Дипломдық жоба " Манипуляторлы роботтың электр жетегін жасау" 6В07116 "Автоматтандыру жəне басқару"
Өрт және жарылыс қауiпсiздiгін қамтамасыз ету
жүктеу/скачать 1,63 Mb.
|
Акжигитов С.Ұ
Өрт және жарылыс қауiпсiздiгін қамтамасыз етуӨрттер және жарылыстарды жанудың үрдістерiнiң ортақ мәлiметтерi. Жану - үрдістермен ерекшелеу ыстықтап тұр және жарық iлесетiн тотығулар химиялық реакция. Жанудың пайда болулары үшiн заттың жанармайы, (Cr, F, Br, О2, I) тотықтырғыш және жануды көздiң бар болуы керек. Жанатын жануының қасиеттерiне байланысты гомоген және гетерогендi жалындаған жануды таратуды жылдамдыққа байланысты (1000 м/с) детанационным дефлакрационным (10 м/с) талқандайтын бола алады. Жану дефлакрационное өрттерге өзiне тән қасиет. Жану дефлакрационное өрттерге өзiне тән қасиет. Тұтануды импульстiң жанында қабаттай жылу еткiзу есебiнен емес қабаттаймын берiлген жану денатационндық - жылу еткiзу есебiнен емес, қысымның импульсi салдарынан. Жаусатуларға алып келген жарылыстың жанында қысымы толқынға денатационға қысым едәуiр көп. Жануды пайда болуды үрдіс бiрнеше түрлерге бөлшектенедi: жарқ ету, жану, тұтану, өздiгiнен жану және жарылыс. Жарқ ету - тез жануы жанатын онда енгiзуде қысылған газдарының бiлiм iлеспейтiн тұтату көздерiне араластыр. Жанудың жалғастары үшiн сонымен бiрге өйткенi жеткiлiксiз онда сан қысқа мерзiмдi үрдісте құрастырады екен. Жану - оталдыру жануды пайда болуды құбылыс көздiң әсерiнен. Тұтану - пайда болумен жалындауға iлесетiн жану. Барлық заттың қалған жанармайдың бiр бөлiгi сонымен бiрге суық болып қалады. Өздiгiнен жану - жылулық реакциялардың затындағы жануды көздiң жоқтығындағы жануды пайда болу жетектеп жүнетiн жылдамдықтары қатты үлкеюдi құбылыс. Тотығуды химиялық реакция ауа және қыздырылған заттың О2 қосуы жылу есебiнен бұл тотығуда салдарынан болады. Өздiгiнен жану - өздiгiнен пайда болу жалында. Жарылыс - үлкен санның ерекшелеу iлесетiн энергиялар заттың жануы. СН және П – 90 – 91 бойынша робаттандырылған пісіру цехы А категориясына жатады және өртке төзімділігі бойынша 2 категорияға жатады. Цех каркасы СН және П 2–2–80 қажет ететін жағдайлардан сақтайтын темірбетоннан орындалған. Есіктердің өртке төзімділік шегі 2. Жабылудың алдында өрт қауіпсіздігіне жауапты адам міндетті түрде өндірістік бөлмені қарап шығады. Тексеру келесіні ескереді: Өрттің пайда болуына әкелуі мүмкін жағдайларды жою; Жалынның тез жайылуына әкелетін себептерді жою; Өрт сөндіруші құрылғылардың дайындығы. Бұл талаптарды орындау үшін бүкіл аппаратура мен электр қондырғылары өшіріледі, кезекші жарығынан басқа бүкіл электржүйесі обесточивается. Бөлме қоқыстар мен тыс заттардан босатылады. Өрт пайда болған жағдайда оны хабарлау үшін телефон орнатылған. Сыртқа шығатын өрт баспалдақтары әрбір 200 метр сайын периметр бойынша орналасқан. Ғимаратқа кіретін жол бірнеше жақтан қамтамасыз етілген. Пісіру цехында қажетті жабдықтары бар өрт қалқаны орналасқан: екі ОУ–2 қол типті көмірқышқыл өртсөндіруші; төрт көбікті өртсөндіргіш; сиымдылығы 1,0 м3 болатын құмы бар бір жәшік және күрек; киіз (11). Өрт қауіпсіздігі келесі шаралар арқылы іске асады: адамдардың эвакуациясына арналған шараларды құру; түтінге қарсы қорғау, өрт сигнализациясы. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету міндеті мекеме жетекшісіне және сәйкес объект бастықтарына жүктелген. Бөлек участкілердегі өрт қауіпсіздігіне жауапкерлерді жетекші бұйрығымен тағайындайды. Сонымен қатар жалпы объектілі және цехтік инструкциялар өнделеді. Кәсiпорындағы өрт шығу. Радиоэлектронды және машина жасау өнеркәсiбiнiң кәсiпорындары үлкен өрт қауiп-қатерлермен айырмашылығы болады, өйткенi олар және заттардың жанармай маңыздылау сан оңай тұтандырылатын өндiрiстiк үрдістердi күрделiлiктердi мiнездейдi. Тп бұзылысы кәсiпорындағы бас өрт шығу. Өрттерденгi қорғаудың негiздерi "Өрт қауіпсіздігі" МЕСТымен анықталған және "жарылыс қауіпсіздігі". Бұл стандарттармен мұндай өрттiң тууiнiң жиiлiгi және 10-6-шы олардың пайда болуын ықтималдық жарылыстар рұқсат етiледi. Өрттiң алдын алу бойынша шаралар ұйымдастыру, техникалық және қолдану кезiндегiге бөлшектенедi. Ұйымдастыру шаралары машиналардың дұрыс пайдалануларын ескередi, дұрыс жұмыс және қызметшiлердiң өртке қарсы инструктажы да ғимараттардың мазмұны қарастырады. Техникалық шараларға өртке қарсы нормалары, ережелердiң орындалуы ғимараттардың жобалауында, электр өткiзгiштiк, жылыту, желдету және жарықтың құрылымында жатады. Өндiрiсiнiң және өрт қауiптi бөлмелердегi от қауiптi жұмыс дәнекерленген орнатылмаған орындарындағы шылым тартуын тыйым режимдi сипаттың шаралары. Профилактикалық байқаулар, жөндеу және технологиялық жабдықты сынауды қолдану кезiндегi шаралар. Кәсiпорындардың жобалауының өртке қарсы шаралары. Егер қатар шешiммен, ғимарат дұрыс жобалы, функционалдық, санитарлық және техникалық талаптар болып есептеледi өрттен қауiпсiздiктi шарттар қамтамасыз етiледi. Тұтанғыштық бойынша барлық құрылыс материалдары МЕСТ сәйкес үш топтарда бөледi: өртенбейтiнi, оттың әсерiнен және биiк температуралар тұтанбай көмiрленбейдi; нашар жанатыны жануды бөтен көздiң әсерiмен тұтанып күйiп-жануға қабiлеттi; жанары жануды көздiң алып тастауынан кейiн өз алдына күйiп-жануға қабiлеттi. Конструкциялар өртте биiк температураларға дейiн қызуға, жапсарлас бөлмелердегi өрттерiне келтiре алған теспе жарықшақ жанып, ала алады. Конструкцияның қабiлеттiлiгi уақыт өрт ағымында кейбiр әсердi қарсылассын отқа шыдамдылықтармен пайдалану қасиеттерiнiң сақтауында деп атайды. Конструкцияның отқа шыдамдылығы сағаттардағы уақыт өзiменмен саңылаулары жану өнiмдерiн арқылы кiретiн сызаттардың онында пайда болуға конструкцияның сынауы бастауға ұсынатын отқа төзiмдiлiк шегiмен бейнеленедi. Ғимараттың отқа төзiмдiлiк шегiнiң шамаларына байланысты 5 дәрежелерге ұсақтайды. Ғимараттың отқа шыдамдылығын жоғарылатылсын металлдық жиiрек конструкция қаптаумен және сыланумен мүмкiн. Отқа төзiмдiлiк шегiн 6-7 см жуандық гипс тақталарын құрыштан жасалған бағананың қаптауының жанында 0,3 тен 3 сағатқа дейiн жоғарылайды. Ағаштың тиiмдi қорғау құралдарының бiрi оның антипириндарымен қоректендiру болып табылады. Аумақтың зонаға бөлуi объекттердiң жеке кешенiне топтауда болады, функционалдық тағайындауға және өрт қауiбi бойынша орындалады. Үлкен өрт қауіптілігі бұл бөлмеде ықтан орналастыруы керек. Сондықтан, қазан және құюы цехтары өрттiң түрлерi себеппен болып табылады, онда олар ықтан оңай тұтандырылатын заттары бар ашық қоймаларға дейiн орналастырады. Олардың арасындағы өрттiң таратуының ескертулерi үшiн бiр ғимараттан басқасына өртке қарсы үзiлулерiн ұнайды. Сан көршi ғимаратқа жанып тұрған объекттен берiлетiн жылу материалдардың жанармайларының қасиеттерi, жалынның температурасы, үйрететiн беттiң шамасынан, өртке қарсы тосқауылдар, ғимараттар және метеорологиялы шарттардың өзара орналастырылуын бар болумен тәуелдi болады. Өрт үзiлуiнiң орналастырылулары анықтауда ғимараттың отқа төзiмдiлiк дәрежелерiн есепке алады. Оттың таратуының сақтап қалулары үшiн өртке қарсы тосқауылдарды қолданады. Оларға әкетедi: қабырға, қалқалар, есiк, дарбазасы, люктер, аражабын. Өртке қарсы қабырғалары сағат отқа төзiмдiлiк шегiмен жанбайтын материалдарынан кемiнде орындауы керек. Терезелер және отқа төзiмдiлiк шегi бар есiк - кемiнде 1 сағат[18]. Өрт сөндiрудiң өрт сөндiргiш зат және аппараттары. Тарату өрттi сөндiрудi тәжiрибеде ең үлкен жануды тоқтатылудың келесi қағидаларын алды: жанудың жанында баяулайтын шоғырландыруға дейiн жанғыштық газдардың су қосуы жану ошағының изоляциясы жолымен; жану ошағының сууы; химиялық реакцияның жылдамдығының қарқынды тоқтатуы жалында; жалынның жанында тар каналдар арқылы таралмайтын отқа бөгет қоюдың шарттарының жасауы. Өрттi сөндiру үшiн аппараттар. Өрттi сөндiру үшiн от сөндiргiштер, тасымал қоюларын қолданады. Қол от сөндiргiштерiне көбiктi, көмiрқышқыл, көмiрқышқыл-бромэтил және ұнтақ жатады. Көбiктi от сөндiргiштер өрттi сөндiру үшiн қолданылады және келесi қадырлармен ие болады: оңайлық, жеңiлдiктер, әсерге от сөндiргiштiң келтiруiн тездiкпен және сорғалауды түрдегi сұйықтың лақтырып тастауымен. Көбiктi от сөндiргiштiң заряды тұрады екi жиiрек: қышқыл және сiлтiлiгi. Кәсiпорындарда ОХП10 көбiктi от сөндiргiштердi қолданылады. Әсердiң ұзақтығы - 65 секунд, алыстық - 8 метр, масса - 15 кг. От сөндiргiш саптың бұрылысымен әсерге жоғары толтыра тура келедi. Сонымен бiрге колбаның тығыны, содан соң от сөндiргiш ашылады қышқыл төмен, нәтижеде не баспен қайрылады баллонға төгiледi және химиялық реакцияда болады. Құрастыратыны сұйықтың көбiктенуi бұл СО2 шақырады, 1000 кПа қысым баллонда құрады және баллоннан көбiктiң сорғалауын түрiндегi сұйықты лақтырып тастайды. Өрт хабарлағышы. Тез өрттi сөндiруiн мүмкiндiк өрт туралы дер кезiнде хабарлаудан тәуелдi болады. Хабарлаулар таралған құрал телефон байланысы болып табылады. Өрт байланысының тез және сенiмдi түрi сонымен бiрге тұрады 4 жиiрек электр жүйесi болып табылады: объекттерде бекiтiлген және әсерге автоматты тура келетiн құрал; алушыдан қабылдау станциясы, қабылдаушы ескертпе дабыл; өткiзгiштердiң жүйелерi қабылдау станциясы бар датчик жалғастыратын; аккумуляторлық батареялар. Электр өрт хабарлағышы қабылдау станциясы бар қосу схемасына байланысты сәулелiк болады және сақиналай. Қабылдау станциясына датчигiнен сәулелiгi схеманың жанында сәуле деп аталатын жеке сым iстелiнедi. Сәуле екi дербес өткiзгiштерден тұрады: түзу және керi. Барлық хабаршыларды сақиналық схеманың жанында екi аяғы қабылдағыш аппаратқа шығарылған бiр ортақ өткiзгiшке дәйектi түрде орнатылған. Автоматты өрт туралы хабарлағыштар әсер ететiн факторға байланысты түтiндiк, жылулық және жарық арқылы болады. Түтiндiк фактор түтiннiң пайда болуына сезiнедi. Жылулық ауаның температурасының жоғарылатуына баспанаға. Жарық арқылы шығаруына ашық жалында. Қолданылатын сезгiш элементтiң түрi бойынша жылулық автоматты хабаршылар екi металлдық, жұп және жартылай өткiзгiшке жiктеледi. жүктеу/скачать 1,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|