2 ЗЕРТТЕУ МАТЕРИАЛДАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ
2.1 ЗЕРТТЕУ МАТЕРИАЛДАРЫ
Біздің негізгі зерттеу жұмыстарымыз Қызылорда қаласында орналасқан Фтизиопульмонология ауруханасында туберкулезбен шалдыққан науқастардың патогенді қоздыратын дәрілік инфекцияны анықтай отырып, тыныс алу жүйесінің жұқпалы ауруларымен тамақтану жағдайын жән нақты инфекцияны бағалау.Қосымша АИТВ оң жағдайдағы жағдаймен зерттеу болып табылады.
Зерттеуге қажетті материалдары ретінде өкпе ауруымен шалдыққае науқастардың қақырық мөлшерлері және СПИД орталықтан науқастардың қан анализдері жинақталынды.
Қазақстан Республикасында туберкулезді диагностикалау және емдеу «Туберкулезге қарсы медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 25 желтоқсандағы №994 бұйрығына сәйкес жүзеге асырылады».
Аталған бұйрыққа сәйкес диагностикалық шаралар үш деңгейде жүргізіледі:
I деңгей – амбулаториялық-емханалық көмек көрсететін ұйымдардағы және туберкулезге қарсы ұйымдардағы шеткергі (аудандық) зертханалар;
II деңгей – туберкулезге қарсы медициналық ұйымдардағы облыстық/облыстық зертханалар;
III деңгей – Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ұлттық фтизиопульмонология ғылыми орталығындағы орталық – республикалық анықтамалық зертхана.
Алынған әрбір сынама материалдардың атауы мен оны алу көзі заттаңбамен белгіленеді. Өнімдердің сынамаларын жіберген уақытта тәуекелдік факторлары ретінде өнімдердің қандай да бір түрі күдікті екендігін қосымша көрсете алады.
2.2 ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН РЕАГЕНТТЕР МЕН РЕАКТИВТЕР
Зерттеуге қажетті материалдары ретінде өкпе ауруымен шалдыққае науқастардың қақырық мөлшерлері және СПИД орталықтан науқастардың қан анализдері жинақталынды. Қажетті материалдардың жиынтығы төмендегі кестеде көрсетілген ( кесте 8).
Кесте 8
Зерттеуге қажетті материалдар
Зерттелетін материал
|
Зерттелу әрекеті
|
Қақырықты (таңертеңгі)
|
кең мойынды стерильді құмыраға жинайды.
|
Плевралық қуыстан
|
экссудатты стерильді шприцпен стерильді қуысқа алады
|
Асцит сұйықтығы
|
осылай
|
Зәр
|
Стерильді катетерді стерильді колбаға алады, содан кейін мұқият дәретханаға, 1-2 сағат ішінде зертханаға жеткізіледі
|
Цереброспинальды сұйықтық
|
Жұлын каналынан 3-5 мл арнайы қабылданады
стерильді инемен, асептика ережелерін сақтай отырып, 1-2
стерильді пробиркалар. Мақта-дәкемен жабыңыз
тығындармен және тоңазытқышқа 24 сағатқа қояды;
сұйықтықтың бетінде пленка пайда болады, онда
туберкулез микобактериялары бар. Содан кейін
фибринозды пленка дайындалған, боялған
Циль-Нильсен әдісі және микроскоп
|
Қан
|
8-10 мл шприцпен немесе қабылдау жүйесімен алынады
қоректік сорпасы бар құтыдағы материал
|
Қызылорда облыстық туберкулезге қарсы диспансерінің бактериологиялық зертханасы, Қызылорда облысының тұрғындарына қызмет көрсететін, заманауи құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілген зертхана. Зертханада патогенділігі ІІІ-ІVтоптағы микроағзалар өсіріледі, идентификацияланады, дәріге тұрақтылығы анықталады, сонымен қатар зертханада емдеу алдын алу мекемелерінің бактериоскопиялық зерттеулеріне сыртқы бақылау жасалынады.(кестелер 9 -11).Зерттеуге облыстар бойынша Фенотиптік DST үшін EQA нәтижелері салыстырмалы түрде көрсетілінді ( Қосымша А).
Кесте 9
Жүргізілетін зерттеулер барысы:
Микроскопиялау
|
ІІІ – топ
|
Циль-Нильсен
|
ІV-топ
|
Грамм
|
Себу
|
ІІІ – ІV топ
|
Тығыз, сұйық қоректік орталарға себу
|
Идентификациялау
|
ІІІ – топ
|
Биохимялық
|
Генетикалық
|
ІV-топ
|
биохимиялық
|
Дәріге сезімталдық 1және 2 қатарға
|
ІІІ – топ
|
Тығыз қоректік ортаға
|
Сұйық қоректік ортаға
|
Молекулярлы-гентикалық әдіспен (Gene-Xpert, Hain,Бионее)
|
ІV-топ
|
Кең спектірлі антибиотиктерге тұрақтылық
Зеңге қарсы препараттарға тұрақтылық
|
Инфекциялық бақылау
|
ІV-топ
|
Жұғындыларды тексеру
|
Сыртқы зертханалық бақылау
|
ІІІ – топ
|
Микроскопиялық жағындыларға сыртқы зертханалық бақылау
|
ПЦР
|
05.2021
|
COVID-19
|
Кесте 10
Зерттеуге енгізілген науқастардың демографиялық және клиникалық-эпидемиологиялық сипаттамасы.
Анықтама
|
ТБ-МЛУ (n = 222)
|
ТБ (n = 78)
|
PR
|
95%-ный ДИ
|
р-деңгей
|
абс
|
%
|
абс.
|
%
|
|
|
|
Еркектер
|
170
|
76,6
|
47
|
60,3
|
1,27*
|
1,04-1,54
|
0,015
|
Әйелдер
|
52
|
23,4
|
31
|
39,7
|
1
|
-
|
|
Жастары
|
18-44
|
160
|
72,1
|
37
|
47,4
|
1,57*
|
1,18-1,94
|
0,000
|
45жас және жоғары
|
62
|
27,9
|
41
|
52,6
|
1
|
-
|
|
Қалалық тұрғындар
|
130
|
58,5
|
31
|
39,4
|
1,47*
|
1,09-1,97
|
0,010
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |