Лекция №1 Тақырыбы: Кіріспе. (1 сағат) Жоспары
Саяси режимдердің типтері
жүктеу/скачать 389,03 Kb.
|
саясаттану лекциялар
| 2. Саяси режимдердің типтері. - әрбір азаматтың, қоғам өмірінің барлық саласы мемлекет тарапынан толық бақылауға алынған мемлекеттік – саяси құрылыстың түрі. Онда бір партия, бір идеология үстемдік етеді. Мұндай тәртіпте өндіріс, экономика, бұқаралық ақпарат құралдары, білім, мәдениет, адамдардың жеке өмірі және т.б. тегіс бақыланады. Азаматтардың, конституциялық ұйымдардың жұмыстарына тыйым салынады, жазалау, қуғын - сүргін күшейеді, террорлық – полициялық бақылау орнайды.
– демократияға және құқыққа қарсы биліктің тұжырымдамасы мен тәжірбиесі. Ондай саяси режимде тиран, деспот, фюрер, көсем немесе халық бұқарасы сайлаған, құқықтарды аяққа басатын топ басқарады. Ол кезде билікті бөлісу болмайды. Осы күнгі авторитаризм жататын режимдер: әскери – полициялық, фашистік. Авторитаризм жағдайында азаматтық қоғамның құқығы мен бостандығы, мемлекетке қатынасы жөніндегі адамның дербестігі, оның қалыпты өмір сүруі және дамуы есепке алынбайды. Құқық бостандығы халықтық өкімет билігінің негізі екендігі жоққа шығарылады, тәртіп болмайды. Авторитаризм басқаруда шексіз орталықтандыру, биліктің азғантай топтың қолына шоғырлануы, полициялық аппаратқа және әскери жазалау аппаратына сүйену, еріксіздік пен жаза шаралары, саяси оппазицияны террористік әдіспен басып тастаумен сипатталады. –халықтың билік, азаматтық бостандық және теңдікке негіздел - ген саяси құрылыстың формасы. Демократия азшылықтың көпшілікке бағынуын, мемлекеттің негізгі органдарын сайлаумен қоюды, азаматтардың құқығы мен саяси бостандығына және оны жүзеге асырудың жолдарына жағдай туғызады. Демократия таптық негізде болады. « Демократия » - грек сөзі, ол « халық билігі » дегенді білдіреді. Осының өзі – ақ демократияның биліксіз болмайтынын көрсетеді. Оның көрінісі: құл иеленушілік қоғамда құл иелерінің арасындағы демократия, феодалдық қоғамда жер немесе мал иелерінің арасындағы демократия, капиталистік қоғамда қалталылардың арасындағы демократия, социалистік қоғамда қоғамдағы барлық адамдардың арасындағы демократия. Бірақ кейде олар араласып та жатады. Жұмысшы табының, қанаушылардың, тап күресінің күшеюіне байланысты буржуазия қаналған таптар өкілдерін үкіметтік органдарға қатысуға мүмкіндік беріп, буржуазиялық демократияны кеңейтеді. Ал социалистік қоғамда демократиялық өкілеттілік органдарға еніп кеткен антидемократиялық элменттер социалистік демократияның өрісін тарылтады. жүктеу/скачать 389,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|