Диктанттар жинағы 3- сынып Түсінік хат

Түсінік хат

Тіл – адамдардың қарым – қатынас құралы, ол үнемі толықтырып, жетілдіріп отыруды қажет етеді. Бұл ретте оқушының грамматикалық ережелерді жалаң жаттап алып, дайын мысалдарды мүдірмей айтып беруі жеткіліксіз. Оқушы тіл сабақтарынан алған білімдерін із жүзінде толықтырып , шығармашылық жұмыстарымен жалғастырып отырса ғана тілді толық игереді.
Жинақты құрастыруда 3- сыныпқа арналған қазақ тілінің бағдарламасы негізге алынды. Мектеп оқушыларының сауатты болуы мұғалімнің білім дәрежесіне, тәжірибесіне, іскерлік қабілетіне байланысты екені белгілі. Оқушылардың сауаттылығын арттырып , сөздік қорларын молайтуда үнемі диктант алып отырудың манызы жоғары. Диктант латынша «дикто» деген сөз. «Естіртіп айту» деген мағынаны білдіреді.
Диктант тек сауаттылықты тексеру үшін ғана емес, оқушының танымдылық білімін арттыруды да көздейді. Таңдалып алынған мәтіндердің тәрбиелік мәніне де назар аударылады. Әр мектептің, әр сынып оқушыларының ерекшелігін күні бұрын дәлме- дәл болжау қиын, мәтіндерді мұғалімнің өз сыныбының ерекшелігі мен жүргізейін деп отырған жұмысының мақсатына әр қарай таңдап алуына болады. Диктант жұмысын жүргізу көбісіне оқушылардың оқулықтан алған білімдерін тексеруге қолданады. Диктант жаздыру арқылы олардың білімді қаншалықты меңгергендігі анықталады. Соның нәтижесінде мұғалім оқушылардың біліміндегі олқылықты анықтап, сол олқылықтын орнын толтыру жолын қарастырады.

2

І. Диктант мәтініне қойылатын талап.

1. 
   Диктанттың түрі (мақсаты, өтілетін күні, оқушы тарапынан жүргізілетін даярлықтың түрі ескертіліп, 2 – 3 күн бұрын хабарланады).
   
2. 
   Диктанттың қай түрі болсын мәтіні орфоэпиялық заңға сүйеніп, тиісті кідірістерді сақтай отырып оқылады.
   
3. 
   Мәтін құрамында өтілмеген, оқушыға таныс емес емге тыныс белгісі кездессе, ол ескертіліп айтылады. Ескертетін жай: тәптішетеп түсіндіріліп, оқушы көңілін негізгі мақсаттан ауытқытып алмау керек.
   
4. 
   Жазылуы қиын байырғы сөздер мен халықаралық термин сөздері кездессе, тақтаға жазып көрсетіледі.
   
5. 
   Мағынасы түсініксіз көнерген сөздер сөйлеу тілінде кездессе оларға түсінік беріледі.
   
6. 
   Мұғалім мәтінді оқушы үлгіріп жаза алатын жылдамдықпен, анық, барлығы еститіндей дауыспен, бір орында тұрып оқуы керек.
   
7. 
   Жазу барысында орынсыз ескертпе жасай берген, бөгде сөздер қосуға арлы – бері жүрген болмайды.
   
8. 
   Бастауыш сыныптарда мазмұнымен таныстыру мақсатында 2 рет оқылады;