Бярпа, эенезис
134
нунда аиля-мяишят сявиййясиня ендирилир.
Заман ардыъыллыьында бюйцк дюврцн сыхышдырылмасындан
сонра щадисянин йеня йазла башламасы щям дя бойун
биртиплилийини тямин едян васитядир. Структур бахымындан
йазда ясасы гойулуб дцйцнлянян
щадися бир нюв щямин
нюгтядян – йаз вахтындан да давам етдирилир. Бурада он беш
иллик фярг бир дя она эюря щисс едилмир ки, заманы юз арха-
сынъа апаран ясас образ мейдана эятирилир вя о, гящря-
манлыгла ад-сан газаныр: «Мяэяр, султаным, эеня йазын
буьайы сарайдан чыхардылар.
Цч киши саь йанында, цч киши сол
йанында дямцр зянъирля буьайы тутмышдылар. Эялцб мейдан
ортасында гойу вердиляр. Мяэяр, султаным, Дирся ханын
оьланъыьы, цч дяхи орды ушаьы мейданда ашуг ойнарларды.
Буьайы гойу вердиляр, оьланъыглара «гач» дедиляр. Ол цч
оьлан гачды, Дирся ханын оьланъуьы гачмады. Аь мейданын
ортасында бахды-турды».
Бойда цчцнъц мцщцм щадисянин дя чыхышы йазла ялагя-
ляндирилир. Бунлар тясадцфи характер дашыйырмы, йохса щансыса
системя, инама баьланыр?
Азярбайъан тцркляринин мяишятиндя бащар фяслинин
мцщцм ящямиййят кясб етмяси данылмаздыр. Йазла щяр шей
тязялянир, хейирлийя доьру атылаъаг аддымлар цчцн зямин
щазырланыр. Щятта кцсянляр барышырлар. Епосда ата-оьул (шяр-
хейир, гыш-йаз) гаршылашмасынын, даща доьрусу, тоггушмасы-
нын бцнювряси икинъинин ад-сан газандыьы эцндян гойулур.
Лакин биринъинин там шярляшмяси цчцн нювбяти йаза гядяр
вахт сярф олунур. Чцнки шярхислятлиляр гышын сазаьыны атанын
цряйиня ютцрмяли идиляр. Йайда башланан фитня-фясад йайда,
пайызда бящря веря билмязди. Бу щалда Буьаъын гайыдышы
(юлцмъцл йараланандан сонра Хызырын йардымы иля саьалмасы)
мцмкцн дейилди. Беляъя ил ярзиндя Дирся ханын нюкярляри-
нин фитнякар щярякятляринин тясвириндян сонра ов сящняси
эялир.
Оьузлар цчцн ов вя
дюйцш мейданы щям ад-сан га-