Әдебиет туралы жалпы түсінік әдебиет – араб сөзі, ол «үлгілі сөз»



бет118/168
Дата25.11.2023
өлшемі1,83 Mb.
#127012
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   168
Байланысты:
ШЫҢ. ӘДЕБИЕТ.

Әбділда Тәжібаев
(1909–1998)
Туған жері: Ақмешіт (казіргі Қызылорда қаласы)
Қызметі: қазақ поэзиясының аса көрнекті шебері, ірі драматург, белгілі әдебиет зерттеушісі.



1915

Әкесі қайтыс болып, 6-13 жасында қала сыртындағы Қараөзек деген жерде шешесі Айманкүл мен нағашы атасы Далдабайдың тәрбиесінде өседі. Ол екеуі оның өлеңге, әдебиетке деген құштарлығын оятқан.

1922

Қызылордадағы жетім балаларға арналған интернатқа қабылданып, сауаттылығының арқасында бірден интернат жанындағы бастауыш мектептің 3-сыныбынан бастап оқып кетеді. Әбділданың алғашқы өлеңдері осы интернаттың қабырға газетінде жарияланады. Одан кейін Шымкенттегі жеті жылдық мектепте оқыды.

1929–1932

Абай атындағы Қазақ педагогика институтында оқиды.

1953–1956

Мәскеудегі жоғары әдебиет курсын бітіреді.

1926

«Еңбекші қазақ» (қазіргі «Егемен Қазақстан») газетінде алдымен пошта тасушы

1927–1928

Корректор.

1932–1934

«Лениншіл жас» (қазіргі «Жас алаш») газеті редакторының орынбасары.

1934

25 жасында Қазақстан Жазушылар Одағының хатшысы болды.

1939

Қазақстан Жазушылар Одағының төрағасы.

1945-1948

Қазақ ҚСР Ғылым академиясының Тіл және әдебиет институтының Жамбыл бөлімін басқарады. «Қазақ әдебиеіті» газетінің бас редакторы болады.

1963

Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты және Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының мүшесі болын сайланады.

Шығармашылығы



Туған жерін, әсіресе, Сырдарияны ерекше жырлаған. Рейнді жырлаған Гейнені, Днепрді жырлаған Шевченконы өзіне үлгі тұтқан.

Ақын шығармашылығында биік кезең – «Аралдар» атты жинағы.

1926

Тұңғыш туындысы «Жұмысшының гудогі» өлеңі «Жұмысшы» газетінде басылады.

1929

«Сорлайды екенбіз» өлеңі таза үгіт-насихат сарынында жазылған.

1935

«Жаңа ұрпақ» жинағы жарық көреді.

1936

«Лирикалар» жинағы жарық көреді. Оған «Оркестр», «Абыл», «Толағай» сынды романтикалық поэмалары енді.

М. Әуезовпен бірігіп жазған, кейін республикалық бәйге алған «Ақ қайың» атты тұңғыш пьесасы азамат соғысының аласапыран кезеңдерінен сыр шертеді.

1964

«Жүректілер» атты пьесалар жинағы жарыққа шықты. Бұнда «Майра», «Жалғыз ағаш орман емес», «Көңілдестер», «Қыз бен солдат», «Монологтар» сияқты драмалық туындылары, «Той боларда», «Дубай Шубаевич» тәрізді комедиялары жинақталған.

«Октябрь Революциясы», 2 мәрте Еңбек Қызыл Ту, Ленин, «Құрмет Белгісі» ордендерімен, бірнеше медальдармен марапатталған.

Әбділда шығармаларын үш салаға бөлуге болады:


1) Ұсақ түрдегі сыршыл өлеңдер;
2) поэмалар;
3) пьесалар.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   168




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет