Еліміз өз тəуелсіздігінің 20 жылдығын атап өтіп, дамуының жаңа кезеңіне аяқ бас
жүктеу/скачать 3,69 Mb. Pdf көрінісі
|
smb түсінуге, елестетуге мүмкін болмау, өресі жетпеу ♦It’s ~ me why she wants to marry Geoff. – Оның не үшін Джефке үйленгісі келетініне өрем жетпейді (... келетінін түсінсем бұйырмасын). B.adv алысқа, алыста, қашықта ♦The mountains ~ were covered in snow. – Алыстағы тауларды қар жауып жатты. ♦We must look ~ for signs of change. – Біз алысқа өзгеріс нышандарын іздей қарауымыз керек. ♦The immediate future is clear, but it’s hard to tell what lies ~. – Жақын болашақ – айқын, бірақ одан əрі қарай не болатынын айту қиын. bi- [bai-] pref екі, қос м: biannual, bicentenary biannual [bai’ænjuəl] adj жылына екі рет (болатын) biannually [bai’ænjuəli] adv жылына екі рет bias [‘baiəs] A.n 1.сыңаржақ пікір, сенім, сіңіп қалған (байырғы) түсінік, бірбеткей, біржақты түсінік, жауыры шыққан пікір, қиғаш көзқарас ♦The university has a ~ towards/in favour of/ against science. – Университеттің ғылымға деген/...ды жақтайтын/...ға қарсы бірбеткей түсінігі бар. ♦The committee is of a /has a con- servative ~. – Комитеттің жауыры шыққан пікірі бар. ♦He is without ~. – Онда қандай да бір болмасын сыңаржақ пікір жоқ. 2.матадағы қиғаш, қисық сызық, бағыт 3.табиғи икем, бейім я қызығушылық, құштарлық ♦Lynda has a strong artistic ~. – Линда өнерге өте құштар. A.v (-s-; -ss-) ~ smb (towards/in favour of/ against smb/smth) пейілін, райын өзгерту, бұру ♦a ~ed account, jury – теріс есеп, қазылық ♦The newspaper is clearly ~ed (in the govern- ment’s favour). – Газет (үкіметке бүйрегі бұра) бұрмалай жазады. biased, biassed [‘baiəst] adj сыңаржақ пікірдегі, біржақты [қ-з: bias] bib I [bib] n 1.сəбидің алжапқышы, шалғышы 2. (idm) *one’s best ~ and tucker best bib II [bib] v (архаизм) маскүнемдену bibb [bib] n тығын, кран, шүмек bibcock [‘bibkɒk] n тығын, кран, шүмек bibelot [‘bibləu] n (Fr) уақ-түйек əшекей, ойыншық bible, Bible [‘baibl] n библия, інжіл bible basher [‘baibl bæʃə(r)] n (жақтырм) інжілді уағыздаушы дүмше неме, тақуа уағыздаушы bible puncher [‘baibl pʌnʧə(r)] = bible basher bible thumper [‘baibl θʌmpə(r)] = bible basher biblical [‘biblikl] adj библия(ның), інжіл(дің) ♦a ~ theme, expression – библиялық тақырып, библиядан алынған сөз (тіркесі) ♦~ times, language – библиядағы оқиғалар болған заман, інжіл тілі (яғни, сөз саптау стилі, т.с.с.) bibliofi lm [‘bibliəufi lm] n микрофильм (кітапханадағы көне кітаптардың беттерін фотографиялап жасалған) bibliographer [,bibli’ɒgrəfə(r)] n библиограф (библиография құрастырумен айналысатын адам) bibliographic(al) [,bibliəu’græfi k(l)] adj библиографиялық bibliograph [,bibli’ɒgrəfi ] n библиография 1.белгілі бір кітап я автор жайлы кітаптардың не мақалалардың тізімі 2.кітаптардың тарихын, жасалу жолдарын зерттеу bibliomania [,bibliəu’meinjə] n кітапқұмарлық, библиомания bibliomaniac [,bibliəu’meiniæk] n кітапқұмар bibliophile [‘bibliəfail] n кітапсүйер, кітапжи- ғыш bibulous [‘bibjuləs] adj 1.маскүнем 2.сорғыш, сіңіргіш bicameral [bai’kæmərəl] adj қос палаталы (парламент) (м: Ұлыбританиядағы қауымдар палатасы ж/е лордтар палатасы) ♦~ legislature – қос палаталы заң шығару органы bicarb [‘baikα:(r)b] = sodium bicarbonate bicarbonate [,bai’kα:bənət] n (хим) бикарбонат, қос көмір қышқылды түзілім (көмір қышқылының тұзы, құрамында HCO 3 −1 тобы бар) bicarbonate of soda = sodium bicarbonate bice [bais] n көк я жасыл түс (мыс карбонатынан жасалғандықтан болатын көк я жасыл түс) bicentenary [,baisen’ti:nəri; US -’sentəneri] n, adj екі жүз жылдығы, екі ғасырлығы ♦~ celebra- tions – екі жүз жылдық мерейтой (екі жүз жылдығына байланысты салтанатты іс- шаралар) bicentennial [,baisen’teniəl] n, adj екі жүз жылда, екі ғасырда бір болатын, екі жүз жылдық ♦a ~ anniversary/celebration - екі жүз жылдық мерейтой/екі жүз жылдығын тойлау bicephalous [bai’sefələs] adj (биол) екі басты, екі басы бар biceps [‘baiseps] n (анат) бицепс (шынтақтың үстіндегі əрі оны бүгетін бұлшық ет) bichloride [bai’klɔ:raid] n (хим) бихлорид, қос хлорлы түзілім bichromite [bai’krəumit] n (хим) бихромит, қос хромды қышқылдың тұзы = dichromate bicker [‚bikə(r)] A.v 1. (бос нəрсеге) керісу, кикілжің туғызу, ренжісу ♦The couple had ~ed for years as a matter of habit. – Ерлі- зайыптылар баяғы əдеті бойынша жылдар бойы керісіп келді. 2.асыға қозғалу, жылдам жүгіру ♦The raging stream ~ed down the val- ley. – Ашулы ағын (су ағыны) алқаппен төмен қарай қуалай қозғалды. 3.əлсіз жарқырау, дірілдей, тербеле сəулелену, мөлтілдеу, мөлт- мөлт ету ♦The afternoon sun ~ed through the trees. – Күн түс ауа ағаш арасынан мөлтілдей сəуле шашты. B.n керіс, кикілжің, ренжіс biconcave [bai’kɒnkeiv] adj (оптикада) екі жаққа да бірдей иілген (линза) (екі жақтан да центрі ішке қарай, жиектері сыртқа қарай тебілген линза) biconvex [bai’kɒnveks] adj (оптикада) екі жаққа да бірдей шығыңқы (линза) (центрі екі жаққа да томпая шыққан линза) bicycle [‘baisik(ə)l] A.n велосипед B.v велосипед тебу bicycler [‘baisiklə(r)] = bicyclist bicycling [‘baisikliŋ] n велосипедпен жүру bicyclist [‘baisiklist] n велосипедші bid [bid] A.v (-dd-, pt, pp bid; pt bade [bæd], pp bidden [‘bidn]) 1. ~ (smth) (for smth); көбінесе US ~ (smth) (on smth) (a) (аукционда) баға, құн ұсыну ♦She bid £500 (for the paint- ing). – (Картина үшін) ол £500 ұсынды. ♦We had hoped to get the house but another couple was ~ding against us. – Үйді алуға дəмелі едік, алайда бір ерлі-зайыпты бізден көп (баға) ұсынып қоймады. (b)тендерге қатысу, жобаға қатысу үшін ұсыныс жасау ♦Several fi rms have bid for the contract to build the new concert hall. – Бірнеше фирма жаңа концерт залын салу үшін болған тендерге қатысты. 2.(архаизм не кітаби) (а)бұйыру, айту ♦Do as you are bidden. – Саған қалай айтылса, солай істе. ♦She bade me (to) come in. – Ол мені ішке (кір деп) үндеді. (b) шақыру ♦guests bidden to (attend) the feast – тойға шақырылған меймандар (c) сəлемдесу я қоштасу ♦to ~ smb good morning – біреуге қайырлы таң айту ♦to ~ farewell to the guests – меймандармен хош айтысу 3. (idm) *~ fair to do smth солай болатын сияқты ♦The plan for a new hospital ~s fair to succeed. – Жаңа аурухананың жоспары табысты жүзеге асатын сияқты. B.n 1.ұсынылған, сұралған баға; ұсыныс ♦to make a ~ of £50 for a painting – сурет үшін £50 ұсыныс жасау ♦Any higher/ further ~s? – Бұдан жоғары/əрі ұсыныстар жоқ па? 2.(көбінесе US) = tender 3. талпыныс, ұсыныс, ниет əрекет ♦He failed in his ~ to reach the summit. – Оның шыңның басына шығамын деген ниеті сəтсіз болды. ♦He made a ~ for power/popular support. – Ол билікке ұмтылды/ көпшілік қолдауынан дəмелі болды. biddable [‘bidəbl] adj көнгіш, иілгіш (адам) bidder [‘bidə(r)] n (аукционда) баға, құн ұсынушы ♦The house went to the highest ~. – Үй көп баға бергенге кетті. 192 193 bidding [‘bidiŋ] n 1. (кітаби) жұмсау, бұйрық ♦to do smb’s ~ - біреудің айтқанын істеу ♦At his father’s ~ he wrote to the lawyer. - Əкесінің айтуымен ол өз адвокатына хат жазды. 2.(аукционда) баға ұсыну; ұсыныс ♦Bidding was brisk. – Ұсыныстар апыл-ғұпыл түсіп жатты. bide [‘baid] n 1. (архаизм) = abide 2. (idm) *~ one’s time өз уақытын күту, оңтайлы мезетті күту bidet [‘bi:dei; US bi: ‘dei] n биде (асты жақты шаюға арналған леген) biennial [bai’eniəl] A.adj 1.екі жыл сайын болып тұратын, екі жылда бір 2.екі жылға созылатын, екі жылдық B.n екі жыл өмір сүретін əрі екінші жылы гүлдейтін өсімдік biennially [bai’eniəli] adv екі жыл сайын, екі жылда бір biff [bif] (ауызекі) A.n қатты соққы (жұмырықпен ұрылған) B.v соғу, ұру ♦to ~ smb on the nose – біреуді мұрнынан соғу biffi n [‘bifi n] n 1. (Британияда өсетін) қызыл, пісіріліп я қуырылып желінетін алма 2. (Brit) жанышталып қант қосып пісірген алма bifi d [‘baifi d] adj екіге бөлінген, қақ айырылған bifocal [bai’fəuk(ə)l] adj (линза, көзəйнек ж) қос фокусты, бифокал (алыстан да, жақыннан да көруге арналған) bifocals [bai’fəukl(ə)z] n қос фокусты, бифокал көзəйнек, көзілдірік bifoliate [bai’fəuliit] adj (бот) қос жапырақты bifurcate [‘baifəkeit] v (жол, өзен, ағаш бұтағы ж) айырылу, екіге бөліну bifurcation [,baifə’kei∫n] n айырым, тармақ big I [big] A.adj (-gger, -ggest) 1.(a) үлкен, дəу, ірі ♦a ~ garden – үлкен бақша ♦a ~ man – ірі адам ♦a ~ majority – басым көпшілік ♦a ~ defeat – ірі жеңіліс ♦a ~ explosion – үлкен жарылыс ♦a ~ argument – үлкен пікірталас ♦the ~ toe – табанның бас бармағы (b) (ауызекі) көп ♦~ money – көп (мол) ақша (c) ауыр ♦The bigger the crime, the longer the gaol sentence. – Қылмыс неғұрлым ауыр болса, кесім де соғұрлым ұзақ. (d) нағыз, барып тұрған ♦He is the biggest liar I know. – Ол мен білетін нағыз суайт. 2.(жасы) үлкен ♦my ~ sister – менің əпкем ♦He is ~ enough to go out without his parents. – Ол əке-шешесінсіз далаға шығуға ер жетіп қалды. 3.үлкен, маңызды ♦the ~ match – маңызды матч (кездесу) ♦a ~ decision – үлкен (маңызды) шешім ♦the big- gest moment in my life - өмірімдегі ең маңызды сəт 4.үлкен, даңғаза, көпірме ♦to have ~ ideas – ауқымды ойлары болу ♦to have ~ plans – үлкен (даңғаза) жоспары болу 5. (ауызекі) халыққа ұнайтын, көпшілік қалайтын, кең ♦Videogames are ~ this year. – Видеоойындар бұл жылы кең сұранысқа ие. 6. ~ on smth бірдеңеге зейін, ынта қойған; бірн-е істеуге құлқы бар 7. (idm) *to be/get too ~ for one’s boots маңғазданған, тоқмейілсіген (сөзбе сөз: аяқ киімі симай қалған) *a ~ cheese (slang жақтырм) дөкей, қасқа, дəу неме *a ~ deal! жетістіріпті! жетіскен екенбіз! ♦We’re get- ting a wage increase of £40 a year. Big deal! – Жалақымыз жылына £40 өсетін болыпты. Жетіскен екенбіз! *a ~ fi sh (in a little pond) (сөзбе сөз: кішкене тоғандағы дəу балық) (шағын ұжымдағы) беделді адам *the ~ stick (сөзбе сөз: дəу таяқ) күш қолдану хаупі *the ~ three/four, etc үш/төрт, т.с.с. мықты ел, адам, компания ♦a meeting of the ~ fi ve – бес мықтының (алпауыттың) кездесуі *the ~ time (көбінесе шоу-бизнестегі) өте табысты, сəтті шақ, кезең *smb’s eyes are bigger than his belly/stomach eye *to give smb/get a ~ hand ду қол шапалақтау, ұру ♦Let’s all give her a ~ hand. – Қанеки, бəріміз де қол соғайық оған. *to have bigger/other fi sh to fry fi sh *in a ~/small way way B.adv (slang) 1.кең, кеңінен, молынан ♦Let’s think ~. – Ауқымды ойлайықшы. ♦He likes to talk ~. – Ол көпіргенді жақсы көреді. 2.табысты, сəтті ♦a band which comes/goes over ~ with pop fans worldwide. – Дүние жүзі эстрадалық əнге құштарлар арасында беделге ие топ. big II [big] = bigg bigamist [‘bigəmist] n екі, қос əйелі бар ер, екі күйеуі бар əйел bigamy [‘bigəmi] n бигамия, екі əйелі я күйеуі бар болу(шылық) bigamous [‘bigəməs] adj екі əйелі я күйеуі бар, бигамиялық bigamously [‘bigəməsli] adv big bang [,big’bæŋ] n үлкен жарылыс (ғаламның тууына себепкер болған-мыс) ♦the ~ theory – үлкен жарылыс теориясы Big Ben [,big’ben] n Биг Бен (Ағ-н Парламент үйі мұнарасындағы сағат) big cat [,big’kæt] n ірі мысық тұқымдастар (м: арыстан, барыс, т.с.с.) big dipper [,big’dipə] n балалар аттракционындағы иір-қиыр жол Big Dipper, the [,big’dipə] Жеті қарақшы шоқжұлдызы big game [‘biggeim] n ауланатын ірі аңдар (спорт я ермек үшін) bigg [big] n төрт қатарлы арпа (кəдімгі алты қатар арпадан сапасы төмен арпа) biggin [‘bigin] n капюшон, тар тақия big-horn [‘bigh:ɔ(r)n] n арқар bight [bait] n 1.шығанақ (жағаға бойлай енген су) 2.тұзақ, ілмек, шалма bigness [‘bignis] n ірілік, үлкендік, ауқымдылық big-head [‘bighed] n өзіне-өзі мастанған, тоқмейілсіген адам big-headed adj өзіне-өзі мастанған, тоқмейілсіген big-hearted [big’hα:tid] adj кең пейіл, жомарт bigot [‘bigət] n тақуа, (дінге, т.с.с.) көзсіз сенуші, дүмше, фанатик ♦religious ~s – діни содырлар bigoted [‘bigətid] adj (ой, пікір ж.) тар, төзімсіз, көзсіз, сыңаржақ ♦~ views – тар көзқарас ♦He is so ~ it is impossible to argue with him. – Оның сыңаржақтығы сонша, онымен сөйлесу мүмкін емес. bigotry [‘bigətri] n тақуалық, (дінге, т.с.с.) көзсіз сенушілік, дүмшелік big-mouth [‘bigmauθ] n сөзшең, ашықауыз адам big-top ['bigtɒp] n 1.цирктің күмбезі, басты ша- тыры 2. цирк bigtree ['bigtri:] n (бот) секвойя (ағаш) big wheel [big'wi:l] n 1. аттракциондағы алып дөңгелек (қаланы, т.б. көруге арналған) 2. (slang) маңызды адам, дөкей bigwig ['bigwig] n (ауызекі) дөкей, мықты, қасқа bijou ['bi:ʒu:] (pl bijoux ['bi:ʒu:z]) A.n 1. асыл тас 2. зергерлік бұйым B.adj шағын əрі нəзік, сүйкімді ♦a ~ residence – ұядай үй (яғни, шағын əрі қолайлы) bijouterie [bi’ʒu:təri:] (Fr) n 1. зергерлік бұйымдар 2.бижутерия bijoux [‘bi:ʒu:z] pl of bijou bike [baik] (ауызекі) A.n 1. велосипед 2. мотоцикл B.v велосипед, мотоцикл тебу ♦Let’s go ~ing. – Жүр, велосипед тебейік (мотоциклмен жүрейік). biker [‘baikə(r)] n мотоциклист, мотоциклші bikini [bi’kini] n бикини (екі бөліктен тұратын əйелдердің жүзу костюмі) ♦a ~ top – бикинидің үсті (үстіңгі жағы) bilabial [,bai’leibiəl] (фонетикада) n, adj билабиал, қос ерінді (дыбыстар) (м: ағ-н т-де: b, m, p, w) bilabiate [,bai’leibiit] adj (бот) қос ерінді bilateral [,bai’læterəl] adj екі жақты ♦a ~ agree- ment/treaty – екі жақты келісім/шарт bilateralism [,bai’læterəlizm] n екі жақтылық принципі (елдер арасындағы қатынаста екі жақты келісімдерге сүйену қағидасы) bilaterally [,bai’læterəli] adv екі жақты billberry [‘bilbri; US - beri] n (бот) (кейде blueberry, whortleberry) қарақат, қаражидек, қарамық bilbo I [‘bilbəu] n (pl ~es) (тұтқындардың аяғына салынатын) шынжыр, кісен bilbo II [‘bilbəu] n (pl ~es) (архаизм) қатты шыныққан семсер bile [bail] n 1.өт 2. (ауысп. мағ.) кірпияздық, кіртигіштік bile-duct [‘baildʌkt] n (анат) өт түтігі, өт жолы bilge [bilʤ] A.n 1. кеменің түбі, табаны 2.(кейде ~-water) кеменің түбіне жиналған лас су 3. (slang) былшыл, бос сөз ♦Don’t give me that ~! – Ондай жөні жоқ нəрсені айтпа маған! B.v тес(іл)у (кеменің түбі ж) bilharzia [bil’hα:tsiə] n (медиц) билхатсия (қандағы я қуықтағы құрттар тудыратын тропикалық ауру) biliary [‘biljəri] = bilious 1 bilingual [,bai’liŋgwəl] adj, n екі тіл білетін, қос тілді, екі тілді (адам) ♦He is ~. – Ол екі (қос) тілді. ♦a ~ community – қос тілді қауым ♦a ~ dictionary – екі тілді сөздік bilingually [,bai’liŋgwəli] adv екі тілде, т.с.с. bilious [‘biliəs] adj 1.өттің көптігінен болған я ауырған ♦a ~ attack - өттің көптігінен болған ауру ♦a ~ headache - өттен болған бас ауру ♦I feel a little ~ after last night’s dinner. – Кешегі астан кейін өтім аздап сырқап тұр. 2.кіртигіш, кейігіш 3.сарғылтым (түс) ♦a ~ green – сарғылт жасыл 194 195 biliousness [‘biliəsnis] n bilk [bilk] A.v ~ smb (out) of smth 1.»ақша төлеуден) жалтару, қашу ♦He ~ed us of all our money. – Ол біздің бар ақшамызды қағып кетті. 2.алдау, көз бояу B.n сұм, суайт, айлакер bill I [bil] A.n 1.құстың тұмсығы 2. (геогр) мүйіс (жағаның теңізге бойлай енген тұсы) ♦Portland Bill – Портлəнд мүйісі B.v 1.тұмсықтарымен түйісу, аймаласу (көгершіндер сияқты) 2. (idm) *~ and coo (ғашықтарша) сыбырласу, күбірлесу ♦My sister and her boyfriend were ~ing and cooing on the front porch. - Əпкем (қарындасым) мен оның дос жігіті үйдің іргесінде бір-біріне емірене күбірлесіп тұрды. bill II [bil] A.n 1.(көбінесе Brit, US check) счет, чек, билл (тауар я қызметі үшін төленуге тиісті ақша көрсетілген қағаз, құжат) ♦telephone, gas ~s – телефон, газ счеттары (билдері) 2.(жазылған я басылған) жарнама, хабарлама, құлаққағыс, листовка, плакат ♦Stick no ~ bills! – Жарнама жапсырма(ңыз-дар)! 3.(кино, концерт) программасы, бағдарламасы ♦a hor- ror double ~ - қорқынышты екі фильмнен тұратын бағдарлама 4.заң жобасы, билл(ь) ♦to propose/pass/through out a ~ - заң жобасын (билді) ұсыну/қабылдау/өткізбей тастау 5. = bill of exchange 6.банкнот, қағаз ақша ♦a ten- dollar ~ - он доллар (яғни, он долларлық қағаз ақша) 7.мəлімет құжат, дерек, қағаз, билл ♦a ~ of charges – төленетін ақша жөніндегі дерек (счет) ♦a ~ of expenditures – шыққан шығын туралы мəлімет ♦a ~ of entry – (сөзбе сөз: ену қағазы) заттың елге енгені туралы кедендік қағаз 8.сотқа жазылған шағым, арыз 9. (idm) *a clean ~ of health clean *to fi ll/fi t the ~ дегеніне, ниетіне сай келу; ойдағыдай болу ♦The car fi ts the ~ perfectly. It’s cheap and gets good mileage. – Машина дəп ойдағыдай: арзан əрі жақсы жүгіреді. *to foot the ~ foot *to head/top the ~ концертте ең маңызды номер я орындаушы болу ♦She topped the ~ at the Palace Theatre. – Ол Палас Театрда дүйім жұртты аузына қаратты. B.v 1. ~ smb (for smth) біреуге счет жіберу ♦I can’t pay for the books now. Will you ~ me (for them) later? – Қазір бұл кітаптар үшін төлей алмаймын. (Солар үшін) кейінірек счет жібере аласыз ба? 2.мəлімде(н)у, жарияла(н)у ♦He is ~ed to appear as Otello. – Оны Отеллоның рөлін ойнайтын болды деді. bill III [bil] n 1.айбалта 2.= billman айбалтамен қаруланған адам 3.= billhook шот, шот балта 4.= pea якорьдің тісі billabong [‘biləbɒŋ] n (Austral) өзеннің тұйықталған, еш жерге құймайтын тармағы billboard [‘bilbɔ:(r)d] n жарнама тақтасы billbroker [‘bil,brəukə] n биржадағы брокер, делдал billet I [‘bilit] A.n 1.уақытша тұрақ, үй (əскерилерге, т.б. арналған) ♦The troops are all in ~s. - Əскерлердің бəрі де уақытша тұрақтарда. 2. (ауысп. мағ.) қызмет, лауазым B.v ~ smb (on/with smb) уақытша орналастыру ♦The soldiers were ~ed on an old lady. – Солдаттар бір əжейдікіне орналастырылды. billet II [‘bilit] n шөрке, кеспек ағаш, дөңбек; ағаштың діңі billet-doux [bilei’du:] n (Fr) (pl billets-doux [bilei’du:z]) (əзілдей) ғашықтық хат, махаббат хат billfold [‘bilifəuld] n əмиян, қапшық billhook [‘bilhuk] n шот, балта шот (ағашты аршуға арналған, ұзын сапты имек балта) billiards [‘biliədz] n билиард ♦to have a game of ~ - биллиард ойнау billiard- [‘biliəd-] (күрделі сөздерде) n бильярд ♦~-ball – бильярд добы ♦~-cue – бильярд таяғы ♦~-room – бильярд ойнайтын бөлме ♦~-table – бильярд столы жүктеу/скачать 3,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|