52
З-Тарау.
Гистология, цитология жэне эмбриология дамуының қысқаша очеркі
денгейі кұрылымдарының эволюциясынын күрделі үдерісінің әр кырын
бейнелейді. Дивергентті эволюция теориясы тіндер дамуының генетикалык
бағдарлану
жолымен байланысты болатын, тіндердін даму бағытын аша-
ды. Тіндер дамуының параллельді катарлар теориясы, организмдердің үксас
жағдайларда коршаған ортамен әрекеттескен
тіндердің кызмет аткаруы
кезіндегі олардың бейімделу өзгерістерінін мүмкіндіктерін және нәтижесін
бейнелейді. Бұл еңбектер гистологиядағы эволюциялык бағыттың толык
теориялык негіздемесі болып табылады.
Эндокриндік жүйенің кызметтік гистологиясын
зерттеуге кеңес гистолог-
тары (А. В. Немилов, А. В. Румянцев, Б. В. Алешин және т.б.) үлкен үлестерін
косты. Дәнекер тінінің А. А. Максимов бастаған зерттеулері XX ғ. кен epic
алды. Зерттеу негізінен екі бағытта жүрді. Бірінші
бағыт дәнекер тіні мен
канды кеңінен салыстырмалы-гистологиялык зерттеулермен (С. В. Мясое
дов, А. А. Заварзин, Ф. М. Лазаренко, Е.С. Данини, Г. В. Ясвоин, Г. К. Хру
щев жэне т.б.) көрсетілді. Екінші бағыт — эр түрлі мүшелер мен жүйелердің
дәнекер тінінің гистофизиологиясын зерттеу, оның жүйке
және эндокриндік
факторларының әсерінен өзгерістерін — В. Е. Елисеев, Т. А. Григорьева,
Ю. И. Афанасьев, Н. А. Юрина жэне т.б. карастырды.
Осы бағыттармен дәнекер тінінің гистогенезін
зерттеу кисынды байланыс
болады.
Біздің елімізде дәнекер тіні мен эпителийдің коррелятивтік байла-
ныстарының мәселелері жүйелі түрде бірінші рет зерттеле бастады. Оған
тіндерді культивациялау әдісі (А. В. Румянцев, Ф. М. Лазаренко, Н. Е. Хлопин
және т.б.) зор ыкпал етті. Мысалы, А. В. Румянцев
куыктың өтпелі эпите-
лиінің дәнекер тініне индуктивтік әсерін бакылады, оны кейін А .Я. Фри-
денштейн дәлелдеп шыкты. А. В. Румянцев жэне Н. Е. Хлопин көп жылдар
бойы жалғыз оку кұралдары
болып келген, тіндерді культивациялау бойынша
окулыктар мен нүскауларды дайындады.
Достарыңызбен бөлісу: