Атты III халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция жинағЫ


"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD



Pdf көрінісі
бет28/418
Дата24.09.2022
өлшемі8,11 Mb.
#40095
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   418
"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD:
CHALLENGES OF THE XXI CENTURY" 
NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, JULY 2019
 
25 
Радиоактив зарарланган ҩудудларда парваришланаѐтган сигирларда йод, кобальт, А 
ва Д витаминлари етишмовчилиги белгиларидан 86,7% ҩайвонда терининг қуруқлашиши 
ва паракератози, 26,7% ҩайвонда энофтальм, 90% ҩайвонда конъюнктиванинг оқариши, 
57,8% ҩайвонда брадикардия, 3,35% ҩайвонда қалқонсимон безнинг катталашиши ва 
мексидема белгилари аниқланган. Шунингдек, 92,6% сутдан чиқарилган бўғоз 
сигирларда камқонлик, 93,8-100% ҩайвонларда гипокальциемия, 50-92,6 фоизида 
гипофосфатемия, 90% ҩайвонларда қон зардобидаги мис, кобальт ва рух миқдорларининг 
камайиши қайд этилган (И.П.Лигомина, 2003). 
Клиник соғлом ҩайвонларда катта қорин суюқлигида рН 6,65±0,06 ни ташкил этган 
бўлса, сурункали катта қорин ацидози пайтида 6,37±0,05, кетозда 6,25±0,06, иккиламчи 
остеодистрофияда 6,49±0,03, микроэлементозларда 6,30±0,09 ни, инфузориялар сонининг 
клиник соғлом ҩайвонларда 595±43 минг/мл ни, катта қорин ацидозида 90±56 минг/мл, 
кетозда 
370±26 
минг/мл, 
иккиламчи 
остеодистрофияда 
435±23 
минг/мл, 
микроэлементозларда эса 300±43 минг/мл ни ташкил этган (Хмельков Я.Т., 2006). 
Тадқиқотнинг мақсади. Соғин сигирларда гипокобальтознинг тарқалиши, 
иқтисодий зарари, сабаблари, ривожланиш механизми, клиникаси, қоннинг 
морфобиокимѐвий ва катта қорин суюқлиги кўрсаткичларидаги ўзгаришларни ўрганиш. 
Тадқиқотлар жойи, объекти ва услубиятлари. Илмий тадқиқот ишлари 
Самарқанд вилояти, Пастдарғом туманининг ―Жура‖ қорамолчилик фермер хўжалиги 
шароитида бажарилди.
Сигирларда гипокобальтознинг тарқалиши, сабаблари, ривожланиш хусусиятлари
клиник белгилари, қондаги морфобиокимѐвий ўзгаришлар ва катта қорин суюқлиги 
кўрсаткичларини ўрганиш мақсадида соғин сигирларда диспансер тадқиқотлар 
ўтказилди. 
Диспансер текширишлар учун хўжаликдаги қора-ола зотли, 5-6 ѐшли соғин 
сигирлардан ―ўхшаш жуфтликлар‖ тамойили асосида эталон ҩайвонлар сифатида 10 бош 
ажратилиб, лактациянинг 2-, 3-, 4-, 5-, ва 6- ойларида ҩар ойда бир марта клиник-
гематологик кўрсаткичлари ва улардан олинган катта қорин суюқлигининг айрим 
кўрсаткичлари бўйича текширилди.
Сигирларда умумий ҩолат, иштаҩа, семизлик даражаси, ташқи таъсиротларга жавоб 
реакцияси аниқланди. Умумий қабул қилинган клиник текшириш усуллари билан 
шиллиқ пардалар, тери ва тери қопламаси, ҩаракат аъзоларининг ҩолати, ошқозон олди 
бўлимларининг 2 дақиқадаги қисқаришлари, 1 дақиқадаги юрак уриши ва нафас сони
кесувчи тишларнинг қимирлаши ва охирги дум умуртқаларининг сўрилиш даражаси 
аниқланди. 
Соғин сигирлардан олинган қон намуналарида эритроцитлар сони (Горяев саноқ 
турида), гемоглобин (гемоглобин-цианидли усул), глюкоза (Орто-толуидин билан рангли 
реакция), қон зардобида умумий оқсил (Рефрактометрик усул), ишқорий заҩира 
(И.П.Кондрахин усули), умумий кальций (В.П.Вичев, Л.В.Каракашов усули), анорганик 
фосфор (Пулс бўйича В.Ф.Кромыслов ва Л.А.Кудрявцева усули), қон таркибидаги 
микроэлементлар миқдори (атомли-абсорбцион спектрофотометрия усулида), катта 
қорин суюқлигининг муҩити (РНТ-026 multi-parameter water quality monitor ѐрдамида), 
Катта қориндаги микрофлораларнинг фаоллиги (G. Diriksen бўйича), инфузориялар сони 
(Горяев саноқ турида) аниқланди [8]. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   418




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет