Орысша– қазақша терминдер көрсеткіші
Русско-казахский указатель терминов
Автономия национально-культурная – Ұлттық-мəдени автономия 204-205,
119-120
Автономия национально-территориальная – Ұлттық-аумақтық автономия
205-206, 115-117
Автохтон – Автохтон (байырғы, жергілікті) 206-207, 6
Автохтонный язык – Автохтондық тіл (байырғы тіл) 207, 6
Адаптация этническая – Этностық бейімделу 207-208, 147-148
Аккультурация – Аккультурация 208, 13
Аккультурация национальная (этническая) – Ұлттық (этностық) аккульту-
рация 209, 113-114
Анклав этнический – Этникалық анклав 209-210, 145
Антагонизм национальный (или этнический)– ұлттық (немесе этностық)
антагонизм 210-211, 114-115
Антисемитизм – Антисемитизм 211-212, 16-17
Антропология этническая – Этностық антропология 212-214, 145-147
Апартеид – Апартеид 214, 17-18
Ассамблея народа Казахстана – Қазақстан халқы Ассамблеясы215, 53-54
Ассимиляция –Ассимиляция 215-216, 18-19
Ассимиляция культурная – Мəдени ассимиляция 216-217, 74
Ассимиляция этническая – Этностық ассимиляция 217, 158
Ассимиляция языковая – Тілдік ассимиляция (Тілдің сіңуі) 217, 109
Беженцы – Босқындар 218, 20
Билингвизм – Қостілділік (Билингвизм) 218, 19
Бипатриды – Қос азаматтығы барлар 218, 69
Верховный Комиссар по делам Национальных меньшинств ОБСЕ – ЕҚЫҰ
Ұлттық Азшылық істері бойынша Жоғарғы комиссар 219, 112-113
Возрождение языка – Тілдің қайта жаңғырылуы 219, 106
Всеобщая декларация прав человека – Адам құқықтарының жалпыға бір-
дей декларациясы 220-221, 6-7
Гетто – Гетто 221-222, 23
Государство –Мемлекет 222-224, 75-78
Государственная идентичность – Мемлекеттік сəйкестілік 225-226, 81-82
Государственная программа развития и функционирования языков в Рес-
публике Казахстан – Қазақстан Республикасының тілдерді дамыту мен қол-
данудың мемлекеттік бағдарламасы 226-228, 64-67
Государственность – Мемлекеттілік 228-229, 78-79
Государственный язык – Мемлекеттік тіл 229-230, 82-84
Гражданство – Азаматтық 230-232, 9-11
Двуязычие – Қостілділік 232-233, 69-70
Деколонизация – Отарсыздандыру (Деколонизация) 233, 92
Демография –Демография 233-234, 23-24
Демократия –Демократия 235-236, 24-25
Депопуляция –Депопуляция 235-236, 24-25
Депортация – Жер аудару 235-236, 34
394
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
Деэтнизация – Этноссыздандыру (Деэтнизация) 236, 144-145
Джихад –Жихад 236-237, 36
Диаспора – Диаспора 237, 26
Дискриминация (этническая, национальная, расовая) – Кемсітушілік (эт-
ностық, ұлттық, нəсілдік) 236-238, 41-425
Доктрина национального единства Казахстана – Қазақстанның ел бірлігі
доктринасы 238-240, 46-48
Дисперсизация этническая – Этностық дисперсизация 240-241, 148-149
Духовный колониализм – Рухани отаршылдық 241-242, 96
Евразийская идея (Евразийство) – Еуразиялық идея (Еуразияшылдық)
242-243, 27-28
Евразийская идентичность – Еуразиялық сəйкестілік 243, 30
Евразийская интеграция –Еуразиялық интеграция 243-244, 29
Евразийский экономический союз – Еуразиялық экономикалық одақ 244, 30
Европейский союз– Еуропалық Одақ 244-246, 31-32
Европоцентризм – Европоцентризм 246, 30-31
Закон РК об АНК– ҚХА туралы ҚР Заңы 246-247, 71-72
Законодательство в сфере межэтнических отношений – Этносаралық қа-
тынастар саласындағы заңнама 246-247, 139-140
Законодательство о языках в Казахстане – Қазақстандағы тілдер туралы
заңнама 248-249, 50-51
Идентификация – Сəйкестендіру 250, 97
Идентификация гражданская – Азаматтық сəйкестендіру 250, 11
Идентификация культурная – Мəдени сəйкестендіру 251, 74
Идентификация религиозная – Діни сəйкестендіру 251-252, 26-27
Идентификация этничес кая – Этностық сəйкестендіру 252, 155
Идентификация языковая – Тілдік сəйкестендіру 252, 108
Идеология – Идеология 252-254, 36-38
Иммиграция– Иммиграция 254, 38
Индикатор – Индикатор 254, 38
Индикатор этнополитики – Этносаясат индикаторы 254-255, 143-144
Инкультурация (овладение этнокультурным опытом) – Инкультурация
(этномəдени тəжірибені меңгеру) 255-256, 38-40
Интеграция – Интеграция (бірігу, ықпалдастық)256-257, 40
Интернационализм – Интернационализм 257, 40-41
Ирредента – Ирредента 257-258, 41
Историческая Родина– Тарихи отан 258, 100
Казахстанская модель межэтнической толерантности и общественного со-
гласия – Этносаралық толеранттылық жəне қоғамдық келісімның қазақстан-
дық үлгісі 258-261, 141-143
Кафедры Ассамблеи народа Казахстана – Қазақстан халқы Ассамблея ка-
федралары 261, 73
Кафедра ЮНЕСКО по этнической и религиозной толерантности ЕНУ им.
Л.Н.Гумилева – Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ ЮНЕСКО-ның этностық жəне діни то-
леранттылық жөніндегі кафедрасы 262, 73
Клуб ведущих журналистов и экспертов по вопросам межэтнических от-
ношений при Ассамблее народа Казахстана – Қазақстан халқы Ассамблеясы
395
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
жанындағы Этносаралық қатынастар жөніндегі жетекші журналистер мен
сарапшылар клубы 262, 55
Конформизм – Конформизм 262-264, 42-44
Конфликт этнический (межэтнический конфликт)– Этностық қақтығыс
(этносаралық қақтығыс) 264-266, 151-153
Концепция развития Ассамблеи народа Казахстана (до 2020 года) – Қазақ-
стан халқы Ассамблеясы (2020 жылға дейінгі) дамуының тұжырымдамасы
266-267, 54-55
Коренной этнос– Тұрғылықты этнос 267-268, 111
Коренной язык – Тұрғылықты тіл 268,110
Космополитизм– Космополитизм (əлемді сүюшілік) 268-269, 44-45
Ксенофобия – Ксенофобия (бейтаныс адамдардан, биіктіктен қорқушылық)
269-270, 45-46
Культура межэтнического общения – Этносаралық қатынас мəдениеті 270,
140
Культурный проект «Триединство языков» – «Тілдердің үштұғырлы» мə-
дени жобасы 271, 73
Лингвоним – Лингвоним 271, 73
Мажилис Парламента Казахстана (9 депутатов АНК, депутатская группа)
– Қазақстан Республикасы Парламентінің Мəжілісі (ҚХА-ның 9 депутаты,
депутаттық топ) 271-272, 59-61
Малая Родина – Кіші отан 272-273, 46
Малочисленные народы – Саны аз халықтар 273, 97
Международный язык – Халықаралық тіл 273, 126
Межэтнические отношения – Этносаралық қатынастар 273-275, 137-139
Межэтнический брак – Этносаралық неке 275-276, 140-141
Ментальность этноса – Этностық дiл 276, 149-150
Местное самоуправление – Жергілікті өзін-өзі басқару 276-277, 34-35
Местный язык – Жергілікті тіл 278, 35
Мигрант – Мигрант 278, 84
Мигрантофобия – Мигрантофобия 279, 85
Миграция этническая – Этностық көші-қон 279, 150-151
Миноритарный язык – Миноритарлық тіл 279, 85
Мировые языки – Əлем тілдері 279-280, 19
Мифология национальная – Ұлттық мифология 280, 120-121
Мнение общественное – Қоғамдық пікір 280-281, 68
Мобильность этническая – Этностық ұтқырлық 281, 160
Модернизация (в свете «Стратегии «Казахстан – 2050»)– Модернизация-
лау/ жаңаша жаңғырту («Қазақстан-2050» Стратегиясы тұрғысынан) 281-284,
55-57
Мультилингвизм – Мультилингвизм, көптілділік 284, 45
Народ Казахстана – Қазақстан халқы 284-285, 52-53
Научно-экспертный Совет Ассамблеи народа Казахстана (НЭС АНК) –
Қазақстан халқы Ассамблеясының жанындағы ғылыми-сарапшылық Кеңес
(ҚХА ҒСК) 285-286, 55-57
Национализм – Ұлтшылдық 286-288, 123-125
396
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
Национальная безопасность – Ұлттық қауіпсіздік 288-289, 118-119
Национальная идея «Мəнгілік ел» – «Мəңгілік ел» ұлттық идеясы 289, 74-75
Национальное возрождение – Ұлттық жандану 289, 117
Национальное единство – Ұлттық бірлік 290, 117
Национальное согласие – Ұлттық келісім 290, 118
Национальное меньшинство – Ұлттық азшылдық 291, 111-112
Национальный эгоизм – Ұлттық өзімшілдік (эгоизм) 292, 125
Общественное сознание – Қоғамдық сана 292, 68-69
Общность – Қауымдастық 292, 52
Оралман (см. Репатриант) – Оралман (қар. Репатриант) 292-293, 89-90
Официальный язык – Ресми тіл 293, 95-96
Пассионарность– Пассионарлық 293-294, 92-93
Патриотизм – Патриотизм 294-295, 93-94
Патриотизм новый казахстанский – Жаңа қазақстандық патриотизм 295-
296, 32-34
Первый Президент РК – Лидер Нации – Қазақстан Республикасының
Тұңғыш Президенті, Елбасы 296-297, 67-68
Перепись населения (этнический состав, динамика) – Халық санағы (этнос-
тық құрам, динамика) 297-298, 126-127
Популяция – Популяция 298, 94
Послание Президента РК народу Казахстана – ҚР Президентінің Қазақстан
халқына жолдауы 298-299, 63-64
Права национальных меньшинств (международные стандарты) – Аз ұлт-
тардың құқықтары (халықаралық стандарттар) 299-301, 11-13
Право на пользование родным языком и развитие культуры – Ана тілін
пайдалану жəне мəдениетін дамыту құқығы 301-303, 14-16
Право на свободу объединений – Бірлесу бостандығы құқығы 303-304, 21-22
Предпринимательство этническое – Этностық кəсіпкерлік 304-305, 150
Председатель Ассамблеи народа Казахстана – Қазақстан халқы Ассамбле-
ясының төрағасы 305-306, 57-58
Принцип невмешательства во внутренние дела – Ішкі істерге араласпау
Қағидаты 306, 128-129
Принцип самоопределения народов и наций – Халықтардың жəне ұлттар-
дың өзін-өзі билеу Қағидаты 306-308, 127-128
Принцип территориальной целостности государств – Мемлекеттің ау-
мақтық тұтастығы қағидаттары 308, 79-80
Принципы казахстанской этнополитики – Қазақстандық этносаясат қағи-
даттары 308, 79-95
Радикализм – Радикализм 309-310, 94-95
Разделенные народы – Бөлiнген халықтар 310-311, 20-21
Расы человека– Адам нəсілдері 311-314, 88-89
Расизм – Нəсілшілдік 312-314, 88-89
Репатриант – Репатриант (оралман) 314, 95
Родина – Отан 314-315, 90-92
Родной язык– Ана тілі 315, 13-14
Сегрега́ция– Сегрегациялау 315-316, 97-98
397
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
Секретариат Ассамблеи народа Казахстана Администрации Президен-
та РК – ҚР Президенті Əкімшілігі Қазақстан халқы Ассамблеясының хат-
шылығы (аппараты) 316-317, 62-63
Сенат Парламента Республики Казахстан – Қазақстан Республикасы Пар-
ламентінің Сенаты 317-318, 61
Сепаратизм – Сепаратизм 318-319, 98-99
Символика государства (гимн, герб, флаг) – Мемлекеттік рəміздер (əнұран,
елтаңба, ту) 319-320, 80-81
Символика этническая – Этностық рəміздер 320, 154-155
Смена языка– Тілдің ауысуы 321, 103
Совет АНК– ҚХА Кеңесі 321-322, 70-71
Соотечественники – Елдестер, отандастар 322, 90-92
Социолингвистика – Əлеуметтік лингвистика 322, 19
Суверенитет – Егемендік 322-324, 27
Суперэтнос – Суперэтнос 324, 99
Теории наций – Ұлт теориясы 324-326, 121-122
Терроризм – Лаңкестік 326-327, 72-73
Титульный этнос – титулды этнос 327, 100
Титульный язык– Титулды тіл 327, 100
Толерантность– Толеранттылық 327-328, 100-102
Уполномоченный по правам человека – Адам құқықтары жөніндегі уəкіл
328-329, 59
Федерализм – Федералшылдық (Федерализм) 329-330, 125
Экспансия языковая – Тілдік экспансия 330, 111
Экстремизм – Экстремизм 330, 129
Эмигрант – Эмигрант 330-331, 129-130
Эмиграция – Эмиграция 331, 130-131
Этническая антропология – Этностық антропология 331, 145-147
Этническая группа– Этностық топ 331-332, 158-159
Этническая идентичность – Этностық сəйкестілік 332, 155-158
Этническая культура: традиции и обычаи – Этностық мəдениет: дəстүрлер
мен салт-ғұрыптар 333, 153-154
Этническая фузия – Этностық фузия 333, 160-161
Этнические стереотипы – Этностық таптаурындар 334-339, 155-158
Этнический язык– Этностық тіл 336, 159
Этнография – Этнография 336-337, 132
Этнодемография– Этнодемография 337, 132-133
Этноконфессиональная общность –Этноконфессиялық қауымдастық 337-
338, 133-134
Этнокультурные объединения – Этномəдени бірлестіктер 339-340, 134-135
Этнолингвистика – Этнолингвистика 340, 160
Этнология –Этнология 340, 134
Этнонациональная политика (этнополитика) – Этноұлттық саясат (Этно-
саясат) 340-342, 161-162
Этноним – Этноним 342, 135-136
Этнополитология – Этносаясаттану 342-343, 136-137
398
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
Этно-просветительские школы и комплексы – Этноағартушылық мектеп-
тер мен кешендер 343, 131
Этнос – Этнос 343-344, 131
Этносоциология – Этноəлеуметтану 344, 132
Этнофор – Этнофор 344, 160
Этноязыковая ситуация – этнотілдік ахуал 344, 159-160
Язык – Тіл 345, 102
Язык диаспоры – Диаспора тілі 345, 26
Язык и закон – Тіл жəне заң 345, 105
Язык и общество – Тіл жəне қоғам 345, 107
Язык и письменность – Тіл жəне жазу 345-346, 104-105
Язык и религия – Тіл жəне дін 346, 104
Язык межэтнического общения – Этносаралық қатынас тілі 346-347, 136
Язык образования – Білім беру тілі 347, 21
Языки Казахстана – Қазақстан тілдері 347-348, 48-50
Языковая ассимиляция – Тілдік ассимиляция ( тілдер ассимиляциясы) 348-
349, 102
Языковая идеология – Тілдік идеология 349, 106
Языковая идентичность – Тілдік сəйкестілік 349, 109
Языковая общность – Тілдік қауымдастық 349, 106
Языковая политика – Тіл саясаты 349-350, 107-108
Языковая реформа – Тілдік реформа 350, 110
Языковая ситуация – Тілдік ахуал 350-351, 102-103
Языковая ситуация в Казахстане – Қазақстандағы тілдік жағдай 351, 51-52
Языковое законодательство – Тілдік заңнама 351-352, 105-106
Языковое планирование – Тілдік жоспарлау 352-353, 103-104
Языковое право – Тілдік құқық 353, 107
Языковое регулирование –Тілді реттеу 354, 109-110
Языковое строительство – Тілдік құрылыс 354, 107
399
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
МАЗМҰНЫ
СОДЕРЖАНИЕ
Алғысөз ...............................................................................................................................3
А ..........................................................................................................................................6
Ə ....................................................................................................................................... 19
Б ........................................................................................................................................ 19
Г ........................................................................................................................................ 23
Д ....................................................................................................................................... 23
Е ........................................................................................................................................ 27
Ж ....................................................................................................................................... 32
И ....................................................................................................................................... 36
К ....................................................................................................................................... 41
Қ ....................................................................................................................................... 46
Л ....................................................................................................................................... 72
М ....................................................................................................................................... 74
Н ....................................................................................................................................... 88
О ....................................................................................................................................... 89
П ....................................................................................................................................... 92
Р ........................................................................................................................................ 94
С ....................................................................................................................................... 97
Т ...................................................................................................................................... 100
Ұ ..................................................................................................................................... 111
Ф ..................................................................................................................................... 125
Х ..................................................................................................................................... 126
І ....................................................................................................................................... 128
Э ..................................................................................................................................... 129
Қазақстан этностары (қысқаша анықтамалық ақпарат) ........................................... 163
Предисловие .................................................................................................................. 201
А ..................................................................................................................................... 204
Б ...................................................................................................................................... 218
В ..................................................................................................................................... 219
Г ...................................................................................................................................... 221
Д ..................................................................................................................................... 232
Е ...................................................................................................................................... 242
З ...................................................................................................................................... 246
И ..................................................................................................................................... 250
К ..................................................................................................................................... 258
Л ..................................................................................................................................... 271
М ..................................................................................................................................... 271
Н ..................................................................................................................................... 284
О ..................................................................................................................................... 292
П ..................................................................................................................................... 293
Р ...................................................................................................................................... 309
С ..................................................................................................................................... 315
Т ...................................................................................................................................... 324
У ..................................................................................................................................... 328
Ф ..................................................................................................................................... 329
Э ..................................................................................................................................... 330
Я ..................................................................................................................................... 345
Этносы Казахстана (краткая справочная информация) ............................................ 355
Библиография ................................................................................................................ 388
Русско-казахский указатель терминов ........................................................................ 393
400
ЭТНОСАЯСИ СӨЗДІК
Теруге 01. 11. 2014 берiлдi.
Басуға 19. 11. 2014 қол қойылды.
Пiшiмi 70х100. 1/16. Офсеттiк басылым.
Қарiп түрi «Times New Roman»
Шартты баспа табағы 32,5.
Таралымы 4000
Беттеген - Б.Косдаулетов,
Корректор - А.Кенесова,
А.Кадирхан.
ЭТНОСАЯСИ СӨЗДІК
Қазақстанның қоғамдық келісім және этносаралық толеранттылық саясаты
және практикасы терминдері мен ұғымдары
ЭТНОПОЛИТИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ
Термины и понятия казахстанской политики и практики
в сфере общественного согласия и межэтнической толерантности
Достарыңызбен бөлісу: |