Пікір берушілер
в) Функцияның таблицамен берілуі
жүктеу/скачать 5,73 Mb.
|
Матанализдің кейбір есептерін теңсіздіктерді пайдаланып шешу
- Бұл бет үшін навигация:
- Функциялардың ең негізгі кластары
| в) Функцияның таблицамен берілуі. Аргументтің бірнеше мәндеріне сәйкес функция мәндерін таблица түргінде жазу функцияның таблицалық берілуі деп аталады. Таблицалық тәсілдің қолайлы жағы – айнымалы
-тің таблицадағы әрбір мәніне функцияның сәйкес келетін мәнін ешқандай өлшеу немесе есептеу амалдарын қолданбай – ақ бірден таблицадан табуға болады. Табиғат құбылыстарындағы кейбір функциялық тәуелділікті іздегенде таблицалық тәсіл жиі қолданылады. Функциялардың ең негізгі кластары Элементар функциялар деп аталып жүрген функциялардың кейбір кластарын атап кетейік. . Бүтін және бөлшек рационал функциялар. әріпіне қатысты алғанда бүтін түрде жазылатын көпмүшелік: (- тұрақтылар) бүтін рационал функция деп аталады. Осындай екі көпмүшеліктің қатынасы: бөлшек рационал функция деп аталады. Бұл өрнек, - тің өрнек бөлімін нольге айналдыратын мәндерінен басқа, барлығында анықталған. . Дәрежелік функция: түріндегі функция солай аталады, мұнда - кез келген тұрақты сан. бүтін болғанда рационал сан шығады. бөлшек болғанда радикал шығады. Мысалы, - натурал сан болсын және ; бұл функция тақ болғанда - тің тек теріс мәндерінде ғана анықталады. Ақырында, егер иррационал сан болса, онда деп ұйғарамыз(мәні болғанда ғана алынады). . Көрсеткіштік функция, яғни түріндегі функция, (бірге тең емес) оң сан; кез келген заттық мәнді қабылдайды. . Логарифмдік функция, яғни түріндегі функция, мұнда да жоғарыдағыдай (бірге тең емес) оң сан; тек оң мәндерді қабылдайды. . Тригонометриялық функциялар: Егер тригонометриялық функциялар аргументтерін бұрыш өлшемі ретінде қарастыратын болса, онда ол бұрыштар әрдайым радиандармен өрнектелетіндігін әр уақытта есте сақтау өте маңызды. пен үшін аргументтің түріндегі мәндері қарастырылмайды, ал пен үшін (- бүтін сан) мәндері қарастырылмайды. Кейде, әсіресе техникалық мәселелерде, төменгі функцияларға назар аударылады: . Гиперболалық функциялар. Мына функциялар осылай аталады: (гиперболалық синус, косинус, тангенс, котангенс,...), болғанда тек -тің ғана мәні болмайды, ал қалған жағдайларда - тің барлық мәндері үшін бұл көрсетілген функциялар анықталған. Бұл функциялар тригонометриялық функциялармен ұқсас. Мысалы, төмендегі формулалар дұрыс (таңбаларына зейін сал!) болғанда дербес жадайда: Мысалы бұл формулалардың біріншісі оңай тексерілетін теңбе – теңдікке келіп тіреледі: Қалғандары да осылайша тексеріледі. жүктеу/скачать 5,73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|