Бярпа, эенезис
220
фикрин айдынлыьыдыр. Шящяр салмаг иши
абгалилярин ады иля
баьланыр. Шумер мифляриндя Енки иля Нинмащ илк инсаны Аб-
зунун дибиндяки эилдян дцзялдирляр. Шумерляр «аб» кялмя-
синдян фяргли олараг «су» сюзцнц айрылыгда да ишлядирдиляр.
М.Белиски б. е. я. III миниллийин биринъи
йарысына аид бир лю-
вщядяки кичик мятнин транскрипсийасыны верир: «Лулу
азу.
Лулу – Уре дя «суйун билиъиси» кими тяърцбя газанан танры-
дыр» [146, 366]. Суйун танрылыг функсийасы дашымасы Ва-
вилйон космоложи тясяввцрляриндя дя юзцнц эюстярир. Ак-
кадларын «Енума Елиш» дастанында эюстярилдийи кими,
АпСу
дцнйа океаныны билдирир вя щяйатын, ъанлылыьын мянбяйи, ил-
кин тябии фялакятлярин сябябкары щесаб олунур.
Апсу Тиа-
матла евляняндян сонра юз ширин суларыны арвадынын аъы сула-
рына гатыб илк шяр аллащларыны – Лащму вя Лащамуну
(горхунъ танрылардыр,
йары адам, йары балыг шяклиндя тясвир
едилирляр, бядбяхтликлярин, гязаларын, фялакятлярин тюрядиъиля-
ри сайылырлар) йарадыр [289, 22]. Апсунун бу щярякяти эянъ
аллащлар няслинин гязябиня сябяб олур. Ики нясил аллащлары
(йашлылар вя эянъляр) арасында эярэин мцбаризя башланыр.
Апсу мяслящятчиси Мумму иля эянъ аллащлары йох етмяк
гярарына эялир, тядбирляр арайыр. Лакин эянъ аллащларын
нцмайяндяси Еййа даща аьыллы тярпянир, щийля ишлядиб
Муммуну арадан эютцрцр вя Апсуну йухуйа вериб
юлдцрцр. Апсунун гябри цзяриндя мягбяря уъалдырлар.
Дцнйанын бцтцн сулары ещтирам эюстярмяк цчцн йолуну
орадан салыр. Мифдя саф суйун йарадыъысы юз няслини йер
цзцндя йарадандан сонра мейдандан чыхарылыр. Апсунун
тюрямяляри ики гисмя бюлцнцрляр: ширин вя аъы сулара.
Азярбайъан мифоложи тясяввцрляриндя су чох щалларда
одла ялагяли тясвир едилир. Беля ки,
бир чох архаик наьылларда
су щяйатын ясас мянбяйи кими эюстярилир. Лакин инсанлар су-
дан гытлыг чякирляр, она эюря ки, чайын мянбяйиндя чохбашлы
яждаща яйляшмишдир. Она йалныз эюзял гыз гурбан веряндя
азъа су бурахыр. Яждаща аьзындан од пцскцрцр. Исти вя гу-