Олардың жиынтығы-іш сүзегі гранулемасы-тік ішекте және аймақтық лимфа бездерінде ғана емес, бауырда, көкбауырда, жілік майында кездеседі. Кейде іш сүзегіне тән өзгерістер ішекте емес, басқа ағзаларда дамиды. Осы өзгерістердің қай ағзаларда көбірек көрінуіне байланысты: колотиф, пневмотиф, холангиотиф, ларинготиф және т.б. деп атайды.
Жоғарыда айтылған ішектердегі жергілікті өзгерістерден басқа іш сүзегінде инфекцияның организмге жайылып кетуі нәтижесінде туындайтын жалпы өзгерістер де болады. Оларға аурудың 7-11 тәулігінде пайда болатын розеолалы-папуллалы бөртпелер кіреді. Олар іштің, көкіректің, арқаның терісінде 3-5-10 данадан орналасады. Ал басқа ағзаларда дистрофиялық өзгерістер дамиды.
Іш сүзегінің асқынулары ішектегі жараның тесіліп кетуіне (перфорация) немесе жарадан қан кеиуге байланысты. Сонымен қатар іш сүзегіне тән асқынулар түріне іріңді перихогдрит, іштің тік бұлшық етінің некрозы (ценкер некрозы) кіреді. Екіншілік инфекциялардың әсерінде пневмония, отит, стоматит, сирек жағдайларда іріңді остеомиелит, іріңді менингит, пиелит, артрит және т.б. Дамиды. Кейде іш сүзегі сепсис түрінде өтеді, бұл кезде теріде бөртпелпр болмауы мүмкін (бөртпесіз іш сүзегі).
Интернет желілері: www. Yandex. ru.
Интернет желілері: www. Yandex. ru.
www. Google. ru.
В.В.Серов, Н.Е. Ярыгин, В.С. Пауков, “Патологическая анатомия” Атлас, Москва, 1986, 346-347-беттер.
Ж.Б. Ахметов “Патологиялық анатомия”, Алматы, 2004, 512-514-беттер.
