Емтихан билеті №1
жүктеу/скачать 110,19 Kb.
|
саясат сессия
| ЕМТИХАН БИЛЕТІ № 15
Саяси биліктің объектісі мен субъектісі, қайнар көздері, қорлары. Биліктің деңгейлері. Тақырып биліктің белсенді, бағыттаушы бастамасын білдіреді. Бұл адам, ұйым, адамдар немесе тіпті БҰҰ тұлғасындағы әлемдік қауымдастық болуы мүмкін. Билік қатынастарының пайда болуы үшін субъектінің билікке деген ұмтылыс, билікке деген ұмтылыс сияқты бірқатар қасиеттерге ие болуы өте маңызды. Сонымен қатар, тақырып құзыретті болуы керек, істің мәнін кәсіби түрде білуі керек, билікке ие болуы керек, билік ресурстарын қолдана білуі керек. Билік объектісі - билік қатынастары бағытталған. Билік әрқашан екі жақты өзара әрекеттесу болғандықтан, ол объектіге бағынбай мүмкін емес. Саяси биліктің объектісі тұтастай қоғам және әр азамат жеке бола алады. Нысанның билік субъектісіне қатынасының спектрі өте кең-қарсылық пен жоюға қарсы күрестен бастап қуанышты, ерікті бағынуға дейін. Бұл бірқатар факторларға байланысты: объектінің өзіндік қасиеттеріне, оған қойылатын талаптардың сипатына, жағдайға және субъектінің әсер ету құралдарына. Саяси билік объектісінің қасиеттері ең алдымен қоғамның саяси мәдениетімен анықталады. Билік көздері-бұл бастапқы билік. Биліктің бастапқы көздерін ашпай, қасиетті сұраққа жауап беруге болмайды: кейбіреулер неге басқарады, басқарады, ал басқалары оларға бағынуға мәжбүр? Билік, күш, бедел, заң, байлық, харизма, құпия, қызығушылық, Әлеуметтік және саяси мәртебе және т. б. биліктің қайнар көзі бола алады. 2. Билік ресурстары: 1. А.Этциони билік ресурстарын-утилитарлы, мәжбүр ету, нормативті деп бөледі. а) Утилитарлы ресурсы- бұл материялдық және әлеуметтік игілік, адамдардың күнделікті мүдделерімен тығыз байланысты. Оның көмегімен билік, әсіресе мемлекет жекелеген саясаткерлерді ғна емес, бүкіл тұрғындарды сатып алуға қабілетті.Бұл ресурс мадақтау немесе жазалау формасында қолданылады (мысалы, жалақыны қысқарту,көтеру) . б) мәжбүр ету ресурсы-ретінде әкімшілік шаралар, жазалау, күштеу қолданылады. в) Нормативті ресурс-өзіне сыртқы әлемге ықпал ету құралдарын,құндылықтық бағдарды,адам әрекетінің нормаларын қамтиды. 2.Экономикалық ресурс-материялдық құндылықтар, ақша,техника,құнарлы жер,пайдалы қазбалар. 3.Әлеуметтік ресурс-әлеуметтік статусты көтеру немесе түсіру қабілеті, әлеуметтік стратификация. 4. Мәдени- ақпараттық ресурстар-білім, ақпарат,оны тарату құралдары,ғылым институттары,БАҚ-ы жатады. Саяси даму және модернизация. Қоғам әрқашан өзгеріп, дамып, жылжып отырады.Соған орай саяси жүйелер де өзгеріп,бір күйден екінші қалыпқа келіп, жетіліп жатады.Саяси даму деп саяси іс-қимылдар, саяси мәдениетте және жалпы саяси жүйеде өзгерістерге әкелетін процесті айтады.Соның нәтижесінде саяси жүйе әлеуметтік мақсат-мүдделердің жаңа үлгілеріне бейімделеді және жаңа жағдайларға икемделген институттар пайда болады.Саяси дамуды саяси прогреспен шатастырмаған жөн.Себебі,соңғысы қоғамдық саяси дамудың барысында бір нәтижеге жетуді, бір кезеңнен екіншісіне өтуді білдіреді.Ал,саяси даму бейтарап ұғым,ол тек даму процесін,өзгерісті ғана бейнелейді.Саяси дамудың эволюциялық және революциялық түрлері бар.Эволюциялықта қоғамдық-саяси өмір біртіндеп,баяу дамиды.Көбіне күнделікті өмірге тығыз байланысты болғандықтан,олар сырт көзге онша байқала бермейді.Революцияда қоғамның барық әлеуметтік-экономикалық саяси құрылымы түбегейлі сапалы төңкеріске ұшырайды.Ол қарулы және бейбіт жолмен жүзеге асуы мүмкін.Сонымен қатар революцияға қоғамдағы үлкен бетбұрысты да жатқызады.Мысалы,бұдан екі жүз жыл бұрын Батыс Еуропаның біраз елдерінде және Солтүстік Америкада қоғамның дәстүрлік әлеуметтік және саяси бейнесін түбегейлі өзгерткен процесс басталды. Ал 20 ғасырдың 80-жылдары әлемнің ең ірі мемлекеті КСРО-да қайта құрылымдау басталды. Соның нәтижесінде қазіргі кезде әлемнің барлық аймақтарында қоғам өмірінің барлық саласы түгелімен өзгеріп,жаңарып шықты. Девиация туралы теориялық бағыттарды қысқаша шолу. Аномия мен қоғам. жүктеу/скачать 110,19 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|