырып Химиялық термодинамика. Химиялық реакциялардың энергетикасы. Процестердің өздігінен орындалу шарттары (2 сағат)
Дәріс жоспары
Негізгі ұғымдар. Гиббс энергиясы. Энтальпия. Энтропия.
Термодинамиканың заңдары
Энтальпия,энтропия
Негізгі термодинамикалық түсініктер Термодинамика –әртүрлі энергия формаларының бір бріне айналуы және осы түрленудің заңдары туралы ғылым.Жүйе күйі – ол жүйенің параметрлік жинағы. (Р, V, Т, С)
Жүйенің стандартты күйі – стандартты жағдайда алынған параметрлер. ;
Газ заңдарына қарағанда өзгереді, өзгерген жоқ.
2 Кейбір параметрлерді соnst (тұрақты) қылып алуға болады. Соған қарай жүйелер әр түрлі болады.
А) Р = соnst изобара
Б) V = соnst изохора
В) Т = соnst изотерма
Г) Q = соnst адиабаталық үрдіс
3.Егер жүйенің параметрлері өзгерсе, ол процесс (үрдіс) деп аталады.
4 Өздігінен жүретін процесске сырттан энергия жұмсалмайды.
5 Егер параметрлердің өзгеруінде реттілік байқалса, және жүйе алғашқы күйге қайтадан келсе, оны циклдеп атайды.
Ішкі энергия, энтальпия, жылу эффектісі барлық жүйенің ең маңызды функциясы оның жалпы энергиясы.
Е = К+П+U К- бөлшек жылжуының кинетикалық энергиясы
П– жүйе мен өрістің әрекеттесуінің потенциялдық энергиясы.
U - ішкі энергия .
Термодинамикалық жағдайды еске аламыз:
А) жүйенің тыныштық жағдайы К=0
Б)өріс пен жүйенің әрекеттесуі өте баяу П=0; E=U; Ішкі энергияның абсолют мәнін табу қиын
Термодинамиканың І – заңы. Оқшауланған жүйедегі(масса және жылу алмасу жоқ)ішкі энергия тұрақты(U=const, ∆U=0)
Егер бір денеге жылу немесе энергия келсе, онда жүйенің ішкі энергиясы жоғарылайды және оның жұмысына жұмсалады:
Q=∆U+A
Мына жағдайларды есте сақтау керек:
Жай заттардың энергия қоры қалыпты күйде алынса, үнемі 0-ге тең.