Ш. Х. Курманалина, С. М. Бахишева
жүктеу/скачать 1,08 Mb. Pdf көрінісі
|
pedmen1
- Бұл бет үшін навигация:
- Шешім қабылдау үрдісі
| Шешім қабылдау функциясы. Шешім қабылдау барлық басқару
үрдісінің негізгі бөлігі, себебі басқарушы қызметінің өзегінің өзі де шешім қабылдаудан тұрады. Басқару шешімдері- келелі мəселелерді шешуге бағытталу, оған шығармашылықпен келу, менеджмент жүйесіне сай əдіс, тəсілдерді таңдау жүйесі. Шешім қабылдау- ұйымды басқару бөлігі, ұйымдастырудың жүйелі үрдісі. [12, 9] Шешім қабылдау ұғымы шешімді дайындау жоспарлау яғни альтернативаларды таңдаумен анықталады. Стратегиялық жоспар жасауда «не істеу керек?» деген, ал тактикалық, ағымдағы жоспарлауда «қалай істеу керек?» деген үлгіде шешім қабылдайды. Шешім қабылдау ісінде шешім қабылдау үшін қажетті ақпараттың аздығы, шешім қабылдау тəсілдерінің əлсіздігі, уақыттың қысқалығы, шешім қабылдайтын жақтардың өзара келіспеушіліктері- шешімнің сəтсіз қабылдауына ықпал ететін мəселелер. Сол себепті шешім қабылдау ісіне қатысушылардың барлығы жауапкершілік, ортақ мақсатқа бағытталу, жұмыстың уақытында орындалуы, кəсіби құзыреттілік тұрғысынан келуі керек. Г. Я. Гольдштейн басқару саласындағы шешім қабылдау үрдісін бірнеше белгілер бойынша топтастырады:шешім обьектісі бойынша (жағдайға негіз болатын мақсаттар мен құралдарға бағытталатын шешімдер), жоспарлау жүйесіне байланысты (стратегиялық, тактикалық, жедел шешім қабылдау), қайталау жиілігіне қарай (кездейсоқ, қайталанатын, күнделікті, əдеттегі шешім),басшылық бойынша (жеке тұлғалардың, менеджерлердің, орындаушылардың тарапынан шығарылатын шешімдер) [24]. Шешім қабылдау үрдісі – басқару субьектілерінің жағдайға баға беріп, ұйымның мəселелерін шешуге бағытталған, ең озық нұсқаларды іріктеп қарап, шешім қабылдау іс əрекеті. Басқарушылық шешім қабылдауға қойылатын талаптар:анық мақсаттар қоя білу, шынайы жəне ғылыми негізделген, шынайы ақпарат пен шынайы жағдайды ескеру, бірнеше баламаларды қарастыру, барлық жағдайды ескеру, шешімнің уақытында қабылдануы, орындау мерзімі мен жауаптылардың болуы, кімдердің ол шешімді, қашан жүзеге асыратыны туралы бағдардың болуы,құқықтық 45 актілерге, нормативті құжаттарға сүйену, орындаушылардың құқықтарын сақтау,тиімді, нақты болу, үздік шешімді табу, қалай, қашан, не істеу керектігіне жауап бере алатындай болу, заманауи, уақытылы болу, қабылданатын шешім белгіленген мақсатқа,күтілетін нəтижеге жеткзуі тиіс.Шешім қабылдау үрдісінің құрылымдық бөліктері: мақсат- тəуекелдік- альтернативалар- күтілетін нəтижелер- шешімдерден тұрады. Шешім қабылдау үрдісінің кезеңдері:мəселелік жағдайды анықтау, талдау;мақсат қою; бірнеше баламалы (альтернативті) нұсқалардың тізбегін жасау;соның ішінен қажетті баламаларды таңдау;баламаларға баға беру;баламаларды сынамадан (эксперимент) өткізу; бір шешімді таңдау;қабылданған шешімді орындау мерзімін, орындауға жауаптыларды анықтау;шешімді орындау жұмысын қамтамасыз ету;шешімдердің орындалуы[14]. жүктеу/скачать 1,08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|