Дәріс: «Пайымдау. Қарапайым пайымдау, оның түрлері»


I — «Кейбір адамдар — қылмыскерлер» - ақиқат



бет12/14
Дата15.11.2023
өлшемі0,51 Mb.
#124033
түріПрезентация
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Байланысты:
Дәріс-презентация 5. Қарапайым пайымдаулар

I — «Кейбір адамдар — қылмыскерлер» - ақиқат
А — «Барлық адамдар — қылмыскерлер» - жалған
2) бағынушы пайымдау жалғандығынан бағындырушы пайымдау жалғандығы шығады, бірақ керісінше болмайды
Мысалы:
I — «Кейбір судьялар — заңгерлер» - ақиқат
А — «Барлық судьялар — заңгерлер» - ақиқат
I — «Кейбір азаматтар заңды бұзуға құқылы» - жалған
А —«Барлық азаматтар заңды бұзуға құқылы» — жалған
А — «Барлық параллельдер қиылысады» - жалған
I — «Кейбір параллельдер қиылысады» - жалған
ішінара үйлесу
(субконтрарлық )

Логикалық шаршы бойынша ішінара үйлесу (субконтрарлық) қатынас


Ішінара үйлесу (субконтрарлық) — бұл сапасы жағынан әртүрлі, саны бойынша бірдей пайымдаулар арасындағы қатынас (I — О).
Оған келесі заңдылықтар тән:
1) олар бірдей ақиқат бола алады,
2) олар бірдей жалған бола алмайды: егер осы пайымдаулардың бірі жалған болса, онда басқасы міндетті түрде ақиқат болады

Мысалы:
А — «Кейбір адамдар — заңгер» - ақиқат
О — «Кейбір адамдар заңгер емес» - ақиқат
I — «Кейбір үшбұрыш бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең болады» - ақиқат
I — «Кейбір үшбұрыштардың бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең болмайды» - жалған
ішінара үйлесу
(субконтрарлық)

Логикалық шаршы бойынша қайшылық (контрадикторлық) қатынаас


Қайшылық (контрадикторлық) қатынасқа шаршының диагональ бойынша төбесінде тұрған, яғни А-Е, және І - О пайымдаулары жатады.
Оларға келесі заңдылықтар тән: олар бірдей ақиқат, бірдей жалған да бола алмайды.
Бірінің ақиқаттығынан міндетті түрде екіншісінің жалғандығы шығады немесе керісінше.
Мысалы:
А — «Заң алдында барлық адамдар тең» - ақиқат
О — «Кейбір адамдар заң алдында тең емес» - жалған


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет