Биохимиялық реакцияларда кофермент екі түрлі қызмет
бет 4/8 Дата 29.09.2023 өлшемі 2,81 Mb. #111842 түрі Құрамы
Биохимиялы қ реакцияларда кофермент екі түрлі қызмет Биохимиялық реакцияларда кофермент екі түрлі қызмет атқарады: 1. Күрделі фермент құрамында субстраттың катализдік өңделіп өзгеруіне қатысады, бұл кезде кофермент оның активті ортасында енеді; 2. Бір субстраттан екінші субстратқа(не басқа ферментке) электрондарды, протондарды немесе химиялық топтарды тасымалдайды. Коферменттер NAD+ , NADP+ сутек тасымалдаушылар (электрон) никотин қышқылы - витамин РР FAD сутек тасымалдаушылар (электрон) Рибофлавин - витамин В2 Кофермент- А ацил топтарын тасымалдаушы пантотен қышқылы Биотин СО2 тобын байланыстырушыПиридоксальфосфат амин топтарын тасымалдаушы, пиридоксин - витамин В6 Коферменттік функция 1. Көмірсу, ақуыз, нуклеиндік, энергетикалық алмасу. 2. Амин қышқылының алмасуы α-кетоизовалериан қышқылы α-кетометилва-лериан қ-лы Тиаминні метаболизмге қатысуы Тиаминнің метаболизмге қатысуы 2. Кейбір коферменттер ТТФ – нейрондарда энергетикалық алмасу, жүйке импульстарын жүргізу, нейрон мембраналарының өткізгіштігі; холинэстераза биосинтезінің синтезі(ХЭ) «Зәр иісі клен ағашының сөлі тәрізді» α-кетометилва- лериан қ-лы ВАЛ, ЛЕЙ, ИЛЕЙ алмасуында тотыға декарбоксилденуін катализдейтін апоферменттер мен коферменттер биосинтезінде ауытқу Жүйке жүйесінің сим-птоматикасы: сезіну қабілеті бұзылады, бұлшыұ ет ауырып, әлсірейді, психикалық ауытқу байқалады. Ақуыздың жеткіліксіздігі, жасанды тамақтандыру: ВАЛ, ЛЕЙ, ИЛЕЙ құрамы азайғанда.
Тиамин алмасуының бұзылуы пируваттың тотыға декарбоксилденуін катализдейтін апоферменттер немесе коферменттердің биосинтезінің бұзылуы Полиневрит тиаминнің гиповитаминозы кезінде
Витамин В2 В2 витаминінің метаболизмге қатысуы 1. Көмірсу, нуклеиндік алмасу 4. Этанолдың тотығуы (алкогольдегидрогеназа-НАД) 5. В 9 витаминінің белсендірілуі 6. Амин қышқылының алмасуы a Флавинмононуклеотид, флавинадениндинуклеотид Тотықтырғыш - қалпына келтiргiш реакциялар Никотинамидаденин- динуклеотид, никотинамид-адениндинуклеотидфосфат Тотықтырғыш - қалпына келтiргiш реакциялар Ациль топтарының тасымалдауы Бiр көмiртектi топтардың тасымалдауы Көмiртектiң көршi атомына сутектiң атомы тасымалдау көмiртекке қатысты
Ферменттердің жіктемесі 1. Оксидоредуктазалар- Тотығу-тотықсыздану реакциясы 2. Трансфераза- Функционалдық топтарды тасымалдаушы 3. Гидролазалар- Гидролиз реакциясы 4.Лиазалар- Гидролиттік емес жолмен С-С байланысының ыдырауы немесе еселенген байланысты түзе немесе үзе отырып түрлі топты қосып немесе ажыратып алатын реакцияларын үдетеді. 5.Изомеразалар- Изомерлік өзгерулер 6. Лигазалар(синтетазалар)- Жоғары энергиялық АТФ байланысты (немесе басқа да жоғары энергетикалық қосылыстар) қолданумен екі молекуланың бір-бірімен қосылуы Энзим жіктемесі– Е.С. (Enzyme Classification) Е.С.1. – оксидоредуктаза (oxidoreductases ). Е.С.2. – трансфераза (transferases) . Е.С.3. – гидролаза (hydrolases) . Е.С.4. – лиаза (lyases) . Е.С.5. – изомераза (isomerases) Е.С.6. – лигаза (ligases) . Оксидоредуктазалар- субстраттың тотығу тотықсыздану Оксидоредуктазалар- субстраттың тотығу тотықсыздану реакцияларының жүру барысын (сутегі атомдарын немесе электрондарды бөліп және қосып алу) жеделдетеді. анаэробты оттегі молекуласына емес субстратқа берілуін үдеді (НАД,НАДФ коферменттері); металл иондары; дегидрогеназалар; 2) аэробты оттегіге тасымалдаушы (ФАД, ФМН коферменттері) оксидазалар қатарына жатады. цитохромдар ; пероксидаза және каталаза ферменттері. Оксиредуктаза Дегидрогеназа (редуктаза Оксидаза Пероксидаза Гидроксилаза Оксигеназан Гидрогеназа Оксиредуктаза жіктемесі Е.С.1.1. –СН-ОН функцияға істейді Е.С.1.2. –альдегидті топқа істейді Е.С.1.3. –СН-СН топқа істейді ………………………………………………… Е.С.1.10. –дифенолдарға және туыс топтарға істейді ………………………………………………… Е.С.1.13. – молекулалық оттектiң енгiзуiмен оңай байланысқа жұмыс iстейдi …………………………………………………………. Е.С.1.17. –СН2 фрагменті істейді Оксиредуктаза Е.С.1.1.1.1. – алкоголь дегидрогеназа NAD+ Е.С.1.1.1.2. – алкоголь дегидрогеназа NADP+ …………………………………………………. Е.С.1.1.1.27 – L-лактат дегидрогеназа …………………………………………………. Е.С.1.1.1.32 – мевальдат редуктаза ………………………………………………… Е.С.1.1.1.62 – эстрадиол 17-β-дегидрогеназа Оксиредуктаза Трансферазалар Трансферазалар SAM – S-аденозил-L-метионин Трансферазалар Достарыңызбен бөлісу:
