Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі


ХХ ғ. 20-30-жылдары ғылым ошақтарының пайда болуы. Ғалым кадрлардың қалыптаса бастауы



бет109/158
Дата20.12.2023
өлшемі491,12 Kb.
#141286
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   158
Байланысты:
тарих

118. ХХ ғ. 20-30-жылдары ғылым ошақтарының пайда болуы. Ғалым кадрлардың қалыптаса бастауы. Барлық елдегі бала/ға міндетті 4сыныптық басатуыш білім беру жөніндегі заң жүзеге аса бастады. Ынтасы бар/ одан әрі 7жылдық, 10жылдық мектепте оқуына болатын болды. Алғашқы жыл/ы бұл заң қиыншылықпен орындалды. Көп қаржы к.к болды, барлық елді мекен/ мен ауыл/да мектеп үйін салып, оларды құрал-жабдық/мен қамтамсыз ету қажет болды.20ж/ң орта кезінде респ.да қазақ,орыс тіл/нде оқытатын мектеп/і жұмыс істеді. Халық ағарту жұмысы едәуір ілгері басты. Мектеп/ сал.п, интернат/ саны көбейді. Ана тілінде оқулық/ көптеп шығарыла бастады, бастауыш,орталау мектеп/ мен орта мектеп/ң жоғары сынып/н нығайтуға аса көңіл бөлінді. Респ.ға арнаулы орта білімі әрі мамандығы бар кадрлар өте қажет болды. Сондықтан да 20ж/ң басынан бастап-ақ техникум/ ашыла бастады. Алдымен педогог.қ техникум/ ашылды. Осы жылы ауыл шару.ғы, өнеркәсіп, дәрігерлік мамандық/ беретін 11техникум жұмыс істеді. 1928ж Қаз.ғы тұңғыш жоғ. оқу орны – Қазақ педагогика институты ашылды. Іле-шала жыл сайын жоғ. оқу орын/ы: Орал ж/е Қызылорда пединститут/ы, малдәрігерлік-зоотехникалық, ауыл шару.ғы, медицина институт/ы ашылды. 1934ж Қазақ Мемл.к университетінің ашылуы мәдени маңызы зор оқиға болды. Респ.да инженер-техник кадр/ даярлаудың негізін салған қазақ кен-металлургия институты Алматыдағы қазақ университетімен бір мезгілде ашылды. Орал, Семей, Петропавл, Шымкент, Ақтөбе, Қарағанды ж/е Қостанай қала/нда мұғалім/ институт/ы ашылып, олар кейіннен педагогика институт/на айналды.Ұлы Отан соғысы қарсаңында Қаз.да 20жоғ оқу орны, 118орта арнаулы оқу орны жұмыс істеп, оларда 40мыңдай адам білім алды. Қысқа мерзім ішінде жоғары білімді 10мыңдай ж/е орта білімді 20мыңдай маман даярланды. респ.ң жоғ оқу орын/да орталықтағы жоғ оқу орын/ы мен әскери мекеме/ң мыңдаған өкіл/і педагогтік ж/е ғылыми зерттеу жұмыс/н жүргізді. Респ.ның жоғары мектебінің дамуына С.Асфендияров, Т.Жүргенов, С.Сейфуллин, А.Байтұрсынұлы, О.Жандосов, М.Әуезов, Қ.Жұбанов ж/е басқа да қазақ халқының ғылым мен мәдениет қайраткер/і зор үлес қосты. Кен, қаржы, мұнай, ауыл шару.ғы тасымал техникум/ы ашылды. Ауыл шару.да, денсаулық сақтауда, ағарту ісінде ұлт зиялы/ы өсіп қалыптасты. Алайда халық шару.да ғылыми-техн.қ кадр/ң жетіспеушілігі айқын сезіліп тұрды. Жоғ. оқу орын/ы мен арнаулы оқу орын/дағы оқу-тәрбие жұмысы респ.дағы өнеркәсіптің шикізаттық сипатына бейімделді. Мәселен, өнеркәсіптің машина жасау сияқты сала/ы бой/ша инженер кадр/ тым аз дайындалды. Оның есесіне орта мектепті бітіруші/ң, әсіресе қазақ жас/ң әлі де аздығы жоғ оқу орын/ндағы қабылдау кезінде байқалып тұрды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   158




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет