«Ғылыми зерттеулер негіздері» пәнінің емтихан сұрақтары «Ғылыми зерттеулер негіздері»
Ғылымның парадигмалық дамуы тұжырымдамасына салыстырмалы анализ жасау
жүктеу/скачать 1,46 Mb.
|
| Ғылымның парадигмалық дамуы тұжырымдамасына салыстырмалы анализ жасау.
ғылыми-зерттеу парадигмалары Олар шындықты зерттеу үшін қолданылатын схемалар, олар жүргізілетін зерттеулерге басшылық жасайды (мәліметтерді жобалау, жинау және талдау). Ғылыми салада әдіснамалық парадигма дегеніміз - оны зерттеу тәсілін болжайтын әлемді көру тәсілі; яғни нақты әдістеме.20 ғасырдың екінші жартысынан бастап ғылыми зерттеулер шеңберіндегі тәсілдер немесе парадигмалар сандық парадигма және сапалық парадигма болып бөлінді.Бір жағынан, сандық тәсіл сандық мәліметтерді жинауға және статистикалық талдауға үлкен мән береді. Екінші жағынан, сапалық көзқарас зерттеліп отырған нәрсені толық түсіну үшін мағынасын, мәнмәтіні мен сипаттамасын интерпретациялық талдау арқылы түсіну қажет деп санайды. парадигма түрлері Ең көрнектілері - бихевиористік парадигма, тарихи-әлеуметтік парадигма немесе сандық парадигма және басқалар. Парадигмалар - бұл шындықты түсіндіру тәсілдері және солардың негізінде әлем немесе ғылым саласы зерттеліп, зерттеліп, бақыланады. Мысалы, психологияның мінез-құлық парадигмасынан сана алынып тасталады және байқауға болатын мінез-құлық зерттеледі білім беру парадигмалары Осы ережеге сүйене отырып, білім беру барысында мінез-құлық, конструктивистік, когнитивті және тарихи-әлеуметтік ерекшеленетін әр түрлі парадигмалардың түрлері танылады. 1- Мінез-құлық парадигмасы Бихевиористік теорияға сүйене отырып, бұл модель оқытуды бақыланатын және өлшенетін мәліметтерге бағыттауы керек деп болжайды, мұнда мұғалім «белгілі бір мақсаттар негізінде жүзеге асырылған жоспарлау бойынша білім беретін құзіреттілікке ие адам» ретінде қабылданады 2- Конструктивистік парадигма Алдыңғы модельден айырмашылығы, бұл парадигма оқушыны күнделікті оқуды алдыңғы тәжірибелер мен ойдан шығарылған психикалық құрылымдарға қосуға болатын белсенді және өзгермелі тұлға ретінде қарастырады. 3- Тарихи-әлеуметтік парадигма Сондай-ақ, ХХ ғасырдың 20-жылдарында Лев Виготский жасаған әлеуметтік-мәдени модель деп аталады, оның басты алғышарты - тұлғаның оқуына олардың әлеуметтік ортасы, жеке тарихы, оның жүзеге асатын мүмкіндіктері мен тарихи контекстері әсер етеді. Құрылымдық тұрғыдан бұл парадигма ашық үшбұрыш ретінде қабылданады, бұл пән, объект және шыңдар әлеуметтік-мәдени контекст шеңберінде дамитын құралдар арасындағы қатынастан басқа ештеңе емес, бұл білімнің құрылысында іргелі рөл атқарады. 4- когнитивті парадигма 1950 жылдары Америка Құрама Штаттарында дамыған бұл парадигма білім тек білімді оқытумен шектелмей, білім дағдыларын дамытуға бағытталуы керектігін баса айтуға мүдделі. Когнитивті модель осы парадигманың алдыңғы кезеңдері болып саналатын үш өрісті біріктіруден алынған: ақпарат теориясы, лингвистика және информатика. Білім беру тұрғысынан алғанда, мектептің негізгі міндеттері, когнитивті тәсілге сәйкес, үйренуге үйретуге және / немесе ойлауға үйретуге бағытталуы керек. Осы парадигмада дамитын когнитивті өлшемдер - зейін, қабылдау, есте сақтау, ақылдылық, тіл, ойлау және басқалар. 5- сандық парадигма Зерттелетін әлеуметтік шындықты дәл сипаттауға бағытталған әлеуметтік зерттеулердің дистрибутивтік перспективасымен тікелей байланысты. Мақсатқа жету үшін бұл тәсіл сауалнаманы қолдану және алынған деректерге сәйкес статистикалық талдау сияқты статистикалық және математикалық әдістерге сүйенеді. жүктеу/скачать 1,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|