Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі


Сақтар: жазба деректері, материалдық және рухани мәдениеті, қоғамдық құрылысы



бет13/158
Дата20.12.2023
өлшемі491,12 Kb.
#141286
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   158
Байланысты:
тарих

5. Сақтар: жазба деректері, материалдық және рухани мәдениеті, қоғамдық құрылысы. Б.з.д 7-4ғ/да сақ тайпа/ы Орт.Азия ж/е Қ-н жерін мекендеді. Жазба дерек/ң мәліметі б.ша олар Қаз-ң барлық этникалық терр-нда қоныстанып, бірнеше топқа бөлінген: оңт.те тиграхауда сақ/ы, Бактрия мен Маржанада құрамына парасогда сақ/ы кірген хаумаварга сақ/ы. Батыс савромат/р. Сарыарқаның орталығын-исседон/, солт.батысын-аргипей/, шығысын-аримаспы/ қоныстанған. Жазба дерек/і:Антика.қ автор Арриан.ң дерегіне сүйенсек, сақ патшасы елді өзі.ң қызметші/і арқылы басқарды. Олар патша.ң белгілі бір аймақтағы н/е тайпадағы өкілі болып есептелді. Арриан сақ/ң грек/ге қарсы ерлік күресі туралы жазған. Сақтар жайында Страбон «Олардың бәрі ақкөңіл ж/е уәдеге берік» ж/е «Құдай деп олар Күнді есептейді ж/е оған жылқыны құрбандыққа шалады» деп жазған. Сақ/ң жазба дерек/ б/ша аталуы: Геродот-азиялық скиф/, парсы/-құдіретті еркек/, иран/-жүйрік атты тур/. Материал.қж/е рухани мәде.і: Далалық өркениет Күнге, табиғат күш/рі мен көсемге табынуға негізделген өз идеологиясын жасады. Осы/ң барлығы "аң стиліндегі" олар.ң қайталанбас өнерінде көрініс тапты. Ерте темір дәуірі көшпелі/ң идеологиясымен танысу үшін "Есік" қорғаны бірегей мүмкіндік береді. Сақ/ң өз мифологиясы болған, ол "Алтын адамның" киім композициясында, оны жерлеу жоралғысында көрініс тапты. Оның басында тымақ тәріздес желкелігі бар, төбесі шошақ, биік бөркі болған. Бас киіміндегі бейне/р символикалық мәнге ие болды. Жауынгер.ң бас киімін айналдыра тігілген "алтын таул/" мен "ағаш/" дүние.ң келбетін көз алдыңа елестетеді. Бас киім.ң жоғ. жағындағы алтын қой.ң бейнесі Митра Құдайы.ң кеңінен таралған рәмізі. Шаншылған алтын жебе/ күн.ң сәулесі болып есептеледі." Алтын адам.ң" өзі Күн Құдайымен теңестірілді. Бас киім.ң беткі жағындағы алтын жебе, ешкі мүйізді, алтын қанатты пырақ ат эмблемасы "патшалық.ң белгісін" білдіреді. Ақышевтің пікірінше, Алтын Адам патшалық белгісінде: ат-жерді, жебе- әлем бағыт/н, құс-аспанды, теке-жер асты әлемін білдіреді. Бас киімдегі қанат/ "Алтын адамның" абыздық қызметін көрсетеді. Әскери жасау/рда жыртқыш/ң бейнеленуі жауынгер/ге дем беруші күш деп есептелді. Қоғам.қ құрылысы:Сақ қоғ.да халық-ң 3 тобы б-н. Олар:жауынгер/, абыз/, қауым мүше/і. Патша/ң белгісі жебелі садақ б-ды. С әйел/і қоғамдық өмір.ң барлық сала/на, тіпті соғыс шайқас/на да ер/мен бірдей қатысып, ерлік көрсетіп отырған. Б.з.д 4-5 ғ.ң өзінде-ақ сақ/ң қоғамдық құрылысы.ң сол заманғы прогрес.ң неғұрлым жоғ. сатысына көтерілгендігін, оған эконом-қ ж/е саяси алғышарт/ң болғандығын көрсетеді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   158




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет