English grammar and exercises ағылшын тілі грамматикасы
жүктеу/скачать 0,59 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- (which)
- Реттік сан есім (Ordinal numerals)
- Хронологиялық оқиға уақыты.
- Есімдік (The Pronoun)
| Сан есім (The Numeral)
Сан есімдер есептік жəне реттік сан есімге бөлінеді: есептік сан есім қанша? (how many?) деген сұраққа жауап береді (бір, екі, үш), реттік сан есім қай? (which?) қайсысы? нешінші? деген сұраққа жауап береді (the first бірінші, the second екінші, the third үшінші). Өзінің құрылысы бойынша сан есімдер жай (one бір, two екі) туынды (sixteen он алты, fifty елу) жəне құрама болып бөлінеді (two hundred екі жүз, forty five қырық бес). Есептік сан есімдер (Cardinal Numerals) 1-12 13-19 20-90 1-one 13-thirteen 20-twenty 2-two 14-fourteen 21-twenty-one 3-three 15-fifteen 30-thirty 4-four 16-sixteen 40-forty 5-five 17-seventeen 50-fifty 6-six 18-eighteen 60-sixty 7-seven 19-nineteen 70-seventy 8-eight 80-eighty 9-nine 90-ninety 22
11-eleven 12-twelve Есептік сан есімде 20-дан 90-ға дейін ty деген жұрнақ қосылады. 21- twenty -one, 22- twenty - two деген есептік сан есімдер дефис арқылы жазылады. 100- a (one) hundred, 200 – two hundred. Hundred, thousand, million деген сан есімдердің алдында белгісіз (а) артикль немесе one деген сан есім қойлады. Реттік сан есім (Ordinal numerals) Реттік сан есімде (1, 2, 3 қоспағанда) th жұрнағы қосылады. Мысалы: 1 – 12 1 st -the first - бірінші 2 nd -the second - екінші 3 rd -the third - үшінші 4 th -the fourth - төртінші 5 th -the fifth - бесінші 6 th -the sixth- алтыншы 7 th -the seventh-жетінші 8 th -the eighth-сегізінші 9 th -the ninth-тоғызыншы 10 th -the tenth-оныншы 11 th -the eleventh-он бірінші 12 th -the twelfth-он екінші 20 – 90 20 - the twentieth 21 - the twenty-first 22 nd - the twenty-second 30 th - the thirtieth 40 th - the fortieth 50 th - the fiftieth 60 th - the sixtieth 70 th - the seventieth 80 th - the eightieth 90 th - the ninetieth Ондықтырды білдіретін сан есімдерге -th жұрнағы қосылғанда ең соңғы əріп -у - ie əріптеріне өзгереді. 100 th -the hundredth 23
st -the hundred and first 200 th - the two hundredth Хронологиялық оқиға уақыты. Ағылшын тілінде жылдар eceптік сан есіммен көрсетіледі. 1900-nineteen hundred 1904- nineteen four 1945- nineteen forty-five 1961- nineteen sixty-one Уақыттар ағылшын тілінде реттік сан есіммен көрсетіледі. 15 th May, 1960-the fifteenth of May, nineteen sixty. May 15, 1960 May of fifteen, nineteen sixty. Есімдік (The Pronoun) Есімдік деп зат есімнің немесе сын есімнің орына қолданылатын сөз табын айтады. Мысалы: Pushkin is the greatest Russian poet. He was born in 1799. Пушкин ең ұлы орыс ақыны. Ол 1799 жылы туған. (Пушкин деген зат есімнің орына, he деген есімдік қойылады). The day was warm. Such days are rare in October. Күн жылы болды. Қазан айында мұндай күндер сирек кездеседі. (warm деген сын есімнің орына, such деген есімдік қойылады). Есімдіктер зат есімнің алдында тұрады. Мысалы: I see them every day. Мен оларды күнде көремін. Where is my fountain-pen? Менің қаламым қайда? Есімдіктер өз алдына қолданылады. Мысалы: He is a doctor Ол дəрігер. Helen saw him yesterday. Лена оны кеше көрді. The pencil is mine Қарандаш менікі. Көптеген есімдіктер кей жағдайларда зат есімнің алдында қолданылады, кейде есімдіктер өз алдына қолданылады. Мысалы: Peter read all the stories in this book. Петр бұл кітаптан барлық əңгімені оқып шықты All were ready for the trip. Барлығы жол сапарға дайын болды. |