Қауыста қатса мұзы, Біледі
Қауыс күнін жердің жүзі.
Мария Жамиламен шырақтарым, Енді жоқ Баекеңнің басқан ізі
(Ерімбет). Ғайсаға мың тоғыз жүз тоқсан тоғыз,
Қауыста бітіп еді, қатарда мұз. Тарихқа
бір мың үш жүз он жеті еді, Айы еді шаһыбаның, жылы доңыз
(Ерімбет). Қыстың басы
қауыста Артық туған Қобыланды Ерегескен дұшпанның Басын
қоймай тауысты
(«Қобыланды батыр»). Қияқ − құс қанатының бір талшығы, бір қауырсыны. Сау қалғандар
жолшыбай Жерден теріп жемісті, Дұзақ құрып, аң қақты. Жұмыршақ қазып,
уқалап Қорек етті
қияқты (Нұртуған). Жалғыз інім, бауырым, Қанатымда
қияғым («Қыз Жібек»). Қияс –
1) қателесу; 2) зұлымдық; 3) өлшеу, салыстыру, ұқсастық; 4) үлгі, өлшем, норма; 5) масштаб. Атаңның ісі осындай, Ұйықтағанда оқ атып,
Қылып кеткен ол
қияс (Нұртуған). Деп едің: «Сенде де бар, менде де бар»,−
Дегенің дүниеде бар ноқатқа ұқсас. «Ғаламда, адамда жоқ» дедің және,
«Ноқатсыз екен-ау» деп, қылдым
қияс (Ерімбет). Дүниеге келген соң, Құдай
өнер берген соң, Жырлап өтем бәріңді?!
Қияс бассам кешірген, Азамат етіп
өсірген, Әкем менен анамды?!
(Нұртуған). Қожа −
өздерін Мұхаммедтің ұрпағымыз деп есептейтін үстем тап, ақсүйектер табы; ислам дінін уағыздаушылар. В. Гордлевский: «Басқа діндегі
жаулап алған қалаларға сұлтан мешіт салғызып,
қожалар жіберді.
Қожа ислам
дінін үгіттейтін оқытушы болды», – деп көрсетеді
(Гордлевский В. Гос. сельд. МА. М – Л., 1941, 171). Мұсылман дінбасыларының жоғарғы топтары –
имандар, ишандар,
