«Көңіл күй букеті» Оқушылар гүлдерді вазаға қояды. Ваза суреті плакатқа салынған. Сабақтағы
жұмысын бағалай отырып, әр оқушы аты жазылған стикер-гүлді вазаға бекітуі
қажет.
Қызыл түс – проблема бар, көмек қажет. Сары түс – барлығы түсінікті емес. Жасыл түс – барлығы жақсы. Стикер түстері әртүрлі болуы мүмкін.
«Көңіл күйді анықтау» Сабақ басында оқушылар бір параққа өзінің көңіл күйін келтіретін сурет
(немесе смайлик) салады: суретте олар адамның бет-әлпетін келтіру керек
(мәселен, күліп немесе езу тартып тұрған, қабағын түйіп тұрған, бейтарап
т.б).Олар суреттерін бір-біріне көрсетеді.Оларға сабақтың аяғына дейін көңіл-
күйлерін көтеріңкі деңгейге жеткізу жұмысы тапсырылады.
Немесе көңіл күй табиғат құбылыстары арқылы көрсетуге болады:
жарқырап күн шығып тұр, аспанды бұлт торлаған, жаңбыр немесе қар жауып тұр
т.с.с.
«Көрсет және әңгімеле» Әр оқушы өз жауабын жазуға/салуға мүмкіндігі болатындай және оны тез
арада сізге (сыныптастарына) көрсететіндей етіп, шағын маркер тақтасын
қолданыңыз.
«Көршіңе әңгімелеп бер» Бұл әдіс оқушылар өз ойларын дауыстап айтып беру үшін пайдаланылады.
51
· сұрақ қойыңыз, ойластыруға уақыт беріңіз;
· одан кейін оқушылардан өз ойларын көршілерімен бөлісуді сұраңыз;
·оқушыларға жаңа тақырыпты айтыңыз және осы тақырып бойынша өздері
білетін барлық жағдайды көршісіне айтуын ұсыныңыз.
«Көршіңмен талқыла!» 1. Үйсіз-күйсіз қалған адамдардың бұндай ғұмыр кешуіне кім кінәлі деп айтуға
болады? Ақылсыз қоғам ба, әлде адамның өзі ме?
2. Балалар үйінде өскен жастардың өмірінде қандай қиыншылықтар болады деп
ойлайсың?
Мәтінмен танысып, төмендегі тапсырмаларды орында! Қарттар үйі Әңгімемді есіктен кіргенге елеңдей қарап, кемсеңдеп құлақ түретін, өмірінің көктемі кетіп, күзі келгенде қарттар үйінен пана тапқан қариялар жайлы өрбітпекпін. «Жетімін жылатпай, жесірін қаңғытпаған» атам қазаққа жат «қарттар үйінің» қабырғаңды қайыстырары анық. Ал, ондағы жасы егде тартып, жалғыздық жандарын жылатып, сағыныш сарсаңына салған аялы алақан иелерінің аянышты тағдыры кім-кімді де толғандырмай қоймас. Бір өкініштісі, мұндай қарттар үйі біздің қаламызда да бар. Бүгінгі күні 62 орындық қарттар үйінде бос орын жоқ. Ал, сол тұрғындарының алтауы қазақ, яғни ақ жаулықты әжелеріміз бен ақ сақалды аталарымыз екенін естігенде өзіңді қоярға жер таппайсың. Бүгінгі қазақ өзінің туған әке-шешесінен безініп, қайда кетіп барады? Алайда, амал қанша? Ақиқат осы. Жанары жәудіреп, терезеге телміріп, жақынын күткен жалғыз басты қарттардың жан-дүниесін қайтпексің?! Безбүйрек ұлы мен тасжүрек қызының мейірімсіздігінен тағдыры тәлкекке түскен кейуана қарттардың бәрі: «Әкең де осы жерде өлер енді. Тәңірдің жазуына көнер енді. Уа, жалған, сағындым ғой тым болмаса, Алып келіп иіскетші немеремді», – деп ақындарымыз жырға қосқандай күй кешуде. Кінәлі кім?! Тар құрсағын кеңейтіп, мынау жарық дүниеге әкеліп, ақ сүтімен асырап, түн ұйқысын төрт бөлген анасын, бар қиыншылығын көтеріп, балаларым қатардан қалмасын деп маңдай терімен еңбек еткен әкесін қартайған шағында тағдыр тәлкегіне тастаған тасжүрек балалары ма? Жоқ, әлде «жастарға билігі жүрмейтін кәрің болады» деп Мөңке би айтқандай, бар кінә қазыналы қарт бола алмаған өздерінде ме? Десе де, ата-ананы құрметтеу жөнінде адамзаттың
52
ардақтысы, сүйікті пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.): «Алланың разылығы – ата- ананың разылығында, Алланың ашуы – ата-ананың ашуында жатыр», – деп ескерткен еді.