Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі
жүктеу/скачать 491,12 Kb.
|
тарих
| 126. Қазақстан – майдан арсеналы. 1941-1945ж респ. бұрынғы КСРО-дағы қорғасын (85%), мыс (35%) қорыту, полиметалл ж/е мыс руда/н өндіру жөніндегі жетекші орнын сақтап қалды. Барланған кен орын/ң негізінде металл өндіру, байыту мен қорыту кәсіпорын/ы салынды. Осының арқасында Қаз.н одақтағы молибден мен марганец руда/ң 60%-ын, висмуттың 65%-ын, полиметалл руда/ы мен қорғасынның 80%-ға жуығын өндірді. Соғыс қызып тұрған кезде респ. қара металлургиясының «тұңғышы» - Ақтөбе ферроқорытпа/ зауыты іске қосылды, 1943ж Қазақ металлургиялық зауыты алғашқы 200т көлеміндегі жоғ сапалы болат қорытып шығарды, бұл көрсеткіш 1945ж 4,6 мың т-ға жетті. Донбасты фашис/ басып алғанда Қарағанды көмір кеніші соғысқа қажетті отынның 65%ын өндірген. Қарағанды шахтер/і 4жыл ішінде 34 млн т көмір қазды. Елімізде соғыс жыл/да 19 жаңа шахта, жылдық қуаты 6млн т-лық 3көмір разрезі салынып, пайдалануға берілді. Өлкеде көмір өндіру 1940ж 6,6 млн т-дан 1944ж 11,2 млн т-ға жетті. Осы жыл/ы 4 жаңа мұнай кәсіпшілігі ашылды. Атырауда мұнай айыратын зауыт салынды. Соғыстың 4 жылында алдыңғы жыл/мен салыстырғанда 887,9 мың т мұнай жөнелтілген. Ал респ. жеңіл өнеркәсіп өнім/і бой/ша одақта РКФСР-ден кейін 2-орынға шықты. Қызыл Армия жауынгер/н киім-кешекпен, азық-түлікпен қамтамасыз етуде респ.ң жеңіл ж/е тамақ өнеркәсібінің кәсіпорын/ы қыруар жұмыс/ атқарды. Ер-азамат/ы майданға алынып, бар ауыртпалық егде адам/дың, әйел/ мен бала/ң мойнына түсті. Қаз.н еңбекші/і өз/ң жеке қаражатынан майдан қорына 4,7 млн сом ақша, 2 млн дана жылы киім, 1600 вагон сыйлық жөнелтті. Қару-жарақ, көлік, киім-кешек, азық-түлікті майданға жылдам жеткізу мақсатында қысқа мерзімде Қандыағаш-Орск, Жамбыл- Шолақтау, Талдыкорған-Текелі темір жол желі/і тартылды. Соның нәт.де шикізат көз/і өнеркәсіп ошақ/мен жалғасты. Соғыстың соңғы жыл/да ҚР-сы еңбеккер/і фашизмнен зардап шеккен 48 аудан мен 12 қаланы қамқорлыққа алды. Жұмыс істеп тұрған «Эмбімұнай» тресіне 4 жаңа мұнай кәсіпшілігі, ондаған бұрғылау скважина/ы қосылды. Гурьев мұнай өңдеу зауыты жұмыс істей бастады. Соғыс жыл/ы респ. мұнай өндіруді 40%-ға дейін арттырды. Жұмыс істеп тұрған электрстанция/ жүйесі Солт Қаз.н мен Қарағанды обл/ғы энергетиканың жаңа ірі ж/е орташа нысан/мен толықты. Соғыс жыл/ы жалпы 460 зауыт, фабрика, кеніш, шахта/ мен жеке өндіріс орын/ы, оның ішінде 300-дей эвакуацияланған кәсіпорын/ салынды. Темір жол құрылысы жалғасты. 1942-1943ж Мақат-Орск, Ақмола-Магнитогорск желісінің құрылысы аяқ.ды. Респ.да танкі/ мен ұшақ/ жасау үшін ақша жинау қозғалысы жүргізілді. Қазақтың белгілі балуаны, әлем чемпионы Қажымұқан Мұңайтпасов жеке қаражатынан қорға 100 мың сом өткізді. Нәт.де 1942ж армия Қаз.дық комсомол/дан 45 жаңа таңк алды. 1942-1943ж халықтан жиналған қаржыға 10 танк колоннасы, бірнеше авиация эскадрильясы, торпедалық катер/ мен жеке ұшақ/ жасалды. Соғыс жыл/ы Қаз.н халқы әскери техника жасауға 480,3 млн сом қаржы қосты. Соғыс мұқтаждық/н қанағаттандыруға женіл ж/е тамақ өнеркәсібінің өндіріс орын/ы да бейімделді. Жеңіл өнеркәсіпте тігін, тоқыма, тері, аяқ киім сала/ы жылдам дамыды. 1941ж Алматыда тігін-тоқыма ж/е тері-былғары фабрика/ы, майдан үшін жұмыс істей бастаған фурнитура зауыты іске қосылды. Соғыс жыл/ы 500-дей дивизия солдат/ң жазғы киім-кешегімен, 70 дивизия – шинель/мен, 67 дивизия — қысқы аяқ киіммен, 59 дивизия - жылы киім/мен, 25 дивизия — шолақ тон/мен қамтамасыз етілді. Соғыс кезіндегі дивизия/ғы әскер саны 10000 адамға жеткенін ескерсек, тауар/ң келтірілген тізімі бой/ша қандай мөлшерде өнім дайындалғанын есептеп алу қиын емес. Бүтіндей алғанда респ. енеркәсібі өндірісі соғыс жыл/ы 37%-ға өсті.
жүктеу/скачать 491,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|