Еуразия гуманитарлық институтының хабаршысы тоқсандық журнал 2001 ж шыға бастаған 2014



Pdf көрінісі
бет11/31
Дата30.01.2017
өлшемі2,64 Mb.
#3056
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   31

СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 
 
1.
 
Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 17 
января 2014 года «Казахстанский путь – 2050: единая цель, единые интересы, единое 
будущее». 
2.
 
Лотман
 
Ю.М. Воспитание души
.
 - Санкт-Петербург
:
 «Искусство – СПБ», 2005. – 624с. 
3.
 
Востряков
 
Л.Е. 
Культурная 
политика: 
концепции, 
понятия, 
модели 
http://www.cpolicy.ru/analytics/80.html
 
 
 
 
ТҮЙІН 
 
Мақала  мәдени  саясаттың  құрылымдарын  жүзеге  асырудағы  мәселелерге  арналған.  Дәл 
бүгінгі  күні  нақты  нәтижелерге  қол  жеткізу  арқылы  бұрын  соңды  болмаған  ұлттық  рухани 
құндылықтарымыздың көркемдік жарқын тұстарын жетілдірудеміз. Мәдениет және өнер салалары 
бойынша  шетелдік  ірі  халықаралық  мекемелермен  жақын  әрі  нәтижелі  түрде  ынтымақтастық 
орнату  қажет.  Қазақстан  Республикасы  мәдени  саясатын  жүзеге  асырудағы  міндеттері, 
құрылымдары, мақсаты мен маңызы дәйекті түрде қарастырылған. 
 
RESUME 
 
This article is devoted to the study of creative education issues in Kazakhstan at the present stage, 
when  cultural  paradigms  are  changing.  It  highlightes  a  whole  complex  of  problems  including  the 
reduction of class hours, which is unacceptable for the creative disciplines, and ultimately lead to a loss of 
connection  with  the  master,  etc.  This  article  suggests  solutions  for  the  needs  of  scientific  and  teaching 
staff.  Also,  in  this  article  there  are  highlighted  positive  and  negative  aspects  of  implementation  and 
development of the multilevel credit technology as a new higher education form. Nevertheless, the reform 
of the national education system is the answer for time challenges, and it is impossible to handle without 
it. It is noted that the nearest task for the whole creative intelligentsia is improvement and enhancement. 
 

 
 
99 
ӘОЖ 159.9:296.41:244.13 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Болашақ кәсіптік 
оқыту 
мұғалімдерінің 
әдістемелік іс-
әрекетін 
қалыптастыруда 
комбинаторлық 
технологияны 
пайдалану 
 
Аннотация  
Мақалада  кәсіби  білім  беріліп  жатқан 
болашақ  мұғалімнің  әдістемелік  іс-әрекетін 
қалыптастыруда 
комбинаторлық 
техно-
логияны пайдалану мәселесі қарастырылады.  
Түйін  сөздер:  комбинаторлық  техно-
логия, блум таксономиясы. 
 
 
Оқытудың  мазмұнындағы  ғылымның 
соңғы  табыстары  болашақ  кәсіптік  оқыту 
мұғалімдерінің 
әдістемелік 
іс-әрекетін 
қалыптастыруда, 
теориялық 
материал 
көлемінің  артуы,  оқытудың  дамып  келе 
жатқан  сапасына  қабілеттілігін  жетілдіруге 
баса назар аударылуы болып отыр [1].  
Мектеп  оқушыларының  оқу  еңбегін 
міндетті 
түрде 
мұғалімнің 
басқаруын, 
сонымен  қатар  оқушылардың  дербестігін, 
олардың  қызығып  өз  әрекетімен  жасайтын 
әрекетін  де  керек  етеді.  Осыған  байланысты 
кейбір  педагогтер  студенттердің  оқу  еңбегін 
ұйымдастырудың  нәтижесі  жемісті  аяқталуы 
үшін,  мұғалім  оны  алдымен  ұсыну  қажет  деп 
санайды.  Қазіргі  жаңа  әлеуметтік  жағдай 
мектептің иілгіш, динамикалық, әрбір тоқырау 
мен  шаблонына  қарсы  тұра  алатындай  болуы 
керек  дейді.  Педагогикалық  тұрғыдан  алған 
мұндай  мәселені  комбинаторлық  технология 
зерттейді [2]. 
«Комбинаторлық 
технология» 

инновациялардың  жетістіктерін  педагоги-
калық  практикада  қолдану  немесе  «КТ  -  бұл 
оқытудың  тиімділігін  арттыру  мақсатымен 
білім  беру  үдерісін  зерттеу  негізінде  оқу 
үдерісін 
жүзеге 
асыру 
және 
бағалау, 
бағдарламалаудың  жүйелі  тәсілі».  Әрі  қарай 
бағдарламау 
идеясының 
қалыптасуына, 
оқудың  арнайы  техникалық  құралдарын 
жасауға 
байланысты 
«комбинаторлық 
технология» деген термин пайда болады.  
Әр  түрлі  пәннен  оқушылардың  жұмыс 
істеу  ерекшеліктеріне,  әдістемелік  тәжіри-
бесіне  шығармашылықпен  қарау,  жаңашыл 
тәжірибелерді  жеке  әдістемелерді  кеңінен 
пайдалануға мүмкіндік береді [3]. Олай болса, 
мұғалімнің  шеберлігін  арттыруда  болашақ 
мұғалімдердің  жаңа  технология  үдерісінде 
әдістемелік  іс-әрекетін  қалыптастыру  алға 
қойылған міндеттердің бірі. Сондықтан қазіргі 
оқыту  технологияларында  жеке тұлға ретінде 
А. Саипов 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан 
мемлекеттік университеті, п.ғ.д., доцент 
 
Д.К. Пошаев 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан 
мемлекеттік университеті, п.ғ.к., доцент 
 
А.С. Узахова 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан 
мемлекеттік университеті,  
п.ғ.к., аға оқытушы 
 
С. Әділхан 
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан 
мемлекеттік университеті, магистрант 
 
 

 
 
100 
мұғалімнің орны ерекше болғандықтан, мұғалім жаңа технологияны меңгеріп, оқу үдерісі 
мен  студенттердің  оқу  еңбегінде  қолдануы  қажет.  Ал  мектепте  технология  сабағы 
көбінесе  белгілі  бір  бағыттағы  шығармашылық  деңгейде  өтетіндіктен,  олардың  сатысы, 
әдіс-тәсілі жаңа оқыту технологиялары болуы керек.  
Комбинаторлық  технологияны  кәсіптік  оқыту  сабақтарында  пайдалану  үшін 
алдымен осы салада оқытылатын оқу материалдарын біліп алу қажет. Бұл мәселені жүзеге 
асыруға  бізге  мектептің  оқу  бағдарламасы  көмектеседі.  Ондағы  оқытылатын  тарауларға 
талдау жасау арқылы, біз сабаққа қажетті материалдарды анықтай аламыз. Сонымен қатар 
комбинаторлық технологияның оқыту барысын зерделеу қажет.  
Комбинаторлық  технология  -  бұрын  пайдаланылмаған,  бірақ  белгілі  әдістеме 
элементтерін  әр  оқушының  шығармашылық  әрекетінде  жаңаша  құрастыру  барысын 
түсіндіреді.  Бұл  көбінесе  қазіргі  өмірді  пәнаралық  байланыс  тұрғысынан  түсіндіруге 
ұмтылыс  жасайды.  Біз  бұл  тұрғыда  білім  беру  жүйесінде  оқыту  үдерісін 
технологияландыру  бағытын  қарастырып  отырмыз  [4].  Яғни,  бірнеше  оқыту 
технологияларын  бір  тарауды  өту  барысында  қалай  қолданса  тиімді  болатындығын 
ұсынудамыз (1-суретте қарастырылған).  
 
 
Сурет 1 Блум таксономиясын жүзеге асыру моделі 
 
Оқу материалын меңгеруді әділ бағалау мақсатында біз Блум таксономиясын негізге 
алып отырмыз. Әлемде бұл жүйені негізінен оқытуда жоспарлау және оның нәтижелерін 
бағалау  кезінде  пайдаланады.  Ағылшынның  педагог-әдіскері  Дж.  Петти  Блум 
таксономиясын  жан-жақты  қолдануға  болады  деп  әділ  бағасын  бере  білген.  Мәселен, 
таксономияның алты негізгі сатысын білу мен қабілеттіліктің иерархиясы ретінде қарауға 
болады. Бұл сатыларды оқушыларға ұсынылатын тапсырмалардың деңгейі ретінде қарау 
керек.  «Тапсырма»  сөзі  бұл  арада  кең  ауқымда  қолданылады  –  ол  мұғалімнің  сұрағы, 
жаттығуы,  шығармасы,  жобасы  және  т.б.  болуы  мүмкін.  Мұның  болашақ  мұғалімдердің 
әдістемелік іс-әрекетін қалыптастыруға мүмкіндігі де мол [5]. 
Сонымен біз отандық технологиялардың ішінен жоғары сұранысқа ие болып жүрген 
технологиялардың  бірі  –  «Оқытудың  үшөлшемді  әдістемелік  жүйесін»  (ОҮӨЖ)  таңдап 
алдық.  Оқытудың  «Үшөлшемді  әдістемелік  жүйесі»  Қазақстан  Республикасындағы 
үздіксіз  білім  беру  жүйесінің  барлық  сатысындағы  оқыту  үдерісіне  енгізу  арқылы  білім 
беру  жүйесін  2015  жылға  дейін  дамыту  Мемлекеттік  Тұжырымдамасы  мен  2010-2020 
жылдарға  дейінгі  Бағдарламаларын  жүзеге  асыру  барысында  күтілетін  нәтижелерге  қол 
жеткізуге болады, яғни: 1) нәтижеге бағытталған бәсекеге қабілетті сапалы білім алуға 
жағдай  жасалады;  2)  білім  беру  жүйесінің  дамуын  болжауға  және  қадағалауға 
(мониторинг  жүргізуге)  қолайлы  жағдай  туады;  3)  білім  беру  жүйесінің  сапасын  әділ 
бағалайтын  Ұлттық  бағалау  жүйесі  құрылады.  «Оқыту  технологиясы»  –  тоғыз 
компоненттен  тұратын  ұғым:  1)  үдерістің  мақсаты;  2)  мазмұны;  3)  әдіс-тәсілдері  (әдіс-
тәсілдер жиынтығы - әдістеме), 4) оқыту формасы (жекеше, жұптық, топтық, фронтальды, 
ұжымдық);  5)  құралы,  соның  ішінде  ақпараттық  коммуникациялық  технологиялар  (e-
learning  және  онлайн  оқытулары).  Аталған  бес  компонент  кез  келген  үрдіс  жоспарының 
құрылымына  кіреді  (өндірісте,  мысалы  нан  пісіріру  технологиясы,  сондай-ақ  оқытуда 
БОӘ               ОҮӨЖ                     ПШТ  
 
 
 
 
     Диалог әдісі                 Зерттеушілік            КЕЙС 
 
Білім; Түсіну; Қолдану Талдау; Синтез (жүйелеу, жинақтау); 
Бағалау 
 

 
 
101 
болсын). Жоспарды тиімді түрде жүзеге асыру үшін: 6) үдерісті басқарушы (мұғалім) мен 
орындаушы  (оқушының)  қызығушылығын  тудыратын  әрекеттер  қолданылады;  7) 
орындаушының  (оқушының)  өз  бетімен  танымдық  қызметінің  әрекеттері  (қадамдары) 
орындалады; 8) басқарушының (мұғалімнің) басқару функциялары жүзеге асырылады); 9) 
нәтиже  (әр  тақырып  бойынша  әр  оқушы  баға  алса,  сабақ  технологиялық  амал  негізінде 
өткізілген болып саналады).  
Оқу мақсаттарының негізгі категориялары:  
1) Білім; 2) Түсіну; 3) Қолдану; 4) Талдау; 5) Синтез (жүйелеу, жинақтау); 6) Бағалау. 
 
Кесте 1 Блум таксономиясы бойынша оқу мақсаттарының негізгі категориялары 
Тақы
рыб
ы
 
Бл
ум
 
катег
ория
лар
ы
 
Категориялар 
мазмұны 
Оқушы 
әрекеті 
К
рит
ерий
лер
 
Дескриптор 
 
Ұ 
п 
а 
й 
Оқыту 
технологиялары 
мен әдістері 
 
Бі
лі
м
 
Бұл 
категория 
мәлiметтердi  қай-
талау  немесе  тану 
арқылы есте қалай 
сақталғанын 
тексеруге. 
Қолданылған 
терминдерді  біледі 
(есте 
сақтайды 
және қайталайды);  
Нақты фактілерді 
біледі. 
 
Сұрақтарға 
толық  жауап 
берді 
 

Үшөлшемді 
әдістемелік 
жүйе (ҮӘЖ)  
 
Ұ
лтт
ық
 к
остюм
ді
 ж
об
ала
у ж
әне
 да
йында
у 
 
Бі
лі
м
 
бағытталады, 
мағлұмат пен 
деректердi еске 
түсiредi. 

 
Жұмыстың 
орындалу ретін 
біледі,  

 
Негізгі ұғымдарды 
біледі;  

 
Ережелерді, 
қағидаларды біледі.  
Біл
ім
 к
өл
ем
ін 
зе
рде
ле
у 
 
 
  
Сұрақтарға 
жауап толық 
емес 

Сұрақ толым-
сыз, жауап 
толымсыз 

Тапсырма:  Түсініктер,  ұғымдар  мен  атауларды  қайталау,  олардың  қолдану  тәртiбiн  айту. 
Деңгейлер: Таным мен ойлау деңгейі – төмен деңгей. 
Түсі
ну
 
Оқулық мәтінін 
және сабақтан 
тыс оқу материал-
дарын игерту. 
Сөзбен келтіріл-
ген материалды 
математикалық 
ұғымдарға өзгер-
теді; Берілген 
ақпарат бойынша 
болашақта туын-
да-луы ықтимал 
жағдайларды 
сипаттайды. 

 
Фактілерді, 
ережелерді, 
қағидаларды 
түсінеді;  

 
Сөзбен 
келтірілген 
материалды, 
схемалар, 
графиктер, 
диаграммаларды 
түрлендіреді. 
  
Т
тақы
рыптың
 б
ас
ты и
де
ясы
н т
аб
у 
Тапсырманы 
толық 
орындады 
3  Белсенді оқыту 
әдістері  
 
 
Қателіктері 
болды 

Мүлдем 
орындай 
алмады 


 
 
102 
 
 
Тапсырма:  Трансляция  –  оқу  материалын  бір  «тілден»  екінші  «тілге»  ауыстыру  (мысалы, 
есептеу формуланы сөзбен айтып беру; сөзбен келтірілген мәліметті кесте, схемамен көрсету, 
т.б.); 
Интерпретация  – оқу материалын «өз сөзімен» түсіндіру, қысқаша баяндау
Жорамалдау  –  оқу  материалдары  бойынша  әңгіменің  әрі  қарай  не  туралы  болатындығын, 
оның салдары мен нәтижелерін болжау 
Деңгейлер: Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей. 
 
 
Қ
олда
ну
 
Тақырыпқа сәйкес 
тапсырма орын-
дау, дағдысын 
қалыптастыру. 
Бұл категория оқу 
материалын нақты 
жағдайда және 
мүлдем жаңа 
ситуацияда қолда-
нуды меңзейді. 
Мұнда ереже-
лерді, әдістерді, 
ұғымдарды, 
заңдарды, қағи-
даттарды, теория-
ларды, практика-
лық тұрғыдан 
қолдану кіреді.  
Ұғымдар мен 
қағидаларды жаңа 
жағдайларда 
қолданады; 
- Заңдар мен теория-
ларды практикалық 
тұрғыдан нақты 
ситуацияларда 
қолданады; 
- Әдіс немесе жұ-
мыс ретін дұрыс 
қолданатындығын 
көрсетеді. 
Оқу нәтижелері 
түсіне деңгейіне 
қарағанда мате-
риалды тереңірек 
игеруді талап етеді. 
Іс

әж
ірибе
 ж
ас
ау 
да
ғды
сын қа
лыптаст
ыру
 
Толық 
қалыптасқан 
3  Белсенді оқыту 
әдістері  
 
Кейс әдісі, 
технологиясы 
 
 
толық емес 

қиын 

Тапсырма: Жасап көр; кесте, график жаса; қолдану мақсатын түсіндір; тапсырманы бірнеше 
тәсілмен  шеш,  берілген  гипотезаны  тексер.  Деңгейлер:  Таным  мен  ойлау  деңгейі  –  орта 
деңгей. 
Талда
у 
Алған білімін 
нақтылау. Бұл 
категория оқу 
материалының 
мазмұнын 
сезінумен қатар 
оның ішкі 
құрылысын 
қалайша 
құралатындығын 
меңзейді. 
Жасырын (көзге 
көрінбейтін) 
жәйттерді ашады; 
- Ойдың өрбуінен 
қателер мен 
олқылықтарды 
айқындайды, 
- Фактілер мен 
олардың 
салдарының арасын 
ажыратады; 
- Ұсынылған 
фактілердің 
маңыздылығын 
айқындайды. 
Пік
ір
та
ла
сқа тү
су
. Б
ір
ін
 –
 бі
рі бағалау
 
Диалог 
құрып, 
қорытынды 
жасайды 
3  Диалог әдісі  
Диалог-ертегі 
«Сұрақ-жауапқа 
құрылған хат» 
өзара бірлесе 
оқыту 
Зерттеушілік 
әдісі 
Этнопедагогика-
лық технология 
Педагогикалық 
шеберханалар 
технологиясы. 
 
Тек диалог 
құрайды 

Жұмысқа 
қатыспайды 

Тапсырмалар:  Құрылымы  қандай?  Салдары  неде?  Топтастырыңыз;  салыстырыңыз;  себебін 
талдаңыз. Деңгейлер: Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей. 
С
ин
тез
 (
ж
үйе
-
леу, 
ж
ин
ақ
та
у 
Оқу материалы-
ның элемент-
терінен жаңашыл 
сипаттан бүтінді 
(нәтижені) 
құрастыру. Жаңа 
нәтиже ретінде 
- Шығармашылық 
тұрғыдан кішігірім 
үлгілер 
дайындайды; 
- Тәжірибе 
жасаудың өзіндік 
жоспарын ұсынады; 
Жа
ғда
ятт
ан ш
ы
ға
 
біл
у 
құ
зы
ре
ті
 
Толық 
шықты 
3  Проблемалық 
оқыту әдістері, 
Этнопедагогикал
ық технология, 
Педагогикалық 
шеберханалар 
технологиясы. 

 
 
103 
оқу материал-
дарын мүлдем 
өзгеше реттейтін 
хабарлама (баян-
дама), жұмыс 
жоспары, схема-
ларды атауға 
болады. Мұндай 
оқу нәтижелері 
жаңа мазмұн мен 
жаңа құрылым-
дарды жасап 
шығаратын 
шығармашылық 
әрекеттерді 
қолдануды талап 
етеді. 
- Қандай да 
болмасын 
проблеманы шешу 
үшін өз білімдерін 
шығармашылық 
пен қолданады. 
 
 
 
 
 
Қиналды 

Шыға 
алмады 

 
Тапсырмалар:  Өз  шешіміңізді  табыңыз,  алгоритм  құрастырыңыз,  баламасын  табыңыз, 
бөліктерден  құраңыз,  жүйелестіріңіз,  зерттеңіз.  Деңгейлер:  Таным  мен  ойлау  деңгейі  – 
жоғарғы деңгей 
Ба
ға
лау
 
Оқу материалы-
ның маңызын 
анықтау, ол 
туралы өзіндік 
пікір келтіру, 
ойын білдіру. Бұл 
деңгей алдыңғы 
категориялардың 
оқу 
нәтижелелеріне 
қол жеткізуді 
меңзейді. 
Оқу материалы 
құрылымының 
логикасын жазбаша 
түрде бағалайды
- Ішкі немесе 
сыртқы 
критерийлерге 
сүйеніп, оқу 
материалының 
маңыздылығын 
айқындатады; 
- Жасалған 
шешімдер мен 
қорытындылардың 
берілген фактілерге 
сәйкестігін 
анықтайды. 
Л
оги
к
алы
қ ойы
 
Креативті 
3  Білім  алушылар 
өздерінің 
оқудың  қандай 
сатысында 
тұрғанын, 
қандай  бағытта 
даму  керек  және 
қажетті 
дең-
гейге қалай жету 
керек  екендігін 
анықтау 
үшін 
оқушылар  және 
олардың 
мұғалімдері 
қолданатын 
мәліметтерді 
іздеу 
және 
түсіндіру 
үдерісі. 
Ойы жүйелі, 
тың ойы емес 

Жалпыға 
ортақ ой 

 
Деңгейлер: Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей. 
 
Оқытуды  диалогтік  әдіспен  дамытудағы  сұрақтардың  маңызын  қарастыратын 
болсақ,  сұрақ  қою  арқылы  мұғалім:  оқушыларды  тақырып  бойынша  және  сындарлы 
сөйлеуге  ынталандырады,  оқушылардың  шынайы  қызығушылығы  мен  сезімдерін 
анықтайды, білімге құштарлықты дамытады және зерттеуге ынталандырады, оқушыларға 
білімін  қалыптастыруға  көмектеседі.  Диалог  барысында  оқушылардың  жадын 
белсендіруге  көмектесетін  репродуктивті  сұрақтар  қойылады  [6].  «Педагогикалық 
шеберханалар  технологиясы»  (ПШТ).  Шеберхана  –  оқыту  үдерісін  ұйымдастырудың 
өзгеше  бір  түрі  (формасы).  Бұл  оқу  үдерісінің  өзгені  түрі,  Француз  ғалымдары 
(психологтер,  педагогтер,  философтар)  ұсынған.  Оның  негізін  құраушылар: 
П.Ланжевский, Анри Валлон, Жан Пиаже және т.б. Белсенді оқыту әдістері (БОӘ). Жеке 
тұлғаның белсенділігін және өзіндік дамуын оятуға бағытталған жүйе бұл белсенді оқыту 
әдістері.  Бұл  өзіне  жартылай-зерттеу  әдіс,  проблемалық  түсіндіру,  зерттеу  әдістерін 

 
 
104 
кіріктіруге  ұмтылдырады,  оқушыларды  белсенділігін  арттыру  мотивациясын  негізге 
алады [7].  
 
 
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 
 
1.
 
ҚР  Президенті  Н.  Назарбаевтың  «Қазақстан  өз  дамуындағы  жаңа  серпіліс  жасау 
қарсаңында» атты Қазақстан халқына Жолдауы, 2006, наурыз. 
2.
 
Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика: университеттер студенттеріне арналған оқу 
құралы. - Алматы, 2010. - 384 б. 
3.
 
Таубаева  Ш.,  Лактионова  С.Н.  Педагогическая  инноватика  как  теория  и  практика 
нововведений в системе образования. – Алматы: Ғылым, 2011. - 296 с. 
4.
 
Қабдықайыров Қ. Оқытудың педагогикалық жаңа технологиясы. – Алматы: РБК, 1999. 
- 149 б.  
5.
 
Селевко Г.К. Современные образовательные технологии. - М.: Народное образование, 
1998. - 48 с. 
6.
 
Көшімбетова С. Инновация ұғымы, теориялық сипаты, инновациялар типологиясы. // 
Ізденіс. − 2012. − № 4, 5. - Б. 59-62. 
7.
 
Пошаев Д.Қ. Ғылыми-педагогикалық зерттеу негіздері ғылыми-педагогикалық зерттеу 
негіздері. Оқу құралы. - Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ, 2012. - 112 б. 
 
 
 
РЕЗЮМЕ 
 
В  статье  рассматриваются  вопросы  использования  комбинаторной  технологии  в 
формировании методической деятельности будущего учителя профессионального обучения. 
 
RESUME 
 
In the article there are examined questions about the uses of combinatory technologies in forming 
of methodical activity of a future teacher of the vocational training. 

 
 
105 
ӘОЖ 378.06.341.3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Критериалды бағалау 
технологиясының 
болашақ кәсіптік 
оқыту мұғалімдерінің 
әдістемелік 
іс-әрекетінде алатын 
орны 
 
Аннотация 
Оқыту үдерісі көптеген міндеттерді талап 
етеді.  Оның  біреуі  –  баға  қою.  Бағалаудың  ең 
маңыздысы мұғалімнің әділ болуы. Сондықтан, 
мұғаліммен  қатар  студенттің  де  баға  қою 
мәселесінен  тыс  қалмай,  жауапкершілігін  арта 
түскенін қалаймыз. Бағалауда студенттердің де 
пікіріне  құлақ  салған  жөн.  Бұл  -  жұптардың 
өзара  және  өз-өздеріне  баға  беру  арқылы 
жүзеге асады. 
Түйін 
сөздер: 
критерийлі 
бағалау 
технологиясы,  білім  жетістігі,  өзара  және  өз-
өздеріне баға беру, тапсырмалар. 
 
 
Он  екі  жылдық  білім  беру  тұжырым-
дамасы  мен  оның  білім  беру  мазмұнын 
құрастыру  және  талқылау  кезеңдері  аяқталу 
барысында білім алушылардың білім жетістігін 
бағалау  жүйесі  анықталып,  оны  қоғамның 
зиялы  және  педагог  қауымы  қызу  талқылауға 
кірісе бастады. Бұл критериялар бойынша білім 
алушыларға  білім  беру  тұлғалық  -  іс-әрекеттік 
парадигма  (үлгі)  арқылы  жүзеге  асырылуын 
көздейтінін  және  білімді  толық  меңгеру 
технологиясын  қолдануды  ұсынады  [1].  Осы 
білімгерлердің 
білім 
жетістігін 
бағалау 
жүйесіндегі  әдіснамалық  және  теориялық 
зерттеулерде қарастырылды, оның сапалы және 
орнықты  дидактикалық  мүмкіндігін  талдап 
көруді орынды көрдік. 
Біздің  еліміздің  білім  беру  жүйесіндегі 
жаңартудың  жан-жақты  ауқымдағы  үдерісі 
жекелей-әрекеттік 
оқытуды 
іске 
асыру 
жолымен  сапалы  нәтижеге  жетуге  кепілдік 
беретін тиімді бағалау жүйесін оқыту үдерісіне 
енгізуді көздейді. 
Білім  берудің  мемлекеттік  бағдарлама-
сында  білім  беру  ісінің  құрылымы  мен 
мазмұнына 
елеулі 
өзгерістер 
енгізілуіне 
байланысты  бүгінгі  заман  талабына  сай  білім 
беру  жүйесінің  халықаралық  талаптарға  сай 
дамыту  міндеті  тұр.  Бұл  міндетті  жүзеге 
асырудың 
бірден-бір 
жолы 
педагог 
қызметкерлердің  біліктілігін  арттыру  жүйесін 
жаңашаландыру, яғни өмір бойы үздіксіз білім 
алуға көшу. 
Қазіргі  уақытта  мұғалімнің  алдында 
тұрған  жауапты  міндет  –  білім  алушыға 
тиянақты  білім  беру.  Оқыту  үдерісінде  білім 
алушылардың әрқайсысына жеке тұлға  ретінде 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет