«Электр Желілерін Басқару жөніндегі Қазақстан Компаниясы»


Айырбастау  бағамыныың артуы



Pdf көрінісі
бет11/11
Дата03.03.2017
өлшемі1,17 Mb.
#6384
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Айырбастау 

бағамыныың артуы 

Салық салғанға 

дейінгі пайдаға әсер  

  

 



 

2014 жылғы 31 желтоқсанда 

 

 

АҚШ доллары 



17,37%/17,37% 

(3.838.785)/(3.838.785) 

Еуро 



18,36%/18,36% 

(7,534.950)/(7.534.950) 

  

 



 

2013 жылғы 31 желтоқсанда 

 

 



АҚШ доллары 

30%/10%  (11.447.961)/(3.815.987) 

Еуро 

30%/10%  (11.432.867)/(3.810.956) 



 

Кредиттік тәуекел 

Кредиттік тәуекел бұл Компанияны қаржылық залалға алып келетін  тәуекел, өйткені контрагенттер өздерінің 

қаржылық  құрал  немесе  клиенттік  шарт  бойынша  өз  міндеттемелерін  орындамайды.  Компания  оның 

операциялық қызметіне байланысты несие тәуекелiне ең алдымен саудалық дебиторлық қарыз бен  қаржылық 

қызметке  қатысты  (9-ескерту)  банктердегі  депозиттерді  қоса  отырып  (10,11  және  12-ескертулер)  ұшырайды. 

Компанияның ұшырауы мен оның контрагенттерінің кредиттік қабілеті ұдайы бақыланады. Кредиттік тәукелге 

барынша ұшырау әрбір  қаржылық активтің  баланстық құнымен  шектелген (9, 10, 11 және 13-ескерту). 


«Электр Желілерін басқару жөніндегі 

Қазақстан компаниясы»  АҚ 

Жеке қаржылық есептеме 



ЖЕКЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕМЕГЕ ЕСКЕРТПЕЛЕР (жалғасы) 

2014 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін 

 

 



53

 

Компанияның  жеке  қаржылық  есептемесінде  мойындалған  қаржылық  активтердің  баланстық  құны 



құнсыздануға арналған резервті шегергенде Компанияның кредиттік тәуекелінің ең жоғарғы деңгейін білдіреді.   

Клиенттермен  байланысты  кредиттік  тәуекелдерді  басқару  кредиттік  тәуекелдерді  басқарумен  байланысты 

Компанияның  саясатына,  рәсімдері  мен  бақылауларына  сәйкес  жүзеге  асырылады.  Клиенттерден  түсетін 

өтелмеген дебиторлық балансты Компанияның басшылығы тұрақты бақылайды. 2014 жылғы 3 желтоқсандағы 

жай-күй бойынша Компанияда Өзбекэнерго МАК деген бір клиент болды, оның берешегі 10.048.687 мың теңге 

мөлшерін  құрайды,  бұл  дебиторлық  берешектің  жалпы  сомасының  69%-ын  құрайды  (2013  жылғы  31 

желтоқсанда: 5.135.171 мың теңге, бұл 60%-ды құрайды).  

Құнсыздануға  жасалатын  талдауды  Компания  басшылығы  мерзімі  өткен  күн  саны  негізінде  дербес  түрде  әр 

есептік  күнге  жүргізеді.  Есеп  айырысулар  бұрын  нақты  көтерілген  залалдар  туралы  ақпаратқа  негізделеді. 

Есептік  күнге  кредиттік  тәуекелге  аса  бейімділік  9-ескертуде  қарастырылған  қаржылық  активтердің  әр 

сыныбының баланстық құнымен берілген. Компанияда өзіне кепілдіккке берілген мүлік жоқ.      

Ақша қаражаттары мен депозиттер бойынша кредиттік тәуекел шектелген, себебі Компанияның контрагенттері 

халықаралық рейтингтік агенттіктер берген кредиттік рейтингтері жоғары банктер болып табылады.     

27. ҚАРЖЫЛЫҚ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАСҚАРУ МАҚСАТЫ МЕН САЯСАТЫ (жалғасы)  

 

Өтімділік тәуекелі  

Компания  басшылығы  өтiмдiлік  және  қысқа  мерзiмдi,  орташа  мерзімдіжәне    ұзақ  мерзiмдi  қаржыландыруды 

басқарудың  талаптарына  сай  өтiмділік  тәуекелдiлігін  басқарудың  қажеттi  жүйесін  құрды.  Компания  бiрдей 

резервтер, банктiк заемдер және қолжетімді кредит жүйелерін ұстау жолымен, тұрақты болжау мониторингісін 

жүргізу және ақшалардың нақтылы қозғалысы және  қаржы активтері мен  міндеттемелерін  өтеу мерзімдерін 

салыстыру жолымен  өтімділік тәуекелін басқарады. 

Компания борышты қайта қаржыландыруға қатысты тәуекелдердің шоғырлануын бағалады және бұл өте төмен 

болады деген пікірге келді. Компанияның кредиторлардың  өтеу мерзімі 12 ай болатын қаржыландыру көздері 

мен берешектің айтарлықтай алуан түріне қол жеткізеді.   

Келесi  кестелерде  оның  қаржылық  мiндеттемелері  бойынша  шарттық  дисконтталмаған  ақшалай  ағындар 

негізінде Компанияның келісім-шарттық  мерзімдері көрсетіледі.  

Мың теңге

 

Қажеттіліг

іне дейін

  

1 айдан 3 

айға дейін

  

3 айдан 1 

жылға 

дейін

  

1 жылдан 

5 жылға 

дейін  

 

5 жылдан 

көп

  

Жиыны

 

2014 

жылғы 31 

желтоқсанда

 

   


 

 

 



 

Займдар


 



 

4.076.231  10.895.062  56.652.174  51.083.760 

122.707.22

Кредиторлық берешек

 



 

12.232.439 



 



 



 

12.232.439 

 



 

16.308.670  10.895.062  56.652.174  51.083.760 

134.939.66



 

 

 



 

 

 

 

2013 

жылғы 31 

желтоқсанда

 

 

 



 

 

 



 

Займдар


 

 



3.008.118 

9.111.297  51.220.352  42.982.662 

106.322.42

Кредиторлық берешек



 

 



14.041.330 

 



 



 

14.041.330 

 



 



17.049.448 

9.111.297  51.220.352  42.982.662 

120.363.75

 



Капиталды басқару 

Компанияның  капиталын  басқарудың  басты  мақсаты  Компанияның  берешек  пен  капитал  қатынасын 

оңтайландыру  арқылы  акционер  үшін  кірістерді  барынша  көбейтумен  қатар  қызмет  үздіксіздігі  қағидатын 

ұстануды жалғастыру жайын қамтамасыз етуде. 

 


«Электр Желілерін басқару жөніндегі 

Қазақстан компаниясы»  АҚ 

Жеке қаржылық есептеме 



ЖЕКЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕМЕГЕ ЕСКЕРТПЕЛЕР (жалғасы) 

2014 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін 

 

 



54

 

Компания  өз  капиталын  экономикалық  шарттардағы  өзгерістерді  ескере  отырып  басқарады.  Өз  капиталын 



басқару  немесе  өзгерту  үшін  Компания  акционерлерге  дивидендтер  төлеуді  ауыстыра,  капиталды 

акционерлерге қайтара немесе жаңа акцияларды шығара алады. 

 

2014  жылғы  31  желтоқсанда  аяқталған  жылда  мақсаттарда,  капиталды  басқару  саясаты  бойынша  немесе 



үдерістерінде қайсыбір өзгерістер болған жоқ. 

«Электр Желілерін басқару жөніндегі 

Қазақстан компаниясы»  АҚ 

Жеке қаржылық есептеме 



ЖЕКЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕМЕГЕ ЕСКЕРТПЕЛЕР (жалғасы) 

2014 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін 

 

 



55

 

27. ҚАРЖЫЛЫҚ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАСҚАРУ МАҚСАТЫ МЕН САЯСАТЫ (жалғасы)  

 

Капиталды басқару (жалғасы)    

  

Компания  капиталға  борыш  коэфициентін  қолдана  отырып,  капиталды  басқарады,  бұл  барлық  капиталға 



бөлінген  борыш  болып  табылады.  Компанияның  міндеті  коэфициентті  0,5  деңгейінен  жоғары  емес  деңгейде 

ұстап  тұруда  болып  табылады.  Борыш  барлық  қарыздарды  қамтиды.  Капитал  барлық  міндеттемелер  мен 

барлық акционерлік капитал сомасына тең.    

 

2014 

жылғы 

31 

желтоқсан

 

2013 жылғы 

31 

желтоқсан



 

 

 

 

Борыш/Капитал

 

0,20 

0,25 


 

Мың теңге

 

2014 

жылғы 

31 

желтоқсан

  

2013 жылғы 

31 

желтоқсан



  

 

 

 

Қарыздардың ұзақ мерзімді бөлігі  



 

94.714.528 

82.323.069 

Қарыздардың қысқа мерзімді бөлігі 

 

12.881.885 

10.218.204 

Борыш

 

107.596.413 

92.541.273 



 

 

 

Міндеттемелер жиыны



 

190.059.307 

145.129.166 

Капитал

 

360.012.700 



221.728.852 

Капитал мен міндеттемелер жиыны

 

550.072.007 

366.858.018 

 

Компания  капиталының құрылымы  14-ескертуде ашып көрсетілгендей акционерлік капиталды,  резервтер мен 



жинақталған залалдарды қамтиды.  

 

Әділ құнның иерархиясы 

Компания  қаржы  құралдарының  әділ  құнын  анықтау  және  ол  туралы  ақпаратты  баға  моделдерінде  ашу  үшін 

мынадай иерархиясы қолданады:    

 



1-деңгей:  бірдей  активтер    немесе  міндеттемелер  бойынша  белсенді  нарықтардағы  бағалар  (қайсыбір 

түзетусіз); 

 

2-деңгей:барлық  шығыс  деректері  көрсетілетін  әділ  құнына  айтарлықтай  әсер  ететін  басқа  да  әдістер   



нарықта тікелей немесе жанама байқалады; 

 



3-деңгей:  бақыланатын  нарықтық  ақпаратқа  негізделмейтін  көрсетілетін  әділ  құнына  айтарлықтай  әсер 

ететін шығыс деректер қолданылатын әдістер. 

Компанияда әділ құны бойынша активтер мен  міндеттемелердің бағалау көздері иерархиясы көрсетілген:    

Әділ құны бойынша бағаланатын активтер 

Мың теңгемен 

2014 жылғы 

31 желтоқсан 

1-деңгей 

2-деңгей 

3-деңгей  

  

 

 

 

 

Қаржылық активтер 

 

 

 

 

Сату үшін қолда бар қаржылық активтер (10-



ескерту)     

868.269 

– 

868.269 

– 

  

 



 

 

 

Қаржылық емес активтер 

 

 

 

 

ҚЭТ ғимараттары (6-ескерту)    



437.741.325 

– 

– 

437.741.325 

«Электр Желілерін басқару жөніндегі 

Қазақстан компаниясы»  АҚ 

Жеке қаржылық есептеме 



ЖЕКЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕМЕГЕ ЕСКЕРТПЕЛЕР (жалғасы) 

2014 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін 

 

 



56

 

 



27. ҚАРЖЫЛЫҚ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАСҚАРУ МАҚСАТЫ МЕН САЯСАТЫ (ЖАЛҒАСЫ)  

 

Әділ құнының иерархиясы (жалғасы) 



Әділ құны бойынша бағаланатын міндеттемелер  

Мың теңгемен 

2014 жылғы 

31 желтоқсан 

1-деңгей 

2-деңгей 

3-деңгей  

  

 

 

 

 

Қаржылық міндеттемелер 

 

 

 

 

Қарыздар (15-ескерту) 

107.596.413 

– 

107.596.413 

– 

Әділ құны бойынша бағаланатын активтер 

Мың теңгемен 

2013 жылғы 

31 желтоқсан 

1-деңгей 

2-деңгей 

3-деңгей  

  

 

 



 

 

Қаржылық активтер 

 

 

 



 

Сату үшін қолда бар қаржылық активтер (11-

ескерту)     

868.269 

− 

868.269 


− 

  

 



 

 

 



 

 

 

 



 

Қаржылық емес активтер 

253.351.992 

− 

− 

253.351.992 



ҚЭТ ғимараттары (6-ескерту)    

 

 



 

 

Әділ құны бойынша бағаланатын міндеттемелер 



Мың теңгемен 

2013 жылғы 

31 желтоқсан 

1-деңгей 

2-деңгей 

3-деңгей  

  

 

 



 

 

Қаржылық міндеттемелер 

 

 

 



 

Қарыздар (15-ескерту) 

92.541.273 

− 

92.541.273 



− 

Есептік кезеңде 1-деңгей мен 2-деңгей арасындағы әділ құны көздерінің иерархиясын аудару «Батыс Транзит» 

АҚ  баға  белгіленетін  облигациялары  үшін    белсенді  нарықтың  жоқтығымен  түсіндіріледі  (10-ескерту).  2014 

жылғы  31  желтоқсандағы  жай-күй  бойынша    осы  облигациялардың  әділ  құны    болашақтағы  ақшалай 

ағындардың ағымдағы құны бойынша  ескерілген. 

    


Қаржы құралдарының әділ құны 

2014  жылғы  31  желтоқсанда  және  2013  жылғы  31  желтоқсанда  басшылық  Компанияның  дебиторлық  және 

кредиторлық  берешек,  ақшалай  қаражат  және  оның  баламасы,  пайдаланылуы  шектеулі  ақша  қаражаттары  

сияқты қаржы құралдарының әділ құны ең бастысы аталған құралдарды өтеу мерзімдерінің ұзаққа созылмауы 

себепті  шамамен  алғанда  олардың  баланстық  құнына  тең.    Қарыздар  шамамен  олардың  әділ  құнына  тең 

амортизациялық құны бойынша көрсетілген.       

Бағалау әдістері мен ҰЭТ ғимараттарының әділ құнын бағалауда негізгі қолданылған ұйғарымдар 4-ескертуде 

баяндалған. 

      

28.

 

ШАРТТЫ МІНДЕТТЕМЕЛЕР 

Қызметті жүргізу шарттары 

Қазақстанда  экономикалық  реформалар  жалғасуда  және    салықтық  және  әкімшілік  инфрақұрылым  нарықтық 

экономиканың  талаптарына  жауап  беруі  тиіс.  Қазақстан  экономикасының  тұрақтылығы    осы  реформалардың 

барысына,  сондай-ақ    Үкіметтің  экономика,  қаржы  және  ақша-кредиттік  саясат  саласында  алдын  ала 

қабылдаған шараларына байланысты.   


«Электр Желілерін басқару жөніндегі 

Қазақстан компаниясы»  АҚ 

Жеке қаржылық есептеме 



ЖЕКЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕМЕГЕ ЕСКЕРТПЕЛЕР (жалғасы) 

2014 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін 

 

 



57

 

2014  жылы    қазақстан  экономикасына  шикі  мұнай  бағасының  айтарлықтай  төмендеуіне  теріс  әсерін  тигізді. 



Көрсетілген  факторлардың  жиынтығы    капитал  қолжетімділігінің  төмендеуіне,    капитал  құнының  артуына, 

инфляцияның  өсуіне  және  экономикалық  өсудің  белгісіздігіне  әкеп  соқты,    бұл  келешекте  Компанияның 

қаржылық  ахуалына,  операцияларының  нәтижелеріне  және    экономикалық  перспективаларына  теріс  әсерін 

тигізуі  мүмкін.    Компания  басшылығы    ағымдағы  жағдайларда    Компанияның  экономикалық  тұрақтылығын 

қолдау  тиісті шараларды алдын ала қабылдау қажет деп есептейді.   

Салық салу 

Қазақстандық  салық  заңнамасы  мен  нормативтік-құқықтық  актілері  ұдайы  өзгерістер  мен  әртүрлі 

түсініктемелердің мәні болып табылады. Жергілікті, өңірлік және республикалық салық органдары арасындағы 

пікірлерде алшақтық жағдайлары сирек емес. Қазақстанда қолданыстағы заңдардың негізінде анықталған құқық 

бұзушылықтар  үшін    қазіргі  уақытта  қолданылатын  айыппұлдар  мен  өсімпұлдар  жүйесі  өте  қатал.  Айыппұл 

шаралары әдетте қосымша есептелген салықтар сомасынан 50 % мөлшеріндегі айыппұлдарды және Қазақстан 

Республикасының  Ұлттық  Банкі  тағайындаған  қайта  қаржыландыру  мөлшерлемесі  бойынша  есептеліп  2,5-ке 

көбейтілген  өсімпұлды  қамтиды.  Нәтижесінде  айыппұл  шараларының  сомасы  толық  есептелуі  тиіс  салықтар 

сомасынан  бірнеше  есе  артуы  мүмкін.  Қаржылық  кезеңдер  тексеру  жүргізілетін  жылдың  алдындағы  бес 

күнтізбелік  жыл  ішінде  салық  органдары  тексеру  үшін  ашық  қалдырылады.  Белгілі  бір  жағдайлар  кезінде 

салықтық  тексерулер  ұзағырақ  мезгілдерді  қамти  алады.  Жоғарыда  баяндалғандарға  орай,  салықтардың, 

айыппұл шаралары мен өсімпұлдардың, егер мұндайлар болса, ақырғы сомасы осы уақытқа және 2014 жылдың 

31 желтоқсанына есептелген шығыстарға жатқызылған сомадан артуы мүмкін.    

2014  жылғы  31  желтоқсандағы  жай-күй  бойынша  Компания  басшылығы  қолданылатын  заңнамасы  түсіндіру 

дұрыс  және  Компанияның  салықтар  бойынша  ұстанымы  аталған  |Жеке  қаржылық  есептемеде  қарастырылған 

немесе ашып көрсетілген жағдайларды қоспағанда расталады.    



Кредиттік келісімдердің шарттары 

1999  жылдан  2011  жылға  дейін  Компания  Еуропалық  Қайта  құру  және  Даму  Банкімен  («ЕҚДБ»)  және 

Халықаралыық  Қайта  құру  және  Даму  Банкімен  («ХҚДБ»)  (бұдан  әрі  –  кредиторлар)  558  миллион  АҚШ 

доллары  және  233  миллион  еуро  жалпы  сомасына  кредиттік  келісім  жасады  (15-ескерту).  Компания  және 

кредиторлар арасындағы кредиттік келісімдерге сай Компания мынадай кредиттік келісім шарттарын сақтауға 

міндеттенеді:        

 

Ағымдағы активтердің ағымдағы міндеттемелерге арақатынасы кем дегенде 1:1; 



 

Жиынтық берешектің жалпы капиталдандыруға ара қатынасы көп дегенде 50%; 



 

Қаржылық  шығыстарды,  пайда  салығын,  тозу  мен  амортизацияны  («EBITDA»)  шегергенге  дейінгі 



табыстардың қаржылық шығыстарға ара қатынасы кем дегенде 3:1; 

 



Таза борыштың EBITDA ара қатысы көп дегенде 4:1; 

 



Өзін өзі қаржыландыру коэффициенті кем дегенде 20%; 

 



Борышқа қызмет көрсету коэффициенті кем дегенде 1,2.  

Басшылық  2014  жылғы  31  желтоқсандағы  және  2013  жылғы  31  желтоқсандағы  жай-күй  бойынша  Компания 

ЕҚДБ және  ХҚДБ-мен  жасалған  кредиттік келісімдердің барлық шарттарын орындады  деп санайды.  EBITDA 

есептеген  кезде  Компания  бағамдық  айырмашылықтан  болған  залалды  болдырмайды,  себебі  бағамдық 

айырмашылықтан  болған  залал  сенімсіз  құнсыздану  анықтамасына  сәйкес  келеді  және  EBITDA  есебінен 

алынып  тасталуы  тиіс.  2014  жылғы  31  желтоқсанда  EBITDA  есептеген  кезде  Компания  2014  жылғы  31 

желтоқсанда  аяқталған  жылдағы  бағамдық  айырмашылықтан  болатын  7.510.519  мың  теңге  сомасындағы 

залалды болдырмады.     



 

Сақтандыру 

 

2014  жылғы  31  желтоқсанда  Компания    134.361.065  мың  теңге  сомасына  теңгерімдік  құнның  өндiрiстiк 

активтерiн  сақтандырды.  Сақтандыратын  жағдай  келгенде  сақтандыру  төлемі  активтердің  баланстық  құны 

шегінде жүргізіледі. Компания қалған өндiрiстiк активтердi сақтандырмады. Сақтандырудың жоқтығы активтер 

құнының азаюын немесе  мiндеттемелердiң   туындауын білдірмейтіні себепті осы  жеке  қаржылық есептемеде 


«Электр Желілерін басқару жөніндегі 

Қазақстан компаниясы»  АҚ 

Жеке қаржылық есептеме 



ЖЕКЕ ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТЕМЕГЕ ЕСКЕРТПЕЛЕР (жалғасы) 

2014 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін 

 

 



58

 

осындай активтердің бүлінуге немесе жоғалуына байланысты күтпеген  шығыстарға ешқандай резерв құрылған 



жоқ. 

 

27. Шартты мiндеттемелер (жалғасы) 



 

Келісім-шарттық міндеттемелер 

 

Ұлттық  электр  торабы  жабдығының  тұрақты  жұмысын  қамтамасыз  ету  мақсатында  Компания  капиталды 

инвестициялар  жоспарын  әзірледі.  Осы  жоспар    шеңберiнде  Компания  бекіткен    ашық  келісім-шарттар 

бойынша  мiндеттемелер  сомасы  2014  жылдың  31  желтоқсандағы  жай-күй  бойынша  103.344.164  мың  теңгенi 

құрады (2013 жыл: 68.611.801 мың теңге.) 

 


 

59

 



 

 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет