Емтихан сұрақтарының жауаптары 50. Өсімдіктердің суыққа төзімділігі


Марганец, молибден, кобальт, мыс, мырыш, бор сияқты микроэлементердің құрамы мен маңызы



бет38/56
Дата14.04.2022
өлшемі86,04 Kb.
#31020
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   56
90. Марганец, молибден, кобальт, мыс, мырыш, бор сияқты микроэлементердің құрамы мен маңызы.

Марганец . Тыныс алу ферменттерін белсендіреді, азот алмасуына, фотосинтезге қатысады. Хлоро-пласт құрылымын қолдайды. Марганец болмаған кезде, хлорофилл жарықта тез бұзылады.

Марганецтің жетіспеушілігімен ескі және жас жапырақтардың біркелкі сарқылуы, сондай-ақ апикальды бұтақ пайда болады.



Мыс . Бұл фермент жүйелерінің бір бөлігі, олардың активаторы (азот алмасу). Мыс тапшылығы жапырақтардың ақшыл сары түсі, кейінгі некрозымен парағының шетінде хлороз байқалады.

Мырыш. Фотосинтездің, тыныс алудың ферменттерінің бөлігі фитоморганның ауксинді қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Мырышты енгізу океиндердің құрамын арттырады және өсімдіктің өсу қарқынына айтарлықтай әсер етеді.

Мырыштың жетіспеушілігімен жапырақтың бүкіл бетінің жарқын сары түстері және тамырлардың жасыл түсі, апикалы қашудың қалыңдығы, қашу «розетканы» дамытады.



Молибден. Атмосфералық азотты әртүрлі микроорганизмдермен бекітетін ферменттерді белсендіреді. Өсімдіктердің фосфор алмасуларына қатысады (энергия).

Молибденнің жетіспеушілігі тар, ұзын бұралған жапырақтардың пайда болуына, парағының жүздеріндегі қиғаштарға, күрделі жапырақтардың хлороздарына, соның ішінде педиияға әкеледі.



Бор. Ферменттердің құрамына жатпайды. Бұл ферментативті реакциялардың жылдамдығына әсер етеді, күрделі қосылыстар - сахарозды бораттар, жай қанттарға қарағанда, жапырақтардан органға дейін жылдам қозғалады. Бор кейбір ферменттер белсенділігінің ингибиторы бола алады, бірінші кезекте улы фенолдық қосылыстардың пайда болуын катализдейді.

Бордың жетіспеушілігімен қанттардың жапырақтардан шығуы, сондай-ақ нуклеин қышқылдарының синтезі, атудың апикальды буыны және тамыр өсімінің нүктесі өледі, гүлдер қалыптаспайды, жапырақтары бұралып, деформациялануда.

Кобальт. Бүл элемент өте аз мөлшерде (0,05-11,6 мг/кг қүргақ затқа) барлық осімдіктерде кездеседі. Жогары сатыдағы өсімдіктер ішінде суда өсетіндердің және бүршақ түқымдастардың қүрамында кобальт мөлшері басқаларға қарағанда көбірек болады. Өсщцік организміндегі Со - ион күйінде порфиринді қосындыларда (В12 витамині), басқа да органикалық заттардың — кобальтгі коферменттер қүрамьщца кездеседі. В-витамині және кобальтті коферментгер бактериялық түйнекшелерде табылды. Кобальт валентгілігі өзгергіш металдарға жатады. Оның Со2+ — Со3+ жүйесі қышкыл ортада тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатыса алатындыгын дәлелдейді. Дегенмен, кобальттьщ тыныс алу мен фотосинтез ферментгерінің ырықты болігіне енетіңдігі байқалған жоқ. Бүл элементгің басқа металдар сияқты карбоксилдену жөне карбоксилсіздену, пептидтік байланыстар мен фосфорлы эфирлердің ыдырау, фосфорлы топтардың ауысу реакцияларына жанама қатысатындығы байқалды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   56




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет