Тас пен қыштан жасалған еңбек құралдары табылған.Металл біз табылған.
Ыдыстар саз балшықтан жасалған, түбі жұмыртқа тәрізді болып келген.
Оларды әшекейлеу үшін тарақ тісті сияқты өрнек салған.
Тұрақ тұрғындары теңіз молюскаларының қабықтарын моншақ етіп таққан.
-Жыңғылды, Қошқарата
ҚОЛА ДӘУІРІНДЕГІ ҚАЗАҚСТАН Б.з.б. 2-1 мыңжылдықтар яғни б.з.б.ХVІІІ-VІІІ ғасырлар
Ерекшеліктері
-Металл өңдеу игерілді;
-Көшпелі мал шаруашылығы қалыптаса бастады;
-Теселі егіншілік дамыды.
Металл игеру
-4 мың жыл бұрын, яғни б.з.б. 2 мыңжылдықта Еуразияның далалық аймақтарында маңызда оқиға қола алу тәсілі ойлап табылды..Қола –мыс пен қалайыныңқосындысы.
-Қола еңбек құралдары еңбек өнімділігін арттырды. Тас балтаға қарағанда қола балтамен ағашты үш есе тез шабуға мүмкіндік берді.
-Металл құралдарды пайдалану дөңгелекті ойлап табуға және дөңгелекті көлікті кеңінен пайдалануға әкелді. Дөңгелекті көлік адамзат баласының ерекше жетістіктерінің бірі саналады. Б.з.б III мыңжылдықтың соңында дөңгелекті арбалар жасала бастады.
Кен ісінің орталықтары
-Орталық және Шығыс Қазақстан. Сарыарқа мен Кенді Алтайда мыс өндіру б.з.б II мыңжылдықтан басталып, XIII-XII ғасырларда кен өндіру ісі жоғары шегіне жеткен. Орталық Қазақстаннан 500-ге жуық кен орындар анықталды.