Емтихан сұрақтары Философия пәнінің бағыттары мен әдістері



бет24/31
Дата07.12.2022
өлшемі246,66 Kb.
#55479
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   31
Байланысты:
Философия сессия 2022-1

Уникальность 95,72
Егемен елдің ұлттық философиясының қалыптасуы мен дамуы-біздің заманымыз бен жарқын болашағымыз үшін маңызды құбылыс. Кез-келген ұлттың философиялық жүйесі адамзаттың ғасырлар бойғы рухани әлемінен туындайды және әр қауымдастық тарих толқынында жинақталған этникалық философиялық пайымдауларға сүйенеді. Осылайша, бұл күрделі мәдени-әлеуметтік, шығармашылық процесте зияткерлік дәстүрлер мен құндылықтарға негізделген даналық үлгілері шешуші рөл атқарады. Қазіргі кезеңде тәуелсіздіктің арқасында қазақ халқының тарихи эволюциясында қалыптасқан өзіндік этнофософия біртұтас Қазақстанның ұлттық философиясының өзегін құрай бастады. Біздің еліміздің рухани әлемі өткен кеңестік кезеңде марксистік философияның басымдығы аясында болды және қазіргі кезеңде біз ұлттық философияның жаңа жүйесін қалыптастыру жолымен жүретініміз белгілі. Әрине, кез-келген философиялық жүйені тез арада құру мүмкін емес. Бұл үшін біздің кәсіби философтарымыз сыни ойлау әдіснамасын қолдана отырып, қазіргі кезеңдегі жаңа талаптарға жауап беретін тиімді ғылыми зерттеулер жолында болуы керек.Жалпы даналықтың үлгілері өздерінің тиімді дамуының қажетті қозғаушы күші болып қана қоймай, сонымен бірге жеке дүниетанымның, әр адамның рухани әлемінің қалыптасуына ықпал етеді. Философияда үнемі айтылатын өзара қарым-қатынас пен дамудың әр сәті әлеуметтік прогресс барысында үнемі ішкі жағынан араласып, одан тыс қалған құбылыстар жойылып, ішкі қайшылыққа және нәтижесінде дағдарысқа ұшырайды. Сондықтан, шынайы рухани келбетін, маңызды құндылықтарын жоғалтқан ел де, мемлекет те, жеке тұлға да дағдарыстардың тұзағына түседі. Бұл тарихтың өзіндік шындығы. Тәуелсіздіктің туы желбіреген 30 жылдық тарихи кезең ішінде Тұңғыш президент-Елбасы Н. Ә. Назарбаев пен мемлекет басшысы К. К. Тоқаев Әл-Фараби мен Абайдың даналығынан туындайтын көптеген стратегиялық идеялары мен философиялық принциптерімен әлемдік жұртшылықты жаңа деңгейде таныды. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы ұсынған болашаққа сеніммен қарауға негізделген "Рухани жаңғыру" гуманитарлық бағдарламалық жобасы қазіргі тарихи кезеңде кездейсоқ және кенеттен туындаған жоқ. 2004-2011 жылдары 2013-2016 жылдары "Мәдени мұра" және "Халық тарих толқынында" мемлекеттік бағдарламалары табысты іске асырылды, олар біздің еліміздегі халқымыздың руханиятының жүйелі дамуы мен толыққандылығында маңызды рөл атқарды.
Рухани жаңғыру ұлттық идеясын қазіргі қоғамға ұсынғанға дейін елімізде бірнеше тарихи деректік, идеялық, ғылыми-әдістемелік, философиялық негіздемелер жасалғанын атап өтеміз. Ұлттық философияны зерттейтін философтар біздің еліміз үшін стратегиялық мағынада рухани өркендеу процесіне үлкен үлес қосты. Кезінде" Мәдени мұра " мемлекеттік бағдарламасы үлкен тарихи ауқымды қамтыды. Мысалы, қазақ халқының ежелгі заманнан қазіргі уақытқа дейінгі 20 томдық философиялық мұрасы, әлемдік философияның үздік үлгілері жинақталған 20 томдық коллекциясы, Әл-Фарабидің бұрын жарияланбаған 10 томдық мұрасы біздің философ-ғалымдарымызбен жинақталғанын атап өткен жөн

69. Дін анықтамалары. Дін және философиялық білім. (86,9)


Рухани мәдениеттің ең көне түрлерінің бірі-дін. "Дін" сөзінің шығу тегі латын етістігімен байланысты relegere – "құрметпен қарау"; басқа нұсқа бойынша, ол өзінің пайда болуын етістікке байланысты religare – "байланыстыру" (Аспан мен жер, құдай мен адам). "Дін"ұғымын анықтау әлдеқайда қиын. Дін дегеніміз-бұл адамдардың көзқарастары мен идеялары, сондай-ақ табиғаттан тыс, ең алдымен табиғи емес, дүниеден тыс тіршілік иелеріне деген сенімге негізделген тиісті қызмет.
Діни дүниетаным тән:

  • Құдайдың бар нәрсенің Жаратушысы, адамдардың істері мен ойларын басқарушы ретінде бар екеніне сену;

  • әлемді жер әлеміне және аспан әлеміне екі есе көбейту, сондай-ақ жанның өлмейтіндігін мойындау;

  • Құдайдың бар екендігінің догматизмі (дәлелденбеуі) (мифтер мен қасиетті кітаптардан басқа объективті дәлелдердің болмауы);

  • шіркеудің салыстырмалы тәуелсіздігі және оның консерватизмі діннің тұрақтылығын қамтамасыз етеді;

  • дін нормаларының мораль мен құқық нормаларымен байланысы;

  • діни ғибадат (тиісті рәсімдер, дұғалар, уағыздар).

Діннің құрылымына әдетте: (1) діни сана, (2) діни табыну және (3) діни ұйымдар кіреді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет