Антисептикалық және дезинфициялық заттар

Антисептикалық және дезинфициялық заттар
• Асептика (a- жоқ, septicas- шіру, ірің) – жарада, денеде 
микробтардың пайда болуының алдын алу шарасы. 
Асептикалық жағдай операциия жасайтын бөлмелерде, дәрі 
дайындайтын бөлмелерде жасалады.
• Антисептика (anti- қарсы, septicas- шіру, ірің) – жарадағы, 
денедегі пайда болған микробтардың өсуін тоқтату және жою 
шарасы.
• Дезинфекция - (des-керісінше, inficere- жұқпалану)-
қоршаған ортадағы (бөлме, киімдер, науқас күтімінде 
қолданылатын заттар, аспаптар) өсіп келе жатқан 
(вегетирующие) микроорганизмдер мен паразиттерді жою 
шарасы.

Антисептикалық және дезинфекциялық заттар
№ Топтары 
Әсері 
Заттар
1
Галогендер
Құрамындағы белсенді 
хлор немесе йод микроб 
жасушасын 
денатурациялап, жояды.
Хлор ұнтағы, Хлорамин Б, Хлогексидин 
0,02%, Де-хлор табл, Сульфохлорантин, 
Йодтың спиртті ерітіндісі 2-5%, Йодинол, 
Люголь ерітіндісі, Бетадин, Повидон-йод, 
Дезэффект сұйық, Хлорэффект таблетка
2
Фенол 
туындылары
микроорганизмдердің 
ферментативті 
белсенділігін бөгеп, 
ақуызды 
денатурациялайды
Фенол 3%, 5%; Қайыңның қара майы 
(Деготь), Ихтиол, Резорцин 2%, 5%
3
Альдегидтер 
және спирттер
микроб жасушасы 
протоплазмасын 
сусыздандырып, микроб 
ақуызын коагуляциялап 
(ұйытып) жояды.
Этил спирті 95% (күйген жара жууға, 
аспаптарды дезинфек-циялауға), 70%-(қол 
жуу, тері сүртуге), 40%-(компреске), 
Формальдегид (формалин) 0,5-1%, 
Лизоформин, Гексаметилентетрамин 
(Уротропин) 

• Антибактериальды табиғи препараттар: бактериостатикалық және 
бактериоцидті әсер көрсетеді. Тұнба, тұндырма, қайнатпа, таблетка, 
шырын түрінде қолданылады.
• Calendula-Қырмызыгүл препараттары: тұнба, тұндырма түрінде.
• Chamomilla Түймедақ препараттары: ромазулан, тұнба, тұндырма.
• Eucalyptus - Эвкалипт препараттары: хлорофиллипт, эвкалипт майы,
тұндырма. Пертуссин, Ингалипт, Эвкамон дәрілерінің құрамына кіреді.
• Salvia - Жалбыз (шалфей) препараттары: Сальвин, тұнба, тұндырма.
• Calanchoe- Каланхоэ шырын, жағылма түрінде қолданылады.
• Hypericum- Шайқурай (зверобой) тұнба, тұндырма түрінде 
қолданылады.
• Allium sativum- Сарымсақ пен Allium cepa- пияз тұнба түрінде және 
Аллилчеп - пияздан алынған препарат.