I деңгей «Артпедагогика» ұғымының сипаттамасы
Тұрмыстық ертегілер және олардың тәрбиелік мүмкіндіктері
жүктеу/скачать 125,41 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- “Бай баласы мен жарлы баласы”
| 7. Тұрмыстық ертегілер және олардың тәрбиелік мүмкіндіктері
“ҚАҢБАҚ ШАЛ” Ұшарын жел, қонарын сай білетін басты кейіпкер атына заты сай келмейтін қазақ ертегісінің батыры – Қаңбақ шал нағыз күш ақылда екенін дәйектейді. Айлакер түлкі мен үлкен дәулердіданалығымен жеңіп шығады. “Бай баласы мен жарлы баласы” «Бай баласы мен жарлы баласы» атты қызықты.Ертегі арқылы еңбек адамның кез келген қиыншылықты жеңуге үйрететінін және өмірлік тәжірибесі арқылы жеңіске жететінін көреміз және «Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей» деген мақалды дәлелдей түседі. “МАҚТА ҚЫЗ БЕН МЫСЫҚ” Бұл ертегіде Мақта қыздың досы мысық Мақта қыздың тілін алмай қатығын төгеді де, оны қайтарып беру үшін көптеген жандарға жолығып,көп қиыншылық көріп барып, қатықты төлей алады. Бұл жерде адамды әрбір ісқимылына жауап беруге, үйренуге қателік тәрбиелейді. “ШЫҚ БЕРМЕС ШЫҒАЙБАЙ”Кеңпейілдік жарасады адамға Жақсылықтың нышаны ғой қашанда Бір- біріңе көмек беріп сыйласаң Жоғарыда болар сенің сыбағаң –деген ой түйеміз.Қазақ ертегілері мейірімділікке, адалдыққа, әділеттілікке үйретеді. Жамандықтан, өтіріктен, зұлымдықтан аулақ болуға тәрбиелейді. Әрдайым татулық, бірлік, ынтымақ жеңетінін көрсетеді . Әр ертегі тұнып тұрған тәрбие құралы. Ертегі құдіретті нәрсе,ұйқыға батқызады,қызықтырады,тыныштандырады,көңілдендіреді,қолдайды,үйретеді,сендіреді.Ертегілер ерте заманда, тіпті жазу-сызу болмаған кездің өзінде-ақ туған. Бұларды халқымыз күні бүгінге дейін ұрпақтан ұрпаққа ауызша жеткізіп келді. Ауыз әдебиетінің басқа түрлері секілді ертегілер де адам баласының еңбекке, тұрмыс-тіршілік жағдайларына байланысты туған. Жаратылыс құбылыстарын, табиғат сырын жетік білмеген, олардың неден болатынын толық түсінбеген ертегідегі адамдар әр нәрсені қиял еткен, өздерінің ауыр еңбектерін жеңілдету жайын қарастырған. Тұрмыс-салт ертегілерінің кейіпкері қарапайым адамдар. Адамдардың шыншылдығы, озбырлығы және өмірдегі қиындықтар жайлы баяндалады. Бұл ертегілер өте қысқа, сюжеттері бір бағытта болып келеді. Тұрмыс-салт ертегілерде қойшы малшы, бақташылардың тұрмысы суреттеледі. Бұл ертегілердің өзіне тән ерекшелігі-өмірде болатын жағдайлар мен болмайтын нәрселердің араласып отыруы. Тұрмыс-салт ертегілеріне «Бозынген», «Аю, түлкі және қойшы», «Арыстан мен кісі» сияқты шағын, тәрбиелік мәні зор ертегілер жатады. жүктеу/скачать 125,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|