Аналық жыныс бездері (Жұмыртқа жасушасы) әйел жыныс гормондарын –эстрогендер мен прогестерон бөледі.
Аналық жыныс бездері (Жұмыртқа жасушасы) әйел жыныс гормондарын –эстрогендер мен прогестерон бөледі.
Эстрогендер (эстрон, эстриол, эстрадиол) фолликулалардың түйіршікті қабатында және Грааф көпіршіктерінде (аналық жыныс бездерінің) түзіледі. Сонымен қатар, аналық жыныс бездерінде андрогендер де түзіледі.
Эстрогендер (эстрон, эстриол, эстрадиол) фолликулалардың түйіршікті қабатында және Грааф көпіршіктерінде (аналық жыныс бездерінің) түзіледі. Сонымен қатар, аналық жыныс бездерінде андрогендер де түзіледі.
Прогестерон аналық жыныс безінің сары денесінде түзіледі. Оның түзілуі менструальдық циклге байланысты болады.
Эстрогендер мен прогестеронның өндірілуін аденогипофиздің гонадотроптық гормондары реттейді.
Бала тууға қабілетті әйелдің герминативтік қызметіне бала көтермеген жағдайда ай сайынғы циклдық үдеріс (овариальды-менструальды цикл) жүреді.
Овариальдық оралым (цикл).
Аналық без фолликуласынан аналық жыныс жасушасы түзіледі.
1. Пісіп-жетілуі (әр 28 күн сайын гипофиздің ГТГ анабезде 8-ден 12-ге дейін біріншілік фолликулдардың өсуін шақырады). Фолликулдардың өсуі кезінде эстрогендер көп мөлшерде бөлінеді. Олардың дамуы келесі схема бойынша жүзеге асады: примодиальды →біріншілік→екіншілік→үшіншілік (пісіп жетілген фолликул, грааф көпіршігі).
Овариальдық оралым (цикл).
2) Овуляция (пісіп жетілген фолликуллалардың жарылып, одан пісіп жетілген жұмыртқа жасушаның шығуы).
3) Овуляцияланған фолликуллалардың орнына сары дененің түзілуі. Сары дененінің түзілуі прогестерон мен эстроген гормондарының әсерінен жүреді.
4) Сары дененің жойылуы.
Менструальдық оралым (цикл)
Гормондар деңгейінің өзгеруі эндометрия күйіне, жатыр түтігінің шырышты қабатына, цервикальдық жолға, қынапқа әсер етеді. Жатырдың шырышты қабаты айналымдық өзгерістерге ұшырайды. Жатырдың шырышты қабатында циклдық өзгерістер жүреді.
Эндометрияның әрбір айналымында менструальдық, пролиферативтік (жатырдың ішкі шырышты қабатының жаңаруы), сектреторлық кезеңдер жүреді.
Менструальдық цикл
Бірінші жартысында – пролиферативтік (фолликулярлық) - ФСГ әсерінен примордиальдық фолликулалардың бір бөлігі дамиды.
Екінші жартысында – бөлініс (лютеиндік) ЛГ әсерінен овуляцияланған грааф көпіршіктері жасушаларында эндокриндік без – сары дене қалыптасады.