Диханбаева ф. Т., Джетписбаева б. Ш., Матибаева а. И
жүктеу/скачать 1,2 Mb. Pdf көрінісі
|
| Жарықтық микроскопия тірі нысанның түсті және қозғалмалы бейнесін
2-3 мың есеге дейін ұлғайтуды, микро кино түсірілімді және бір нысанды ұзақ уақыт бақылауды, оның динамикасы мен химиясын бағалау мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Электронды микроскопия жүздеген мың есеге дейін ұлғайту кезінде денелердің микроқұрылымын зерттеуге көмектеседі, бірақ та үлгілерге ерекше сынамалық дайындықты талап етеді. Бұл әдіс арқылы микроскоптаудың да көптеген түрлері бар: іші көрінетін, сканерлеуші, амплитудты, фазалық және т.б. Микроскоптау әдіс-тәсілі зерттелетін нысанның сипаты мен қасиетіне байланысты алынады. Рефрактометрия- бұл әдіс анализделінетін заты бар ерітінді арқылы өтуі кезінде жарықтық сыну көрсеткішін өлшеуге негізделген. Суда еритін экстрактивті заттардың кофеде, шайда, алкогольсыз сусындарда, қанттардың – ликер-арақ өнімдерінде, шараптарда, коньяктарда болуын анықтау үшін қолданылады. Алынған көрсеткіштерді маңызды идентификациялаушы белгілерге жатқызады, себебі, олар сусындардың жіктелуіне және оларды тауарлық сортқа бөлу негізіне жатады. Поляриметрия - термостатталған ерітіндідегі оптикалық активті заттардың концентрациясы жарықты поляризациялау жазықтығындағы айналу бұрышын өлшеу жолымен анықталатын әдіс. Айналу бұрышы ерітінді қабатының қалыңдығына, температурасына, жарық толқынының ұзындығына, еріткіш және ерітілген заттың табиғатына, сонымен қатар соңғысының концентрациясына байланысты болады. Стандартты жағдайларда калибрленген график бойынша айналу бұрышын өлшегеннен кейін ерітіндінің концентрациясын табады. Бұл әдісті сулы ерітінді де қанттың, сонымен қатар кейбір оптикалық активті заттардың – алколоидтардың, эфир майының және т.б. болуын тез анықтау үшін қолданады. 87 Колориметрия - бұл әдіс ерітіндінің боялу қарқындылығы бойынша заттардың концентрациясын анықтауға негізделген. Концентрацияны стандартты шкаладағы боялу қарқындылығын салыстыру арқылы немесе колориметрдегі фототоқтан алынған кернеуді теңестіру жолымен табады. Аталған әдіс аналитикалық мәселелерді шешу үшін сирек қолданылады, себебі, спектрофотометрия және спектроколориметрия әдіс-тәсілінің прогрессивті аналогына ие. Радиометриялық әдіс-тәсілдер ядролық бөлшектердің ағынымен зерттелетін сынаманың сәулеленуінің әсерінен анықталатын элементтің радиоактивті изотоптарының қалыптасуына негізделген. Радиометриялық әдіс- тәсілдер қазіргі таңда негізінен тұтынушы тауарларының радиациялық қауіпсіздігін бақылау үшін қолданады және сәйкестендіру мақсатында аз қолданылады. Термометрлік әдіс-тәсілдер қандай да бір физикалық параметрлерді (бөлінетін газ көлемі, жабысқақтығы, тығыздығы және т.б.) температураға байланысты өлшеу үшін қолданады. Кейбір термометрлік әдіс-тәсілдерді тағам өнімдерінің құрамын жинақты сипаттау үшін қолданады. Мысалы, өнімнің криоскопиялық температурасы (қату температурасы) құрамындағы заттардың табиғаты мен концентрациясына байланысты болады. Сүтке судың қосылғандығын анықтау үшін қату нүктесіне (ҚР СТ 1732-2007 Сүт және сүт өнімдері. Сапа көрсеткіштерін органолептикалық әдістермен анықтау) термисторлық криоскопиялық анықтау әдіс-тәсілі қолданылады. Сәйкестендірудің басқада физикалық әдіс-тәсілдеріне денсиметрияны, (тығыздықты өлшеу), визкозиметрияны (жабысқақтылығын өлшеу) және т.б жатқызуға болады. Квалиметриялық немесе сандық бұрмалау кезінде тағам өнімдерінің құрамындағы өзгеріс осы сипаттамалардың өлшеміне әсер етеді, сондықтан көрсетілген әдіс-тәсілдерді көбінесе сүтті, сыраны, спиртті, өсімдік майларын және басқа да өнімдерді бұрмалау кезінде қолданады. Бақылау сұрақтары: 1. Оптикалық спектрометрия әдіс-тәсіліне нені жатқызамыз 2. Атомды-эмиссионды спектрометрия дегеніміз не? 3. Флуориметрия дегеніміз не, анықтама бер. 4. Ядролық бөлшектердің ағынымен зерттелетін сынаманың сәулеленуінің әсерінен анықталатын элементтің радиоактивті изотоптарының қалыптасуына негізделетін қандай әдіс? 5. Ерітіндінің боялу қарқындылығы бойынша заттардың концентрациясын анықтауға негізделетін әдіс түрі. жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|